Ünite Tekrar Testleri - 8

Felsefe evren, dünya, insan ve toplum hakkında soru sorarak varlığı ve yaşamı anlamlandırma çabasıdır. Felsefi sorgulama fikirler dünyasına bir çağrıdır.

Felsefi düşünmek soru sorabilme yeteneğine sahip insanlar tarafından gerçekleştirilen bir düşünme faaliyetidir. Soru sormak ise merak etmekle başlar, insan kendisi, çevresi ve yaşadığı dünya hakkında merak duymasıyla başlayan soru zincirleri içinde kendisini bulur. Ben neyim, neydim ve ne olacağım? Dünya nedir? Evren nedir? Dünya ve evren ne cinsten bir varlıktır? Varlık nedir? Bu tür soruları çoğaltmak mümkündür. Felsefi etkinlik problemleri farkına varılması ve onların yanıtları için merak duymasıyla başlar. Merak ve problemden önce felsefi etkinlik söz konusu olamaz.

İnsan içinde bulunduğu ve yaşadığı dünyada çeşitli nesnelerle karşılaşır, onları algılar ve bilmeye çalışır. Özne (insan), karşılaştığı nesnelerle (bilinenler) bir etkileşime girer. Bu süreç ile .................. elde edilir.

Bilginin ve bilgeliğin ne olduğu, felsefenin nasıl tanımlanacağı konusunda çok değişik görüşler vardır:

- Felsefe insanın aklını kullanarak, var olan hakkında soru  sorup cevap arama etkinliğidir.
- Felsefe ruh güzelliğini ve mutluluğu amaçlar.
- Felsefe yaşama sanatıdır.

Aristoteles’in dediği gibi; “İnsan doğası gereği bilmek ister.” Bilmek bir düşünme etkinliği sonucu oluşur. Bilme isteği, yaşamı tanımayı istemek ve onu anlamaya çalışmaktır.

Felsefi düşünmek, akıl temelli ve dizgeli düşünmektir. Temele aklı alan felsefe, ancak yöntemli düşünme ile gerçekleştirilebilir. Bu nedenle sistemli ve dizgeli düşünmenin başlamasıyla felsefe başlatılır. Antik Yunan bu tür dizgeli ve yöntemli  düşünmeyi ortaya koyduğu için felsefe de orada başlatılır. 
Felsefenin kullandığı yöntemler aynı zamanda aklın da kullandığı yöntemlerdir.

Buna göre felsefi düşüncenin;

I. Rasyonel olma
II. Sistemli ve tutarlı olma
III. Yığılımlı ilerleme
IV. Mantık ilkelerine dayanma

Felsefe her ne kadar merak ve şaşkınlıkla başlarsa da bir üst düşünme olmazsa felsefe etkinliği gerçekleşmez.

Felsefe en iyi yönetim biçimini düşünmemize ve oluşturmanıza yardımcı olabilir. İnsan haklarının belirlenmesinde felsefeye çok gereksinme duyulmaktadır. Demokrasinin iyi ve kötü yanlarını sorgulayabilir. Bir ahlak felsefesi geliştirerek insanın ve toplumun nasıl davranması gerektiğini araştırabilir.

Bizi hayvanlardan bitkilerden ve diğer varlıklardan ayıran özelliğimiz nedir? insanın en temel özelliği akıl sahibi bir varlık olarak düşünmesini bilmesi ve düşündüğünü çeşitli şekillerde diğer insanlara aktarmasıdır. Kısaca büyük bir filozofun dediği gibi; “ insan bilen, düşünen, konuşan, gülen, siyaset yapan, akıl sahibi bir varlıktır.” Bu özelliklere sahip insanoğlu evrende kendini diğer her şeyden farklı görür. O halde bu farklılığı bilinçli bir şekilde ortaya koyması da zorunludur. Bu ise ancak felsefeyle olanaklıdır. Felsefi inceleme, fikirler dünyasına bir çağrıdır.

için felsefe yapmalıyız? Felsefe bir düşünme etkinliği olarak bilgelik veya bilgi peşinde koşmak ise felsefenin bir değeri vardır. Kültürümüze yerleşmiş olan; “ Felsefe bir işe yaramaz!” düşüncesi belki felsefenin maddi kazanç sağlamada pek katkısı olmadığını ifade edebilir. Fakat bir şeyin değerli olması yalnızca maddi zenginlikte ölçülmemelidir. Nice değerler vardır ki bize hiçbir maddi kazanç vermediği halde canımızı bile onun için feda ederiz, O halde, çoğu şeyden maddi kazanç beklemeden canımızı feda ederken, felsefeden niçin bir maddi kazanç beklemekteyiz? Felsefe maddi kazanç vermese de insana manevi kazanç yani düşünme çeşitliliği verir. Felsefe ruh güzelliği sağlar. Felsefe mutluluğu amaçlar. Kısaca felsefe yaşama sanatını öğretir.