Ünite Tekrar Testleri - 3

Uygurlar, göçebe yaşamı terk ederek yerleşik yaşama geçen ilk Türk devletidir.

İlk kurulan Türk devletleri bulundukları coğrafya ve iklimin de etkisiyle yarı göçebe bir yaşam tarzını benimsemişlerdir.

Yukarıda ilk Türk Devletlerine ait haritalar verilmiştir.

Verilen haritalardan hareketle ilk Türk Devletleri ile ilgili,

I. Genel olarak aynı coğrafyada hüküm sürmüşlerdir.
II. Bulundukları coğrafyada Türk varlığının devamını sağlamışlardır.
III. Asya Hun Devleti diğer Türk devletlerinden daha uzun ömürlü olmuştur.
IV. Günümüze en uzak tarihte yaşayan Asya Hun Devleti, en yakın tarihte yaşamış olan ise Uygurlardır.

Türklerin ilk anayurdu Orta Asya’dır. Fakat Türkler çeşitli nedenlerden dolayı farklı yerlere göç etmiştir.

• Hunlar yazın yaylaklarda hayvanlarını otlatırken, kışın kışlaklarda çadırlarda yaşamlarını sürdürmüşlerdir.
• Göktürkler kendilerine özgü bir alfabe kullanmışlar ve ilk Türkçe yazıtlar meydana getirmişlerdir.
• Uygurlar mabet ve saraylar inşa etmişler, tarım ve ticaretle uğraşmışlardır.

Yukarıda Türklerin kullandığı takvimler ve bu takvimler ile ilgili bilgiler verilmiştir.

Bu bilgilere göre;

I. Türkler kullandıkları takvimleri kendileri icat etmişlerdir.
II. Önemli olaylar takvimlerin başlangıcı olarak kabul edilmiştir.
III. Takvimlerin başlangıç tarihleri farklıdır.
IV. Takvimler farklı gök cisimleri incelenerek oluşturulmuştur.

Karasal iklimin etkili olduğu Orta Asya’da yazlar sıcak ve kurak geçerken kışlar ise soğuk ve kar yağışlıdır. Yükseltinin 4000 metreye ulaştığı bir coğrafyada yaşayan Türkler yaz aylarında serin olan yazlak adı verilen yerlere göç ederken kış aylarında ise daha ılık olan yükseltinin daha az olduğu kışlak denilen yerleri tercih etmişlerdir. Türkler çadırlarda yaşamlarını sürdürmüşler ve hayvanlarını otlatmak için konargöçer bir yaşam tarzına ayak uydurmak zorunda kalmışlardır. Uçsuz bucaksız bozkırlarda yaşayan Türkler kale ve surlara sahip olmadıkları için düşman saldırılarına karşı sürekli hazırlıklı
olmuşlardır.

Buna göre iklim ve coğrafi koşulların Orta Asya’da yaşamış olan ilk Türk devletlerinin;

I. Ekonomik faaliyetlerini etkilemiştir.
II. Savaşçı bir millet olmalarında etkili olmuştur.
III. Gök tanrı inancını benimsemelerini sağlamıştır.
IV. Yarı göçebe bir yaşam tarzını benimsemelerine zemin hazırlamıştır.

Orta Asya’da yaşayan ilk Türk topluluklarında kullanılan eşyalar ve bunlar ile ilgili yorumlar eşleştirilmiştir.