Ünite Tekrar Testleri - 1

Toplu halde yaşayan insanlar her zaman hastaları tedavi etmenin ve korumanın gerekli olduğunu düşünmüşlerdir. Nitekim hastaların tedavisi ve bakımı konusunda tarih boyunca şu veya bu şekilde çalışmalar yapılmış ve tedbirler alınmıştır. İnsanların temel gereksinimlerini karşılayacak şekilde düşünülmüş olan bu tedbirler, her zaman onların yaşadıkları devirlerin sosyal ve ekonomik şartlarına sıkı sıkıya bağlı kalmıştır.

İslam medeniyeti, yerli ve yabancı olmak üzere, yönettiği halkı ayrıma tabi tutmamıştır. Aynı kültürün ve toprağın bir parçası olarak çeşitlilikleri ve farklılıkları büyük bir kazanım ve zenginlik olarak kabul eder; bir bütün haline dönüştürür. Bu anlamda İslam, bünyesinde bulunan tüm unsurlar için, din, dil, ırk, etnik köken ve renk ayrımlarını kaldıran erdemli bir toplum ve uygarlık kuran tevhid medeniyetidir.

Buna göre İslam medeniyetiyle ilgili;

I. Yeryüzünü yaşanılabilir kılmayı ilke edinmiştir.
II. İnsan merkezli ve hoşgörü merkezlidir.
III. Diğerkâmlığa önem vermiştir.
IV. Tevhid merkezlidir,

15. yüzyılda yaşamış olan önemli bir astronomi ve matematik bilginidir. Astronomi ve matematik alanında yazmış olduğu iki önemli eseri vardır. Bunlardan birisi, Otlukbeli Savaşı sırasında bitirilip zaferden sonra Fatih’e sunulduğu için “Fethiye” adı verilen astronomi kitabıdır. Döneminde hayli etkin olmuş olan bu astronomi eseri küçük bir el kitabı niteli-ğindedir ve yeni bulgular ortaya koymaktan çok, medreselerde astronomi öğretimi için yazılmıştır. Diğer önemli eseri ise, Fatih’in adına atfen Muhammediye adını verdiği matematik kitabıdır.

Hem İslam coğrafyasında hem de Avrupa’da uzun yıllar etkili olmuş önemli bir fen bilimcisi ise Orta Çağ Avrupasında “Commentator” (Yorumcu) olarak tanınan ilim adamıdır. Kendisi yetenekli bir fizikçi ve mantıkçı olduğu kadar sağlam bir gözlemci ve teorik astronomdur, ispanya Kurtuba’da (Endülüs/Cordoba) doğan bu bilim insanı çalışma hayatının büyük kısmını Fas’ın Marakeş şehrinde geçirmiştir.Aristo üzerine çalışmaları otuz yıllık bir dönemi kapsar ve bu dönem içinde erişemediği “Politika” dışında bütün eserlerine şerhler yazmıştır. Eserlerinin İbranice tercümeleri de İbrani Felsefesi üzerinde kalıcı bir etki bırakmıştır.

Uzaydaki her çeşit değişikliği gözlemlemek, veriler toplamak, incelemek ve yıldızların hareketlerini gözlemek için kurulmuş oaln kurumlardır. Osmanlı Devleti'nde 16. yüzyılda namaz vakitlerinin belirlenmesi, kıble yönünün tayin edilmesi ve takvimin hazırlanması için gökbilim kullanılmaktaydı ancak kurulan küçük çaplı bu kurumlar gündelik hayata yönelik oldukları için uzun ömürlü olmamıştı.

Mekke’de bulunan Mescid-i Haram’dan sonra Müslümanlara göre ikinci en kutsal mescittir. İlk inşasında basit yapılıydı. Hurma kütüklerinden sütunları, hurma dallarından çatısı, taşlardan duvarları vardı. Hemen bitişiğindeki ev kısmı da (bugün kabirdir) kerpiçtendi. Minberi, mihrabı yoktu. Hz. Muhammed (s.a.v.) cuma konuşmalarını minber olmadığın-dan bir ağaç kütüğünün üstünde yapardı. Mescidin Suffa denilen bir bölümü fakirlere ayrılmıştı.

"Allah, gökleri gördüğünüz herhangi bir direk olmadan yükselten, sonra Arş'a kurulan, güneşi ve ayı buyruğu altına alandır. Bunların hepsi belli bir zamana kadar akıp gitmektedir. O, her işi (hakkıyla) düzenler, yürütür, âyetleri ayrı ayrı açıklar ki Rabbinize kavuşacağınıza kesin olarak inanasınız."(Rad,13:2-4)

Bu ayete göre Kur’an;

I. Aklı kullanarak imana ulaşmayı önem verdiği,
II. Evrene ve evren içinde gerçekleşen olaylara dikkat çektiği.
III. İslam’ın sevgi ve barış dini olduğu

Kur'an-ı Kerim’de geçen evren ile ilgili ayetlerden ilham alan Müslümanlar, değişik yerlerde rasathaneler kurarak önemli çalışmalar yapmışlardır. Battani, dünyanın ekvatora eğimini doğru bir şekilde belirlemiş, güneş ve ay tutulması ile ilgili çalışmalar yapmıştır. Harezmi, atlas hazırlamıştır. Uluğ Bey Semerkant’ta rasathane kurmuş, ansiklopedik eserler yazmıştır.

İslam medeniyeti birçok alanda eserler vermiştir. Dinin inanç ve ibadet esaslarının bunda önemli etkisi vardır. Dinimizin temizliğe önem vermesi, temizliği bazı ibadetlerin ön şartı kabul etmesi; hamam, su kemeri ve şadırvan gibi eserleri ortaya çıkarmıştır. Su vermenin sevap olması; sebil ve çeşmelerin inşa edilmesine sebep olmuştur. Cemaatle namaz kılmanın teşvik edilmesi; geniş ve ferah camilerin yapılmasına, ilim öğrenmenin teşvik edilmesi; medreselerin yapılmasına sebep olmuştur.