Güneş ve Ay Tutulmaları - 2

Şekilde Güneş, Dünya ve Dünya etrafında Ay’ın dolanma hareketi numaralarla gösterilmiştir.

Öğrenciler Güneş ve Ay tutulmalarını göstermek için ellerinde bulunan Ay görselini şekil üzerindeki numaralı yerlere yapıştırıyor.

Güneş ve Ay tutulmaları belirli zaman dilimlerinde meydana gelen doğa olaylarıdır. Eğer Dünya’nın gölgesi Ay üzerine düşerse Ay tutulması, Ay’ın gölgesi Dünya üzerine düşerse Güneş tutulması meydana gelir.

Farklı tarihlerde gerçekleşen Güneş ve Ay tutulmalarının Dünya’dan gözlemlenebildiği alanlar yukarıda gösterilmiştir.

Güneş tutulması Ay’ın yeni ay evresinde gerçekleşirken, Ay tutulması Ay’ın dolunay evresinde gerçekleşir.

Bir öğrenci tutulmalar konusu ile ilgili farklı büyüklükte strafor toplar ve teller kullanarak önce I. modeli, sonra II. modeli tasarlıyor. Modelde kullanılan strafor toplar Güneş, Dünya ve Ay’ı temsil etmektedir.

Doruk ve arkadaşları sınıfta Güneş tutulmasını modellemek için bir etkinlik yapacaklardır.

Yapacakları etkinlik için gerekli malzemeler: Küçük bir madeni para, yanmakta olan bir ampul.

Etkinliğin yapılışı: Doruk bir gözünü kapatarak sınıfın tavanında yanmakta olan ampule karşı madeni parayı tutuyor. Madeni para ampule göre çok daha küçük boyutta olmasına rağmen ampulü tamamen kapatıyor. Doruk yanmakta olan ampulün ışığını göremiyor. Fakat Doruk dışında sınıfta bulunanlar paranın oluşturduğu gölgeden etkilenmiyor. Ampulün ışığını görebiliyorlar.

Mehmet, gündüz öğlen vakti birden havanın karardığını fark eder. Gökyüzüne baktığında havada hiç bulut olmamasına rağmen Güneş’i neredeyse hiç görememektedir.

Güneş ve Ay tutulmaları bir çeşit gölge olayıdır. Güneş tutulmasında Ay’ın gölgesi Dünya üzerine, Ay tutulmasında ise Dünya’nın gölgesi Ay üzerine düşer.

Aşağıda Güneş ve Ay tutulmasına ait görseller verilmiştir.

Şekilde Güneş ve Ay tutulmalarına ait görseller verilmiştir.

Güneş Tutulması; Ay’ın Dünya ile Güneş arasına girmesiyle ve Güneş’in önünü kapatarak Güneş ışınlarının Dünya’ya ulaşmasını engellemesi sonucu meydana gelir.

Aşağıda bu olayın meydana gelişinde gözlenen bazı durumlar numaralandırılarak verilmiştir.

İbrahim Öğretmen Tevfik, Ünsal ve Cumhur’u Güneş tutulmasını modellemeleri için tahtaya kaldırıyor. İbrahim Öğretmen Güneş, Dünya ve Ay’ı modelleyecek olan öğrencilerine aşağıdaki bilgileri veriyor.

Cumhur, sen ısı ve ışık kaynağısın.
Tevfik, sen üzerinde yaşam olduğu bilinen tek gezegensin.
Ünsal, sen ise Tevfik’in doğal uydususun.