Ünite Tekrar Testleri - 6

Bilginin ancak zihnimizin oluşturduğu güvenebileceğimiz konularla sınırlı kaldığını öne süren, dolayısıyla da mutlak varlık, Tanrı varlığının özü, temeli, anlamı gibi fizik ötesi konuları bilemeyeceğimizi savunan, Tanrı’nın varlığı ya da yokluğunu bilemeyeceğimizi öne süren öğretiye denir.

Genel olarak tanrının var oluşunu, ruhun ölümsüzlüğünü, iradenin özerkliğini, aklın otoritesini, değerlerin nesnelliğini, bilginin imkanını, tarihin mutlu sonunu yadsıma türünden bir reddiye dışında, birde umutsuzluk, düş kırıklığı duygusu ihtiva eden görüştür.

Tanrı’nın doğasını ve evrenle Tanrı arasındaki ilişkiyi açıklayan; kişisel, mevcut ve aktif olarak evrenin kuruluş ve yönetiminden sorumlu bir Tanrı betimlemesi içeren, bu Tanrı’nın çeşitli yollarla din gönderdiğini savunan öğretidir. Bu yaklaşıma göre Tanrı dünya ve insanlar ile sürekli ilişki içerisindedir.

“... Onlar bir kötülük yaptıklarında ya da kendilerine zulmettiklerinde Allah’ı hatırlayıp günahlarından dolayı hemen tövbe-istiğfar ederler. Zaten günahları Allah’tan başka kim bağışlayabilir ki! Bir de onlar, işledikleri kötülüklerde bile bile ısrar etmezler.” (Âl-i İmrân, 135)

“...............……. belli bir toplumda bir inanç, bilgi ve davranış referansı olarak dinin yaygın olup olmamasıyla ilgili değildir. Hâlbuki ……………………… bir toplumda dinin yaygın olup olmamasıyla ve dinin referans alınıp alınmamasıyla ilgilidir.

Tevhit inancı dışındaki dinlerde farklı inanç özelliklerin sahip, farklı görevleri olan birden çok tanrı vardır. Bunların sayısıyla ilgili de herhangi bir sınırlama yoktur. Örneğin Şintoizmde Tsukiyomi Ay tanrısı, Amaterasu Güneş tanrıçası, Susanovva ise fırtına ve deniz tanrısıdır. Şintoizmde bunlar dışında daha yüzlerce tanrı vardır. Hinduizme göre Brahma, yaratıcı; Vişnu, koruyucu; Şiva ise yok edici tanrıdır.

I. Kur’an düşüncesini ve nübüvvetin gerekliliğini doğru bir şekilde anlamak ve yaygınlaştırmak
II. İslam dinine sokulan, bid’ât ve hurafelerden kurtarmak.
III. Dini, aklın ışığı ile topluma doğru anlatmak

Teizm öncelikle Tanrı’nın var olduğuna inanmak ve bu inancı bir şekilde savunmaktır. Teizm; Tanrı’nın varlığıyla birlikte, O’nun yaratıcılığını, gerçek, şuurlu ve iradeli bir varlık olduğunu kabul etmektir. Bu düşüncede Tanrı’nın vahiy göndererek insanlarla iletişime geçtiği, âleme ve insana daima müdahil olduğu benimsenir.

Dinimizde Allah, âlem ve insan arasındaki ilişki çok geniş ve çok zengindir. Âlemlerin rabbi olan Allah yaratıcı faaliyeti, ilmi, hikmeti, kudreti, dualara icabeti, rızıklandırıcılığı, her türlü ikram, İhsan ve lütfuyla âleme her an müdahale eden yüce varlıktır. Allah bir defada olup bitmiş bir yaratmanın faili değildir, sürekli ve her an yaratma hâlindedir.