Ünite Tekrar Testleri - 9

Türk dili ve edebiyatı öğretmeni, 9. sınıf öğrencilerine bir hikâye tarzının

• Hikâyedeki olay, kişi, mekân ilişkisi okuyucuda gerçeklik ve yaşanmışlık duygusu verir.
• Seçilmiş olay ve kişiler hikâyede belirginleştirilerek sunulur.
• Hikâyenin merkezindeki çatışma veya karşılaşma merak uyandıracak biçimde geliştirilir.
• Hikâye, genellikle beklenmedik bir sonla bitirilir, özelliklerini kazandırmak amacıyla bir metin seçmek istemektedir.

12. sınıf edebiyat dersinde öğretmen, anlatacağı hikâye türü hakkında öğrencilerine aşağıdaki bilgileri aktarmıştır: Az sayıdaki kelimeyle yoğun anlamlar aktarma gücüne sahip olan sanatsal iletişim araçlarıdır. Bu tür hikâyenin üç önemli belirleyici özelliği vardır: Kısalık, yoğunluk ve birlik. Anlam yoğunluğu, boku zenginliği ve biçim sıklığı dikkat çeker. Hikâyenin içerikse! ve nesnel ölçüleri, küçük boyutlara sahiptir. Yazar, okuyucu üzerinde sanatsal bir etki yaratmak ve bu etkiyi artırmak amacıyla hikâyenin içeriğinin boyutlarını kasıtlı olarak küçültür. Bu nedenle kelime eksiltme, zaman-mekân ayrıntılarını silme ve bir durumu minyatürleştirme hikâyelerin en çok yararlandığı anlatı unsurlarıdır.

Bu parçadan hareketle

I. Tadımlık gibi görünen doyumluk öyküler.
II. Harlı değil, cezveyi fokurdatan köz.
III. Belki “kapalı kutu”, “Kapalıçarşı değil."

Türk dili ve edebiyatı öğretmeni, 9. sınıf öğrencilerine bir hikâye tarzının

• Hikâyedeki olay, kişi, mekân ilişkisi okuyucuda gerçeklik ve yaşanmışlık duygusu verir.
• Seçilmiş olay ve kişiler hikâyede belirginleştirilerek sunulur.
• Hikâyenin merkezindeki çatışma veya karşılaşma merak uyandıracak biçimde geliştirilir.
• Hikâye, genellikle beklenmedik bir sonla bitirilir, özelliklerini kazandırmak amacıyla bir metin seçmek istemektedir.

12. sınıf edebiyat dersinde öğretmen, anlatacağı hikâye türü hakkında öğrencilerine aşağıdaki bilgileri aktarmıştır: Az sayıdaki kelimeyle yoğun anlamlar aktarma gücüne sahip olan sanatsal iletişim araçlarıdır. Bu tür hikâyenin üç önemli belirleyici özelliği vardır: Kısalık, yoğunluk ve birlik. Anlam yoğunluğu, boku zenginliği ve biçim sıklığı dikkat çeker. Hikâyenin içerikse! ve nesnel ölçüleri, küçük boyutlara sahiptir. Yazar, okuyucu üzerinde sanatsal bir etki yaratmak ve bu etkiyi artırmak amacıyla hikâyenin içeriğinin boyutlarını kasıtlı olarak küçültür. Bu nedenle kelime eksiltme, zaman-mekân ayrıntılarını silme ve bir durumu minyatürleştirme hikâyelerin en çok yararlandığı anlatı unsurlarıdır.

12. sınıf öğrencilerinden Ayhan, Burhan, Ceyhan ve Dağhan’ın okudukları hikâye kitaplarının özellikleriyle ilgili tespitleri şunlardır;

Ayhan: Okuduğum hikâyeleri anlamakta açıkçası zorlanıyorum. Her şey kapalı bir kutuymuş gibi. Sır içinde sır… Belirsiz bir yolda ilerliyorum. Kesin bir zaman ve mekân yok. Bilinç akışı ve monolog teknikleri sık sık kullanılmış.
Burhan; Bendeki hikâyelerin dili son derece sade ve anlaşılır. Bir de konular çok ilgi çekici; Türk mitolojisinden, destanlardan etkilenerek idealize edilmiş karakterler vardır.
Ceyhan: Okuduğum hikâyelerde kahramanlar ait oldukları yörenin ağızlarıyla konuşuyorlar. Köylü emekçi ve işçi sorunları, ağa-köylü, patron-işçi çatışmaları, su problemleri, işsizlik bitmek bilmiyor.
Dağhan: Hikâyelerde en çok dikkatimi çeken şey ideolojik meseleler yok. Psikoloji ve psikiyatri biliminden sıklıkla yararlanılmış. Bu yönüyle çağrışıma dayalı bir dil vardır.    İletişimsizlik, yalnızlık gibi konular ilgimi çeker.

Bu konuşmalardan hareketle;

I. Ayhan bireyin iç dünyasını esas alan yazarlardan birinin hikâyelerini okumaktadır.
II. Burhan millî ve dinî duyarlılığa dayalı hikâyeler okumaktadır.
III. Ceyhan, bir Orhan Kemal hikâyesi okuyor olabilir.
IV. Dağhan modernizmi esas alan yazarların kitaplarından birini okumaktadır.

12. sınıf edebiyat dersinde öğretmen, anlatacağı hikâye türü hakkında öğrencilerine aşağıdaki bilgileri aktarmıştır: Az sayıdaki kelimeyle yoğun anlamlar aktarma gücüne sahip olan sanatsal iletişim araçlarıdır. Bu tür hikâyenin üç önemli belirleyici özelliği vardır: Kısalık, yoğunluk ve birlik. Anlam yoğunluğu, boku zenginliği ve biçim sıklığı dikkat çeker. Hikâyenin içerikse! ve nesnel ölçüleri, küçük boyutlara sahiptir. Yazar, okuyucu üzerinde sanatsal bir etki yaratmak ve bu etkiyi artırmak amacıyla hikâyenin içeriğinin boyutlarını kasıtlı olarak küçültür. Bu nedenle kelime eksiltme, zaman-mekân ayrıntılarını silme ve bir durumu minyatürleştirme hikâyelerin en çok yararlandığı anlatı unsurlarıdır.

Türk dili ve edebiyatı öğretmeni, 9. sınıf öğrencilerine bir hikâye tarzının

• Hikâyedeki olay, kişi, mekân ilişkisi okuyucuda gerçeklik ve yaşanmışlık duygusu verir.
• Seçilmiş olay ve kişiler hikâyede belirginleştirilerek sunulur.
• Hikâyenin merkezindeki çatışma veya karşılaşma merak uyandıracak biçimde geliştirilir.
• Hikâye, genellikle beklenmedik bir sonla bitirilir, özelliklerini kazandırmak amacıyla bir metin seçmek istemektedir.

Öğretmenin belirtilen amaç doğrultusunda seçtiği

Ayaklarımızın altından kayan bir zemini geçtik, minarelerin esrarlı merdivenlerini andıran dar ve taş bir merdivene tırmanmaya başladık. Korkuyu şimdiye kadar içimde böyle madde halinde hissetmemiştim. Karanlık, bir gecekuşu kanadı gibi yüzüme sürünen, kokusu beynime kadar işleyen bir karanlık vardı. Etrafımdaki duvarlardan biz yürüdükçe dökülen sıvaların gürültüsü, adımlarımızın boğuk sesine karışıyordu. Ve ben, bütün korkuma rağmen, nerede ve nasıl biteceğini bilmediğim bu merdiveni kıvrıla kıvrıla çıkıyordum. Sanki onun parmaklarından benim omzuma geçen bir irade, beni yediyor, ayaklarımı daracık basamaklar üzerinde, ona yetiştirmek için, çabuk çabuk hareket ettiriyordu. Eyvah... Gece bu merdivenlerden çok aydınlıktı…

metin parçası, Öyküleyici anlatımın

I. otayın yaşanmış veya yaşanabilirliğinin mümkün olması
II. olayın ve ayrıntıların hâkim bakış açısıyla verilmesi
III. olay veya olay örgüsünün kişi, zaman ve mekânla ilişkilendirilmesi

12. sınıf edebiyat dersinde öğretmen, anlatacağı hikâye türü hakkında öğrencilerine aşağıdaki bilgileri aktarmıştır: Az sayıdaki kelimeyle yoğun anlamlar aktarma gücüne sahip olan sanatsal iletişim araçlarıdır. Bu tür hikâyenin üç önemli belirleyici özelliği vardır: Kısalık, yoğunluk ve birlik. Anlam yoğunluğu, boku zenginliği ve biçim sıklığı dikkat çeker. Hikâyenin içerikse! ve nesnel ölçüleri, küçük boyutlara sahiptir. Yazar, okuyucu üzerinde sanatsal bir etki yaratmak ve bu etkiyi artırmak amacıyla hikâyenin içeriğinin boyutlarını kasıtlı olarak küçültür. Bu nedenle kelime eksiltme, zaman-mekân ayrıntılarını silme ve bir durumu minyatürleştirme hikâyelerin en çok yararlandığı anlatı unsurlarıdır.

I. Serin karanlıkta uzun zaman nefesimi tuttum, bekledim. Sessizlik vardı, derin koyu bir sessizlik. Yalnız arada iki üç yağmur damlası düşüyordu, o kadar. Saçaklardan birinin altında, dizlerim karnıma çekili, pardesüme gömülmüş duruyordum,,,
II. Tren binbir homurtu ile gelip geçiyor. Vagon pencerelerinde bir asker yüzü arıyorum, el sallayacağım. Sadece yeni binenler kaybolan istasyona son bakışlarını  yolluyorlar, kaybolan son parçayı iyice seçmeye çalışıyorlar.
III. Satışlar iyi gitmiyordu. Savaş yıllarıydı. Ekmek bile pahalıydı. Ayrıca sık sık karartma yapılıyor, istasyonun ölgün ışıkları eserlerimizi büsbütün aydınlatmaz oluyordu. Böyle gecelerde çalışmak da anlamsızlaşıyordu.
IV. Gözleri çakmak çakmak ona bakardı. Hoş görmez bakışlarına karşın, babası gibi dedesinin de kendisiyle övündüğünü bilirdi. Dağ başlarına döne döne çıkan yollan, maviliklerde süzülen bir tepkili uçağı ikisi de akıl etmemişti.
V. Kaç kardeştik bilmiyorum. En küçükleri bendim ve henüz saymayı bilmiyordum. Öğrendiğimde ise hepimiz dağılmıştık.