Ünite Tekrar Testleri - 2

Dünya görüşü elde etmenin yolu çoğu insan için dini inancı
ya da gelenekleridir. Buna karşıt olarak felsefi bir dünya görüşünü
amaçlayan kimse, kendi aklına dayanma cesaretini
göstermelidir. Çünkü felsefi düşünüş alışılmış olan her şeyi
sorgulamayı gerektirir, bir düşünce tam anlamıyla temellendirilmemişse
o düşünceyi doğru kabul etmez.

Filozoflar kendi felsefi görülerine ulaşırken günlük deneyimlerden,
bilimsel bilgilerden, farklı akımlardan, dini inanışlardan
yararlanırlar ve farklı nitelikteki bilgileri sentezleme sürecine
giderler. Fakat bu süreçte çelişkilere yer yoktur. Bu titiz
yaklaşımın sonucunda ortaya çıkan sistemde mantık ilkeleri
etkindir.

Platon’a göre dünya bir mağaradır, insanlar ise o mağaradaki
yüzü duvara, arkası mağaranın kapısında bekleyen zincirlenmiş
mahkumlardır. Güneşli günlerde mağaranın önünden
geçen varlıkların gölgeleri mağaranın duvarına yansır.
Yani biz gerçek varlıkları değil onların yansımalarını görürüz.
Yalnızca düşünce ile bu yanılsamanın farkına varır ve bu
varlıkların gerçekliklerinin başka bir dünyada olduğunu çözümleyebiliriz.
Çünkü akıl bize doğuştan getirdiğimiz bilgileri
hatırlamamızda, en kusursuz araçtır.

Felsefe özgüdümsel (refleksif) bir bilgidir. Yalnızce evren
hakkında bir düşünüş değil aynı zamanda onu kavramaya
çalışan, ortaya konmuş düşünceler üzerine de bir düşüncedir.

Nesnelerle ilgili bilgiye ulaşabilmek için öncelikle onlarla ilgili
öne sürülen yargılar denetlenmelidir. Ortaya çıkan bilginin
doğru olup olmadığı yargının nesneyi tam olarak yansıtmasına
bağlı olarak değişir. Eğer yargı nesneyi yansıtmıyorsa
yanlıştır.

Her şeyi olduğu gibi kabul eden insan için felsefi düşünüş
uygun değildir. Çünkü felsefeyle düşünme sorgulamaya ve
araştırmaya dayanır. Merak etmeyen insan için felsefe söz
konusu olamaz.

“ İyi bir doktor hastasında bütün bulguları gözler, araştırır
ve kavrama yoluyla tehşise ulaşır. Filozofun çabası doktorunkine
benzerdir. İkisi de sonuca ulaşabilmek için aklından
ve içgüdülerinden yardım alır. Aklını kullanabilmesi insanın
çevreye uyumunu ve ona olan egemenliğini sağlar; içgüdü
ise yaşamsal gelişmeyi “ içinden” yakalamaya yardımcıdır.”
Bergson

I. Kant’a göre gerçek, insan zihni tarafından yapılan bir binadır.
II. Hegel’e göre akla uygun olan gerçektir, gerçek olan akla uygundur.
III. Fichte’ e göre bütün gerçeklik “ben” in sınırlamasıyla oluşur.

Sokrates’e göre filozof, adeta bir ebenin bebeği dünyaya
gelmesine yardımcı olması gibi akılda var olan, ruhta uyku
^ halinde olan bilgi ve düşünceleri ortaya çıkarır, doğurtur.

İnsan ırmakta ancak bir kez yıkanır.”