1595 – 1700 Yılları Arasındaki Siyasi Gelişmeler ve Osmanlı Devleti - 2

Osmanlı Devleti doğuda Safevilere karşı Kafkaslar bölgesini ele geçirmek istemiştir.

Osmanlı Devleti'nin bu bölgeyi ele geçirmek istemesinde,

I. Hazar Denizi'ne ulaşmak ve Safevilerin Türkistana yayıl-masını engellemek
II. Süveyş kanalı projesini başlatmak
III. Rusya'nın güneye inmesini engellemek
 

Osmanlı Devleti'nin düşmanlarına karşı 18. yüzyılda des­tekleme politikası güttüğü ve himaye ettiği bu devlet aynı zamanda Osmanlı Devleti'nin Baltık Denizi'ne ulaşabileceği geçiş koridoru üzerinde olduğu için tampon devlet özelliğine sahiptir.

Lehistan ile III. Murad Dönemi'nden itibaren dostane şekilde sürdürülen ilişkiler, XVII. yüzyılın ilk çeyreğinde bozul­muştur. ilişkilerin bozulmasındaki nedenler arasında,

I. Kırım hanının, Lehistan topraklarına seferler yapması 
II. Lehistan'ın, Eflak ve Boğdan ın içişlerine karışması
III. Lehistan'ın batı yanlısı bir politika izlemesi 

Köprülü Fazıl Mustafa Paşa 1689-1691 yılları arasında sadrazamlık yapmıştır. İstanbul'da iyi bir medrese eğitimi görmüş, sadrazamlık öncesi devlet kademelerinde önemli vazifeler de bulunmuştur. Padişah II. Süleyman tarafından sadrazamlığı getirilmiş ağır vergilerin bir bölümünü kaldıran paşa ,yeniçeri ocağını da düzene koymuştur. Macaristan seferinde Salankamen Savaşı'nda ordunun önünde hücum ederken şehit düşmüştür. Ülke içindeki Hristiyanların yaşam koşullarını iyileştirmek için çaba sarf etmiş, ayanların da güçlenmesini engellemeye çalışmıştır.

Osmanlı padişahları, sefere çıkmayı ve gazayı başlıca vazife­leri olarak kabul etmişlerdir.

Mehmet Öğretmen

II. Viyana Kuşatması'ndan sonra bazı Avrupa devletleri Osmanlı Devleti'ne karşı birleşerek Kutsal İttifak'ı oluşturmuşlardır." demiştir.

Öğrencilerden Ali de bu ittifaka; 
I. İran
II. Avusturya 
III. Venedik 
IV. Lehistan
V. Malta

devletlerinin katıldığını söylemiştir.

Rusya kutsal ittifak savaşlarına katıldığı halde 1699 Karlofça Antlaşmasına imza atmamış daha sonra Rusya ile 1700 İstanbul Antlaşması imzalanmıştır.

Rusya'nın Karlofça Antlaşması'na imza atmamasında,

I. Rusya'nın Kutsal İttifak'a sonradan katılması 
II. Müzakerelere katılan Rus temsilcinin tam yetkili olmaması 
III. Rusya'nın Osmanlı'dan daha fazla toprak koparma isteği 

• 1635'te İran üzerine düzenlenen Revan Seferi'ni bizzat komuta etmiştir. 
• Bağdat Seferi sonucu Bağdat Kalesi'ni feth etmiş ve Bağdat Fatihi ünvanını almıştır 
• Onun zamanında Safevilerle 1639'da Kasr-ı Şirin Antlaşması imzalanmıştır. 

Merzifonlu Kara Mustafa paşa tarafından yapılan 2. Viyana Kuşatması'nda Osmanlı Ordusunun bozguna uğramasında,

I. Kırım hanının ihanet etmesi
II. Viyana kalesi'nin korunaklı bir konumda olması 
III. Ağır topların getirilmemesi

Osmanlı Devleti Kutsal İttifak savaşları sonucunda 1699 yılın­da Karlofça Antlaşması'nı imzalamıştır.

Mehmet Öğretmen:
I. Osmanlı şehzadelerini kışkırtması
II. Osmanlı Devleti aleyhine ittifaklara girmesi 
III. Şiilik propagandası yapması

gibi nedenlerle Osmanlı Devleti'nin arasının bozuk olduğu ve mücadele ettiği devlet hangisidir?" diye sınıfa soru sormuştur?

Öğrencilerden:

Ömer :Bizans
Osman: Memlükler 
Hasan :Safeviler
Ali :Rusya
Bahtiyar: Lehistan

Şeklinde cevap vermiştir.

I. İstanbul Antlaşması 
II. Karlofça Antlaşması 
III. Vasvar Antlaşması 
IV. Bucaş Antlaşması

I. Karlofça
II. Zitvatorok 
III. Bucaş

Akdeniz'de stratejik konumda olan Girit Adası Osmanlı Devletinin   XVII. yüzyılda topraklarına kattığı yerlerden bi­ridir.

Osmanlı Devleti Karlofça Antlaşması ile büyük oranda toprak kaybetmiştir.

Bu durum,

I. Batı tarzı yenilik yapma
II. Kaybedilen toprakları alma politikası gütme 
III. Denge siyaseti izleme
 

Osmanlı ile Avusturya arasında 1606 tarihinde Zitvatoruk Antlaşması imzalanmıştır.

Zitvatoruk Antlaşması ile ilgili olarak,

I. Osmanlı Devleti Avusturya karşısında prestij kaybetmiştir. 
II. Her iki devlet ile ilgili mütekabiliyet ilkesi uygulanmıştır. 
III. Zitvatorok Antlaşması öncesi yapılan Haçova Meydan Muharebesini Osmanlı Devleti kaybetmiştir. 

XVII. yüzyılın ilk yarısında Osmanlı Devleti, Otuz Yıl Savaşları ile uğraşan Avrupa'nın güçsüz ve zayıf durumundan yeterli derecede istifade edememiştir.

Bu durumun nedenleri arasında,

I. Safeviler ile mücadele edilmesi 
II. Anadolu'da çıkan isyanlar
III. Avrupa devletlerine verilen kapitülasyonlar
 

I. Kasr-ı şirin Antlaşması 
II. Ferhat paşa Antlaşması 
III. Ahmet paşa Antlaşması 
IV. Nasuh paşa Antlaşması 

II. Viyana kuşatmasında bazı komutanların sadrazam Merzifonlu Kara Mustafa Paşa'ya tam destek vermemesi nedeniyle Osmanlı ordusu bozguna uğramıştır. II. Viyana Kuşatmasının başarısız olmasının da Avusturya'ya gelen desteklerin yanında Viyana'nın korunaklı bir kale olması bununla birlikte Osmanlı ordusunun disiplin sorunlarının olması ve bazı askerlerin ganimet hırsı ile hareket etmesi de etkili olmuştur. Sefer yolunun uzaklığı nedeni ile hafif topların götürülmesi Osmanlı ordusunu ateş gücü bakımından düşmanın gerisinde bırakmıştır. Sonuç olarak Osmanlı Devleti Viyana önlerinde ağır bir bozguna uğramıştır.