Isı ve Sıcaklık - 1

Atalay okulda ısı ve sıcaklık konusunu tam kavrayamamıştır.

Fen bilimleri dersinde öğretmen “Sıcaklıkları farklı olan iki madde birbirleriyle temas ederse aralarında ısı alışverişi gerçekleşir.” hipotezini test etmek için aşağıdaki deney düzeneğini kurmuştur.

Öğretmen özdeş cam kapların içerisine eşit kütleli farklı sıcaklıkta sular koymuştur. Ardından içinde su bulunan cam kapları birbirlerine temas ettirmiştir. Bir süre bekledikten sonra kaplarda bulunan suların sıcaklık değişimlerini termometre ile ölçerek aşağıdaki tabloyu oluşturmuştur.

Bilgi: Sıcaklıkları farklı maddeler arasında ısı alışverişi olur. Isının akış yönü sıcaklığı yüksek olan maddeden sıcaklığı düşük olan maddeye doğrudur. 

Ünlü bir restoran zincirinde aşçıbaşı olarak çalışan Birkan Usta soğuk mezeleri servis edeceği tabağı ilk önce buzdolabına koyarak soğumasını sağlamıştır. Buzdolabından çıkardığı tabağa soğuk mezeleri koyarak servise hazır hâle getirmiştir.

Ana yemek tabağını hazırlarken ise ilk önce servis yapacağı yemek tabağını mikrodalga fırında ısıtmış ve bu tabağa ana yemeği koyarak servise hazır hâle getirmiştir.

İlk sıcaklıkları bilinmeyen A ve B maddeleri şekildeki gibi birbirine temas ettirilerek cisimler arasında ısı alışverişi gerçekleşmesi sağlanıyor.

Sıcaklıkları farklı özdeş K, L ve M demir bilyeleri ile X, Y ve Z kaplarında bulunan farklı sıcaklıkta aynı miktardaki sular kullanılarak deney yapılmak istenmektedir.

Sıcaklıkları farklı X, Y ve Z cisimlerine sırasıyla aşağıdaki işlemler uygulanıyor.

Isı yalıtımlı bir ortamda K, L ve M levhalarından L levhası önce K levhasına temas ettirilip ısıl denge sağlanıyor. Ardından, L levhası K levhasından ayrılıp M levhasına dokunduruyor.

Maddeler arasında gerçekleşen ısı akış yönünün şeması yukarıdaki gibi olduğuna göre;

I. Temas ettirilmeden önce K levhasının sıcaklığı L levhasının sıcaklığından fazladır.
II. L ve M levhalarının ilk sıcaklığı aynıdır.
III. M levhasının ilk sıcaklığı L levhasının ilk sıcaklığından büyüktür,

Arda ısı ve sıcaklık kavramları ile ilgili aşağıdaki tabloyu hazırlamıştır.

Yukarıda ülkemizin farklı bölgelerine ait hava tahminleri verilmiştir.

Isı ve sıcaklık kavramları hakkında doğru bilgilere sahip olan bir haber spikeri verilen harita üzerinde hava durumu ile ilgili izleyicilere bilgi veriyor.

Aşağıda farklı sıcaklık değerlerine sahip özdeş K, L, M ve N demir levhaları verilmiştir.

Levhalardan K ile L, M ile N levhaları birbirine temas ettirilmiştir.

X, Y, Z ve T maddeleri ayrı ayrı birbirine temas ettirildiğinde aralarında meydana gelen ısı akışının yönü yukarıda verilen oklarla belirtilmiştir.

Bilgi: Isının akış yönü sıcaklığı yüksek olan maddeden sıcaklığı düşük olan maddeye doğrudur.

Etkinlik: Isı alışverişi

Gerekli malzemeler: 2 adet 200 mL’lik erlenmayer, 1 adet 250 mL’lik erlenmayer, saç ayak, ispirto ocağı, kibrit, tel kafes, su, 3 adet termometre.

Etkinliğin yapılışı:

200 mL’lik erlenmayerlere 100’er mL su koyalım ve suların sıcaklığını termometre yardımı ile ölçelim.

• Erlenmayerlerden birini ispirto ocağında 5 dakika boyunca ısıtalım ve termometrenin gösterdiği değeri not edelim.
• Daha sonra ısıtılan ve ısıtılmayan suları 250 mL’lik erlenmayerin içerisine dökelim. Termometre yardımıyla karışımın son sıcaklığını ölçelim ve not edelim.