Ünite Tekrar Testleri - 8

Atmosferdeki gazların ve kirleticilerin belirli ölçülerin üzerine çıkmasına hava kirliliği denir.

Buna göre;

I. ozon tabakasının incelmesi,
II. asit yağmurları,
III. küresel ısınma,
IV. ötrofikasyon

I. Toprağın verimsizleşmesi
II. Çölleşmenin artması
III. Kara parçalarının kaybı
IV. Toprakta yaşayan canlı çeşitliliğinin artması

Ekosistemde ağır metal birikimi;

I. su,
II. toprak,
III. ses

Toprak kirliliğinin önlenmesinde başvurulan yöntemlerden biri geri dönüşümdür. Geri dönüşümle kullanılmış bazı maddeler tekrar kullanıma sokulabilir.

Buna göre;

I. kâğıt,
II. plastik,
III. cam

Toprak kayması olarak da bilinen erozyon;

I. toprağın aşınarak denize ve akarsu gibi su kütlelerine akması,
II. bölgedeki toprak verimliliğinin azalması,
III. topraktaki pek çok canlının ölmesi ve çeşitliliğin azalması

Akarsuların ve rüzgarların etkisiyle toprağın verimli üst tabakasının aşınıp başka yerlere taşınmasına erozyon denir.

Buna göre;

I. orman yangınları,
II. yanlış tarımsal faaliyetler,
III. yabancı türlerin ortama girmesi

Bir çeşit su kirliliği olan ötrofikasyon, azot ve fosforlu atıkların suya karışması sonucu oluşur.

İnsan faaliyetleri sonucunda toprağın fiziksel, kimyasal ve biyolojik yapısının bozulmasına toprak kirliliği denir.

Buna göre;

I. radyoaktif madde,
II. ağır metal,
III. organik madde

Bir coğrafik bölgenin yenilenebilir doğal kaynakları üretme gücüne biyolojik kapasite, bir kişi ya da topluluk için kullanılan kaynakların üretilmesi ve oluşan atığın giderilmesi için gereken coğrafik alana ekolojik ayak izi, tüketilen ürünlerin üretimi için kullanılan yenilenebilir doğal kaynaklara tüketimin ayak izi, bir ülke ya da bir coğrafi bölgede sağlanan biyolojik kapasitenin kullanımına ise üretimin ayak izi denir.

Tüketimin ayak izi, biyolojik kapasiteyi aşıyorsa doğal kaynakların bir süre sonra yetersiz kalacağı anlamına gelir. Yine bir yerdeki üretimin ayak izinin biyolojik kapasiteyi aşması, oradaki doğal kaynakların sürdürülebilir olmayan biçimde kullanılması demektir.

Aşağıdaki grafikte, Türkiye’nin ve dünyanın 1961 - 2007 yılları arasında sahip olduğu biyolojik kapasite ve Türkiye’nin ekolojik ayak izi gösterilmiştir.