Ünite Tekrar Testleri - 2

“Türkiye halkı yüzyıllardan beri hür ve bağımsız yaşamış ve bağımsızlığı, yaşamın gereği olarak düşünmüş bir kavmin kahraman evlatlarıdır. Bu millet bağımlı yaşamamıştır. Yaşayamaz ve yaşamayacaktır.” sözü ile Atatürk,

I. manda ve himaye,
II. işgaller,
III. emperyalizm

Mondros Ateşkes Antlaşması maddelerinin bir gereği olarak itilaf Devletleri donanması İstanbul Boğazı’nı işgal etmiştir.

9. Ordu müfettişi olarak Samsun'a gönderilen Mustafa Kemal’in görev ve yetkilerinden bazıları şunlardır:

I. Müfettişlik bölgesinde görülen karışıklıkların nedenleri saptanacak ve güvenlik sağlanacaktır.
II. Türk ordusunun terhis işlemleri hızlandırılacaktır.
III. Dağınık hâlde bulunan silah ve cephane depolarda toplanacak ve itilaf Devletleri’ne teslim edilecektir.

Mustafa Kemal’in Samsun’a çıkarken kurtuluş için düşündüğü tek çare; millî egemenliğe dayalı kayıtsız şartsız bağımsız yeni bir Türk devleti kurmaktı. Mustafa Kemal’in bu düşüncesini gerçekleştirmek için,

I. saltanat,
II. Kuvay-ı Milliye,
III. itilaf Devletleri

Mondros Ateşkes Antlaşmasından sonra kurulan,

• Sulh ve Selamet-i Osmaniye Fırkası, devletin kurtuluşunu padişah ve halifenin emirlerine sıkı sıkıya bağlılıkta görmüştür.
• Teali İslam Cemiyeti, devlet din esaslarına dayanılarak, saltanat ve hilafet makamı güçlendirilerek kurtulabilir inancını savunmuştur.
• Kürt Teali Cemiyeti, Doğu Anadolu’da bir Kürt Devleti kurulması amacını taşımıştır.
• İngiliz Muhipleri Cemiyeti, kurtuluşun tek çaresini İngiliz mandası altına girmek olduğunu savunmuştur.
• VVİlson ilkeleri Cemiyeti, devletin kurtuluşunu Amerikan mandasına girmekte görmüştür.

Yukarıda verilen bilgilere bakılarak,

I. Bağımsızlık duygusunu önemsememişlerdir.
II. Vatanın parçalanmasını büyük bir tehlike olarak görmemişlerdir.
III. işgal devletlerinin işlerini kolaylaştıracak düşünceleri savunmuşlardır.

Mustafa Kemal Paşa Amasya Genelgesi’ni yayımlamadan önce Rauf Bey, Ali Fuat Paşa, Refet Paşa ve Kazım Karabekir Paşa’nın onayını almıştır.
Mustafa Kemal’in böyle davranmakla,

I. genelgeyi kişisel olmaktan çıkarmak,
II. genelgenin duyulmasını önlemek,
III. halkın desteğini artırmak

Mustafa Kemal Paşa Anadolu’ya geçtikten sonra yayımladığı genelgelerde Türk halkına çağrıda bulunmuş ve işgallere tepki göstermelerini istemiştir.
Mustafa Kemal’in bu tutumu,

I. işgallere karşı kamuoyu oluşturma,
II. azınlıkları yurtdışına sürme,
III. millî bağımsızlığı sağlama

Mustafa Kemal, Mondros Ateşkes Antlaşması’nın imzalanmasından sonra vatanın İstanbul’da kalarak kurtarılamayacağını anlamıştır.

Bu düşüncenin doğruluğunu,

I. İstanbul'un Osmanlı Devleti’nin başkenti olması,
II. İstanbul Hükümeti’nin itilaf Devletleri’nin lehindeki kararları onaylaması,
III. İtilaf Devletleri’nin İstanbul Boğazı’na donanmalarını demirlemesi