Ünite Tekrar Testleri - 10

Camilerin kubbe, minare, şerefe, mihrap, minber, vaaz kürsüsü ve şadırvan gibi bölümleri bulunur. Caminin bölümleri hem görsel güzellik hem de kullanışlılığa dikkat edilerek inşa edilmiştir.

“Ulu mabed! Seni ancak bu sabah anlıyorum;
Ben de bir vârisin olmakla bugün mağrurum;
Bir zaman hendeseden âbide zannettimdi;
Kubben altında bu cumhûra bakarken şimdi.
Senelerden beri rü’yada görüp özlediğim
Cedlerin mağfiret iklimine girmiş gibiyim.”

(Yahya Kemal Beyatlı)

İslam dininin temizliğe verdiği önemin bir göstergesi olarak camilerde şadırvanlar ve ihtiyaç duyulan çeşitli yerlerde çeşmeler yapılmıştır. Ayrıca bu çeşmeler; yoldan geçenlerin yararlanması için herhangi bir karşılık beklemeksizin yapılan ve sadaka kültürünü yaşatan önemli eserler olmuştur.

Bu bilgiden hareketle;

I. İslam, temizliğe önem veren bir dindir.
II. Müslümanlar, sadaka kültürünü yaşatmaya önem vermiştir.
III. Asıl iyilik, karşılık beklemeden yapılan iyiliktir.

Camiler, Müslümanların ibadet yapma ve bir araya gelme yeridir. Camilerde namaz kılınır, Kur’an-ı Kerim okunur, dua edilir, vaaz ve hutbe dinlenir. Aynı zamanda Müslümanlar camilerde bir araya gelerek birbirlerinin sıkıntılarını paylaşır ve tespit edilen sıkıntılara çözüm bulmaya çalışırlar.

İslam dininde namazın cemaatle kılınmasına verilen önemden dolayı büyük camiler inşa edilmiştir. Osmanlılar döneminde Mimar Sinan tarafından yapılan Süleymaniye, Mihrimah Sultan ve Selimiye camileri önemli mimari eserlerimizdendir ve tarihi miraslarımızdandır.

İslam tarihi boyunca yapılan mimari eserlere baktığımızda İslam dininin mimari alana önemli etkileri olduğunu görmekteyiz. Bizler de bu eserlerin korunması konusunda üzerimize düşen sorumlulukları yerine getirmeliyiz. Tarihi eserlerimizin gelecek nesillere sağlam bir şekilde aktarılması için onların dokusuna zarar vermeden kullanmaya dikkat etmeliyiz.

Mimari eserlerimizin sadece yapımında değil süslemelerinde de dinin izlerini görebiliriz. Örneğin cami gibi ibadet amaçlı mekânlarda, diğerlerinden farklı olarak düz tavan yerine hem görüntü güzelliği sağlayan hem de Müslümanların birlik ve bütünlüğünü sembolize eden bir yapı olarak kubbe kullanılmıştır.

Bu bilgiden hareketle;

I. Kubbe, birliğin sembolüdür.
II. Kubbeler camilerin güzelleşmesine katkı sağlar.
III. Kubbesiz camilerde namaz kılınmaz.

Cami başta olmak üzere, bütün dini yapıların süslemesinde hat sanatıyla yazılmış dini yazılar ve levhalara yer verilmiştir. Hat yazılarının çevresi farklı çini desenleri ve tezhip gibi süslemelerle zenginleştirilmiştir. Ayrıca resmin yerini kültürümüzde minyatür sanatı almış, ebru ve tezhip gibi sanat dalları ortaya çıkmıştır. Bu sanat dallarından yararlanılarak dini amaçlı kullanılan mimari eserler süslenmiştir.

İslam dini, birlikte yaşamaya ve şehir kültürüne büyük önem vermiştir. Müslümanlar, şehrin merkezine camiyi, caminin çevresine de medrese (okul), şifahane (hastane), misafirhane, aşevi, çeşme gibi toplumun faydalanacağı mimari eserler inşa etmişlerdir.