Ünite Tekrar Testleri - 2

Hücre döngüsünün interfaz evresinde DNA eşlenmeden önce hücrede;

I. protein sentezi,
II. RNA sentezi,
III. ATP sentezi,
IV. İğ ipliklerinin sentezi

Bitkilerde hayvanlardan farklı olarak meristem dokular bulunur. Meristem doku hücreleri mitoz bölünmelerle sayısını artırarak büyümede rol oynar.

Meristem doku hücrelerinin mitotik evresinde meydana gelen çekirdek bölünmesi ve sitoplazma bölünmesi ile ilgili,

I. Çekirdek bölünmesi profaz evresinde çekirdek zarının erimesiyle başlar, telofaz evresiyle sona erer.
II. Sitoplazma bölünmesi telofaz evresinde boğumlanma ile gerçekleşir.
III. Anafaz evresinde kromozomlarda ayrılmama gerçekleşirse kromozom sayısı farklı olan hücreler oluşabilir.

Canlılarda görülen bazı üreme şekilleri aşağıda verilmiştir.

• Tenya (yassı solucan), hem erkek hem de dişi organa sahip hermafrodit bir canlıdır. Aynı zamanda hem yumurta hem de sperm hücresi oluşturarak kendi kendini dölleyebilir.
• Bira mayasında çoğalma sırasında ata canlının vücudunun küçük bir parçası ana yapıdan ayrılır ve yeni bir birey olarak gelişir.

Buna göre;

I. yavruların tek bir atadan meydana gelmesi,
II. kalıtsal çeşitlilik sağlanması,
III. döllenmenin gerçekleşmesi,
IV. sperm ve yumurtanın oluşması

Hücrenin mitotik evresinde meydana gelen bir dizi olay şöyledir:

I. Kardeş kromatitler hareketlenerek kutuplara çekilir.
II. Sentromer bölünerek kinetokorlara ayrılır.
III. Hücrede kısa süreliğine iki çekirdek oluşur.
IV. İğ iplikleri kinetokorlara bağlanır.

Canlılarda görülen bazı üreme tipleri şunlardır:

I. Arılarda görülen partenogenez
II. Bira mayasında görülen tomurcuklanma
III. Bitkilerde görülen vejetatif üreme
IV. Bakterilerde görülen bölünme

Bitkilerin vejetatif yolla üremesi ve bakterilerin ikiye bölünmesinde;

I. mitoz bölünme,
II. DNA eşlenmesi,
III. iğ ipliklerinin oluşması,
IV. oluşan yeni bireylerin ata bireyin klonu olması

Canlılarda görülen bazı üreme örnekleri aşağıda verilmiştir.

• Bakteri ve arkeler uygun ortamda ikiye bölünerek çoğalır.
• Öglena boyuna ikiye bölünerek çoğalır.
• Hidranın vücudunda oluşan küçük bir çıkıntı zamanla ana canlıdan koparak yavru bireye dönüşebilir.
• Deniz yıldızının kopan kolu yeni bir canlıyı oluşturacağı gibi ana canlı da kopan kolunu onarabilir.

Verilen üreme örneklerinde;

I. DNA’nın eşlenmesi,
II. mitoz bölünmenin gerçekleşmesi,
III. iğ ipliklerinin oluşumunun sentrozom tarafından koordine edilmesi,
IV. birey sayısının artması

Bir insanın bölünebilen bağırsak epitelindeki bir hücreden izole edilen bir kromozomun şekli aşağıda verilmiştir.

Şekilde verilen yapılarla ilgili olarak,

I. Kinetokorlar protein yapıda olup iğ ipliklerinin kromozoma bağlandığı yerlerdir.
II. Mitoz bölünmenin anafaz evresinde kardeş kromatitler birbirinden ayrılır.
III. Kardeş kromatitlerin karşılıklı bölgelerinde aynı karakter üzerine etkili olan genler bulunur.