Ünite Tekrar Testleri - 1

Volkanik depremler, aktif volkanizmanın bulunduğu alanlarda meydana gelen depremlerdir.

Bir aile evde keyifli bir gece geçirmek amacıyla internetten film izlemek için arayışa başlar. İnternet sitelerinde gezerken 2001 yapımı Dinozor adlı bir film bulurlar. Filmin açıklamasında “Bundan 65 milyon yıl öncesinde .............. zamanın son kısmı olarak adlandırılan dönemin dünyasından bir öykü anlatıyor. Dinozor, Alador adındaki Iguanadon türü bir dinozor daha kuluçkadayken kaçırılarak ailesinden ayrılmış ve uzak bir adada Lemur türü maymunlar tarafından büyütülmesini anlatmaktadır.” yazdığını okurlar.

İstanbul Erkek Lisesini kazanan Yiğit sınıf arkadaşlarına memleketinin özelliklerini “Benim memleketimde arazi engebeli ve yükselti ortalaması çok fazladır. Volkanik dağlar bulunmakta hatta kaldera oluşumu görülmektedir. Volkanik dağlardan çıkan lavlar volkanik platoları oluşturmuştur.” şeklinde anlatmıştır.

Kara kütlelerinin bir bütün olarak yükselmesi ya da alçalması olayına epirojenez denir. Transgresyon olarak adlandırılan bu olay sonucu kıyıdaki alçak yerler deniz altında kalmaktadır.

Görseldeki iç kuvvetin oluşmasında;

I. buzulların üst üste birikmesi,
II. dış kuvvetler tarafından karaların aşınması,
III. karaların ağırlaşarak çökmesi,
IV. dış kuvvetlerin aşındırdıkları malzemeyi biriktirmesi

Aşağıdaki haritada bazı bölgeler numaralandırılarak gösterilmiştir.

Mantodaki konveksiyonel akımlar nedeniyle levhalar üç şekilde hareket yapar. Bu hareketlerinden biri uzaklaşan levha hareketidir.

Yerküreyi çepeçevre saran kabuğa litosfer ya da yer kabuğu denir. Yer kabuğu, bileşimleri ve yoğunlukları farklı iki katmandan oluşur. Bu katmanlardan üstte bulunana sial altta bulunana sima adı verilmektedir. Bu katmanların kalınlıkları yeryüzü şekillerine göre farklılık göstermektedir

I. Kireç taşı —» Karstik şekiller
II. Tüf —► Peribacaları
III. G ra n it-► Tor topoğrafyası
IV. Bazalt -> Traverten
V. Kum taşı —> Kırgıbayır

Yeryüzündeki depremlerin büyük bir kısmı, levha sınırlarında gerçekleşmektedir, Yeryüzündeki önemli deprem alanları üç kuşak hâlinde uzanır. Birinci kuşak, Pasifik Deprem Kuşağı olarak adlandırılır ve Büyük Okyanus kıyıları boyunca uzanır.

Anadolu Fen Lisesinde Coğrafya Öğretmenliği yapan Osman Bey, yerin yapısı ve jeolojik dönemler konusunu anlatmaya başlamadan önce öğrencilerin derse olan ilgisini ve merakını artırmak için Buz Devri film serisinden 1. ve 2. filmlerden kesintiler izletmiştir. Birinci filmde buz kaplı alanların arttığı ve buzulların kutuplardan Ekvator’a doğru yayıldığını, gözlemleyen öğrenciler ikinci filmde ise buzulların eriyerek kutuplara doğru geri çekildiğini gözlemlemişlerdir

Bazı kayaçlar ilk çağlarda insanlar tarafından yoğun bir şekilde kullanılmış ve ticaretleri yapılmıştır. Aşağıdaki görselde ilk çağlarda özellikle silah yapımında kullanılan bir kayacın görselleri verilmiştir. Bu kayacın silah olarak kullanılmasındaki etken sertlik derecesinin yüksek olması ve kırıldığında iç bükey kırılarak kenarlarının keskin bir biçim almasıdır.