Nüfus ve Yerleşme - 3

• Marmara Bölgesi’nin önemli şehirlerindendir.
• Türkiye’nin en kalabalık dördüncü şehridir.
• 2021 itibarıyla 3.147.818 nüfusa sahiptir.
• 2016 Dünya Yaşanabilir Şehirler sıralamasında Dünya’da 28. Türkiye’de 1. sırada yer almaktadır.

Bu durumun nedenlerinden bazıları şunlardır:

• Bursa; otomotiv, tekstil, makine, gıda, mobilya sektörlerinde söz sahibidir. Bu durum birçok insanın çalışmak için şehre gelmesine neden olmuştur.
• Bursa tarımsal faaliyetlerin de yoğun olarak yapıldığı bir yerdir. Çünkü hem hakim olan hava koşulları hem de arazi koşulları buna uygundur.
• Bursa’nın tarihî güzellikleri yanında Uludağ gibi doğal güzellikleri binlerce ziyaretçinin şehre gelmesine dolayısıyla otel gibi konaklama tesisleri ile lokantaların ve alışveriş merkezlerinin sayısının artmasına neden olmuştur.

Tunceli ülkemizde nüfus yoğunluğunun en seyrek olduğu illerimizdendir. Şehir sürekli dışarı göç verdiği için nüfusu azalmaktadır. Doğu Anadolu Bölgesi’nde yer alan bu şehrimiz dağlık ve engebelidir. Dağların konumundan dolayı kışları çok soğuk ve kar yağışlı geçer. Altı yedi ay kar altında kalabilir. Bu yüzden ulaşım, tarım, sanayi ve ticari faaliyetleri gelişmemiştir. İnsanlar geçimlerini sağlayabilmek için başka şehirlere özellikle batı illerimize göç etmiştir.

Yukarıda ülkemizin nüfus yoğunluğu haritası verilmiştir.

Verilen haritadan hareketle ülkemizin nüfusu ile ilgili,

I. Nüfusun dağılımı düzenli değildir.
II. İç ve doğu bölgelerdeki illerimizin genelinde nüfus seyrektir.
III. Kıyı kesimlerdeki yerleşim yerlerinin çoğunda nüfus yoğundur.
IV. Aynı coğrafi bölgelerde yer alan illerin nüfus yoğunlukları birbiri ile aynıdır.

Doğal etkenler nüfus ve yerleşmeyi etkiler. Ancak bunun için mevcut doğal etkenlerin insanlar tarafından dönüştürülerek beşeri unsur hâline getirilmesi gerekmektedir.

Gür ormanların olduğu yerlerde nüfus ve yerleşme azdır. Örneğin Karadeniz Bölgesi’nde yer alan Trabzon, Rize ve Giresun’un dağlık kesimlerinin ormanlık alanlarında nüfus seyrektir. Çünkü ormanlık alanlarda insanların bir yerden başka bir yere gidebilmesi, tarımsal faaliyetler yapması, konut inşa etmesi daha zordur.

Ankara, Türkiye Cumhuriyeti kurulduğu yıllarda toplam nüfusu 400 bin civarı olan bir Anadolu şehri idi. Ancak başkent olduktan sonra hızla gelişmeye başlamış ve nüfusu günümüzde 5 milyonu geçmiştir. Aşağıda Ankara’nın son durumu ile İlgili bazı bilgiler içeren bir infografik verilmiştir.

Aşağıda nüfus ve yerleşmeyi etkileyen doğal ve beşeri faktörler verilmiştir.

Yukarıda verilen bilgilerden hareketle nüfus ve yerleşme ile ilgili,

I. Doğal özellikler nüfus ve yerleşmeyi daha fazla etkiler.
II. Göl ve akarsuların etrafındaki verimli alanlar yerleşmeye uygun yerlerdir.
III. Nüfusun dağılışını etkileyen beşerî faktörler daha çok ekonomik faaliyetlerle ilgilidir.
IV. Bir yerin dağlık ve engebeli olması ve bölgede görülen hava olayları yerleşmeyi etkiyen doğal faktördür.

Ilıman iklim, insanların yaşamlarını ve ekonomik faaliyetlerini olumlu olarak etkilemektedir. Bundan dolayı ülkemizde iklimin ılıman olduğu kıyı kesimlerde nüfus fazla, iç kesimlerde nüfus daha azdır. Ancak iklimin ılıman olmasına rağmen Akdeniz Bölgesi’ndeki Teke ve Taşeli platolarında toprağın yapısı tarımsal faaliyetlere uygun değildir. Karstik bir yapıya sahiptir. Çoğu yerde engebeli düzlükler bir kaya denizini andırır. Bu yüzden bu bölgelerde nüfus çok seyrektir.

Verilen bilgilere göre,

I. Ilıman iklim alanları yerleşime uygundur.
II. Yeryüzü şekilleri nüfus ve yerleşmeyi etkiler.
III. Nüfus ve yerleşmede ekonomik faaliyetler etkilidir.

Kışların ılık olduğu, arazinin düz, su kaynaklarının yeterli olduğu yerlerde geçmişten günümüze yerleşmeler daha fazladır. Tarihe baktığımızda Anadolu, Mezopotamya ve Mısır gibi büyük medeniyetler buralarda kurulup gelişmiştir. Çünkü insanlar buralardaki verimli ovalarda en önemli ihtiyaçları olan tahılları, sebze ve meyveleri kolayca üretebilmişlerdir.