Ünite Tekrar Testleri - 2

Aybüke Öğretmen, işlediği sanatçıyı, ‘’Tanzimat'tan Cumhuriyet   sonrasına uzanan bir zaman diliminin romanına konu edinmiştir. Büyük değişimlerin ve bunalımların yer aldığı bu zaman dilimi içinde, kuşaklar arasındaki görüş farklılıklarını ve çatışmaları, halk-aydın çelişkisini işlemiştir. Öyle ki tarihsel ve sosyal olayları yansıttığı romanları birbirini bütünleyen bir zincirleniş içinde, çağdaş, siyasal ve sosyal tarihimizin panoramasını vermektedir.”

sözleriyle tanıttıktan sonra yazarın romanlarıyla ilgili olarak adımları aşağıda verilen bilgileri öğrencilerine aktarıyor.

I. adım: Kiralık Konakta modernleşme sürecinde apartman ile konak hayatını, dede-torun arasındaki hayat tarzı ve zevk farklılığı çevresinde işlemiştir.
II. adım: Hüküm Gecesinde ittihat ve Terakki yıllarını, gazeteci Ahmet Kerim'in yaşadıkları çevresinde anlatmıştır.
III. adım: Yabarı'da Kurtuluş Savaşı öncesi Türk aydını ile Türk köylüsü arasındaki derin uçurumu, romana has kurgu ile gözler önüne sermeye çalışmıştır.
IV. adım: İki cilt halinde 1953-1954'te yayımladığı Sodom ve Gomore'de, Cumhuriyet’in kuruluşundan Demokrat Partinin iktidara geldiği zamana kadar geçen süreci, değişik zihniyetleri temsil eden kişiler ve olgular çerçevesinde bir bütünün değişik kolları olarak dikkatlere sunmuştur.
V. adım: Nur Baba'da gerçek kimliğinden uzaklaştırılan tekke hayatını, tekke şeyhinin (Nuri) yaşadıkları ile anlatmıştır.

Öğretmen, öğrencilerinden V. adımla ilgili olarak konu ve izlek yönüyle benzer örnekler vermesini istemiştir. Öğrencilerden parmak kaldıran,

I. Ayşe: Halide Edip’in Vurun Kahpeye,
II. Faruk: Reşat Nuri’nin Yeşil Gece,
III. Fatma: Refik Halit’in Yezid’in Kızı romanlarını örnek vermişlerdir.

I. Romanda “mirasyedi” olarak yaşayan C… zamanını erken yaşta ölen annesinin ve onun yerini alan teyzesinin benzerlerini aramakla geçirir. C’nin tüm yaşamını yönlendiren ruhsal bozuklukların ve bunlar bağlı davranışların temelinde çocukluğunda yaşadığı, bilinçaltına itilmiş olaylar vardır. Onu insanlara bağlayan da insanlardan uzaklaştıran da yaşadığı dünyaya ait yüceltilmiş, yozlaştırılmış ve değişime uğratılmış birtakım mitlerdir. Anne yerine koyduğu teyzesi ile ilgili düş kırıklıkları, tekdüze ev hayatını simgeleyen baba evi, otoriter ve sevgisiz babanın C.'ye karşı olumsuz davranışları, onun ruhsal dünyasını biçimlendiren etkenlerin başında gelmektedir.

II. Romanda üç kuşak arasındaki anlayış ve yaşayış farklılıkları ele alınır. Birbirine karşıt hayat tarzlarını benimseyen bu üç kuşak arasındaki çatışmalar mekâna ait öğelerle de desteklenir. Bu bakımdan mekân, romanın simgesel anlamlar yüklenen yapı öğelerinden biri hâline gelir. Toplumsal çözülme ve yozlaşmanın seçilen roman kişileriyle somutlaştırıldığı bu eserde, Batılılaşmanın yanlış algılanması da eleştirilir. Romanın sonunda hüsrana uğrayan yalnızca Naim Efendi ve Hakkı Celis değil, onların temsil ettiği değerler sistemidir.

Öğrencilerden Emine, Vildan, Handan ve Zümra Cumhuriyet Dönemi toplumcu gerçekçi romanın konusu/teması ile ilgili olarak

Emine: Sabahattin Ali, İçimizdeki Şeytan romanında İkinci Dünya Savaşı öncesi İstanbul’da üniversite ve sanat yaşamı çevresindeki yozlaşmaları, ahlaki değer çatışmalarını, aydınların ve yarı aydınların tutumunu eleştirir. Eser bu yönüyle Yakup Kadri’nin Sodom ve Gomore'sini andırır.
Vildan: Cumhuriyet Döneminde köy romancılığını başlatan yazar olarak kabul edilen Mahmut Makal’ın Bizim Köy adlı eseri köy edebiyatının başlangıcı olarak görülmüştür.
Handan: Sadri Ertem, Çıkrıklar Durunca adlı romanında Avrupa’dan ucuz malların gelişi ve endüstride başlayan gelişme nedeniyle çıkrıkların, dokuma tezgâhlarının durmasının yarattığı işsizlik sonucu köyden kente başlayan göçü ele almıştır.
Zümra: Kemal Tahir'in Bereketli Topraklar Üzerinde romanının eksenini, köyden kente nüfus göçü, gurbetçi-işçilerin Adana’daki güç yaşamı oluşturur.
Hilal: Asıl adı Kemal Sadık Göğceli olan Yaşar Kemal'in, Anadolu’yu özellikle Çukurova’yı anlattığı romanlarından bazıları, Teneke, İnce Memed ve Orta Direktir.

I. Romanda “mirasyedi” olarak yaşayan C… zamanını erken yaşta ölen annesinin ve onun yerini alan teyzesinin benzerlerini aramakla geçirir. C.’nin tüm yaşamını yönlendiren ruhsal bozuklukların ve bunlar bağlı davranışların temelinde çocukluğunda yaşadığı, bilinçaltına itilmiş olaylar vardır. Onu insanlara bağlayan da insanlardan uzaklaştıran da yaşadığı dünyaya ait yüceltilmiş, yozlaştırılmış ve değişime uğratılmış birtakım mitlerdir. Anne yerine koyduğu teyzesi ile ilgili düş kırıklıkları, tekdüze ev hayatını simgeleyen baba evi, otoriter ve sevgisiz babanın C.'ye karşı olumsuz davranışları, onun ruhsal dünyasını biçimlendiren etkenlerin başında gelmektedir.

II. Romanda üç kuşak arasındaki anlayış ve yaşayış farklılıkları ele alınır. Birbirine karşıt hayat tarzlarını benimseyen bu üç kuşak arasındaki çatışmalar mekâna ait öğelerle de desteklenir. Bu bakımdan mekân, romanın simgesel anlamlar yüklenen yapı öğelerinden biri hâline gelir. Toplumsal çözülme ve yozlaşmanın seçilen roman kişileriyle somutlaştırıldığı bu eserde, Batılılaşmanın yanlış algılanması da eleştirilir. Romanın sonunda hüsrana uğrayan yalnızca Naim Efendi ve Hakkı Celis değil, onların temsil ettiği değerler sistemidir.

I. Romanda “mirasyedi” olarak yaşayan C… zamanını erken yaşta ölen annesinin ve onun yerini alan teyzesinin benzerlerini aramakla geçirir. C’nin tüm yaşamını yönlendiren ruhsal bozuklukların ve bunlar bağlı davranışların temelinde çocukluğunda yaşadığı, bilinçaltına itilmiş olaylar vardır. Onu insanlara bağlayan da insanlardan uzaklaştıran da yaşadığı dünyaya ait yüceltilmiş, yozlaştırılmış ve değişime uğratılmış birtakım mitlerdir. Anne yerine koyduğu teyzesi ile ilgili düş kırıklıkları, tekdüze ev hayatını simgeleyen baba evi, otoriter ve sevgisiz babanın C.'ye karşı olumsuz davranışları, onun ruhsal dünyasını biçimlendiren etkenlerin başında gelmektedir.

II. Romanda üç kuşak arasındaki anlayış ve yaşayış farklılıkları ele alınır. Birbirine karşıt hayat tarzlarını benimseyen bu üç kuşak arasındaki çatışmalar mekâna ait öğelerle de desteklenir. Bu bakımdan mekân, romanın simgesel anlamlar yüklenen yapı öğelerinden biri hâline gelir. Toplumsal çözülme ve yozlaşmanın seçilen roman kişileriyle somutlaştırıldığı bu eserde, Batılılaşmanın yanlış algılanması da eleştirilir. Romanın sonunda hüsrana uğrayan yalnızca Naim Efendi ve Hakkı Celis değil, onların temsil ettiği değerler sistemidir.