Servetifünun Romanı - 1

• Vatan sevgisinin her şeyden üstün olduğu temasıyla Kurtuluş Savaşı’nın konu alan roman, Mehmet Rauf’un yazdığı son romandır.
• 1918 -1921 yılları arasında geçen roman, çöken bir imparatorluğun içinde bulunduğu duruma tanıklık eder.
• İşgal öncesi İzmir’in sosyal yaşamından kesitler taşıyan bölümleriyle klasik niteliğini kazanan, kentin Yunanlılar tarafından işgalinin anlatıldığı satırlarda tansiyonu hızla yükselen romanda olaylar bir aşk çevresinde anlatılır.

Halit Ziya Uşaklıgil, Ey/ü/adlı romanında ayrı ayrı kimlikleri temsil eden Necip ile Suat arasındaki yasak aşkı psikolojik yönleriyle ele almıştır,

I. Eylül
II. Nadide
III. Şık
IV. Mai ve Siyah

Hem tutku, acı, nefret vb. bireysel duyguları hem de toplumsal bir kurum olarak aileyi ve toplum hayatındaki aksaklıkları sorgulayan bir eserdir. Ömer Behiç ailesine bağlı bir doktordur. O dönemin yozlaşmış ailelerinden birinin kızı olan Neyyir, türlü oyunlarla doktoru baştan çıkarır. Ailesiyle gizli ilişkisi arasında bocalayan Ömer Behiç, küçük kızı Leyla’nın menenjitten ölmesi üzerine bunu ilahi bir uyarı kabul eder ve çok sevdiği Vedide’ye geri döner.

--- romanında yer yer Batılı tarz giyim kuşamı özümsemiş, özellikle bu tarz kılık kıyafet giymeye çalışan roman kahramanlarıyla karşılaşırız. Ömer Behiç, dış görünüşü tarif edilirken onun giysileri de açığa çıkmaktadır. Tek gözlüğü ile tüm Avrupa’yı dolaşan bir diplomat olan Sakıp Süleyman Bey’in giyim tarzı da dikkat çeker. Alafrangalaşmış ve düşük bir hayat taşıyan Nebili ve Neydir de kıyafetleriyle dikkat çekecek nitelikte giyinirler. Bir Kâğıthane gezisinden dönüşünde onlara rastlayan Velide, onların zarafet ve şıklığına imrenmektedir.

I. Anlatım tekniği yönüyle Tanzimat romanına göre daha gelişmiştir.
Il. Sanatçılar, yer yer romanın akışını keserek okura bilgi vermiştir,
III. Çoğunlukla İstanbul'da, Boğaziçi yalılarında geçen olay ve hayatlar anlatılmıştır.
IV. Kahramanlar genellikle yüksek zümreden, soylu kişiler arasından seçilmiştir.
V. Konuşma dilinden hayli uzak bir dil tercih edilmiştir.

I. Tanpınar’ın, “Bizde ona gelene kadar romancı dehasıyla doğmuş kimse yoktur!" övgüsüne mazhar olan sanatçı, Mâi ve Siyah’ta, Servetifünün neslinin sanat, edebiyat, dil, müzik ve tercüme hakkındaki görüşlerinin yanı sıra hayat karşısında almış olduğu tavrı da hikâye eder.
II. Servetifünun Dönemi’nde yaşadığı halde bu topluluğun dışında kalan sanatçı, Cehennemlik ve Metres romanlarında Boğaziçi yıllarındaki; İffet, Şıpsevdi ve Tesadüfte ise Aksaray’daki İstanbul yaşamı anlatır.

Servetifünun Dönemi romancıları, realist roman anlayışlarıyla kaleme aldıkları eserleriyle roman dünyamıza gerçek hayattan sahneler aktarmak ve tipler getirmekte bir hayli başarılıdır. Halit Ziya’nın Mai ve Siyah romanındaki --- ile ---  romanındaki Firdevs Hanım, Nihal ve Bihter tipleri, o dönem İstanbul'unun insanını karşılamaktadır.