Ünite Tekrar Testleri - 5

İslam devletlerinin izlediği siyasi politikalar İslamiyet’in yayılmasında olumlu ve olumsuz etkiler yapmıştır.

Hz. Ebubekir Dönemi’nde Kur’an-ı Kerim kitap hâline getirilirken Hz. Osman Dönemi’nde ise çoğaltılarak komşu ülkelere gönderilmiştir.

Haçlı Seferleri sonunda Avrupa’da kiliseye ve din adamlarına duyulan güven azaldı. Seferlere katılan çok sayıda soylunun ölmesi, Avrupa’da feodalitenin (derebeylik) zayıflamasına neden oldu. İtalya şehir devletleriyle Müslümanlar arasında ticaret gelişti, Akdeniz limanları önem kazandı. Avrupalılar pusula, kâğıt, barut gibi buluşları ülkelerine taşıdılar. Haçlı Seferleri Türkiye Selçuklu Devleti’nin Batı Anadolu’daki topraklarını kaybetmesine neden oldu.

Buna göre Haçlı Seferlerinin;

I. Siyasi
II. Teknik
III. Ekonomik

Emevi halifesi Muaviye, oğlu Yezid’i kendisinden sonra halife tayin etmiştir.

Karahanlılar (840-1212) - Gazneliler (962-1187) - Büyük Selçuklu (1040-1157) - Anadolu Selçuklu (1077-1308)

“Yurda dönmüş olan Oğuz, altı oğlu ile bir gün ava gitti. Oğulları altın bir yay ile üç altın ok buldular. Bunları paylaştırması için babalarına getirdiler. Babaları Oğuz Han yayı üçe parçalayıp büyük üç oğluna, üç altın oku da küçük üç oğluna verdi. Şöyle karar verdi: Kendilerine yay verdiği üç oğlunun soyundan geleceklere BOZOK densin (Bozok: parçalamak, bozmak). Kendilerine ok verdiği diğer üç oğlunun soyundan geleceklere ÜÇOK densin (Üçok: Üç tane ok). Buyurdu ki, bundan sonra oğullarından kim gelirse beraberce kılsınlar: “Biz hepimiz bir soydanız” deyip orduda kendi yerini ve rütbesini bilsinler. Orduda yay verdiklerim sağ kolu, ok verdiklerim sol kolu teşkil etsin. Zira yay hakan gibi hükmeder ok ise ona tabi olur. Onların yurdunu da buna benzer şekilde ayırıp tayin etti. Bu toy da herkesin önünde sözünü bu şekilde tamamlayıp buyurdu ki: “Ben öldükten sonra yerim, tahtım ve yurt, oğlum Kün Han’ındır.”

                                                                                                                                                                                       (Zeki Velidi TOGAN, Oğuz Destanı)

Bir kısmı verilen Oğuz Kağan destanına göre Hunlar ile ilgili,

I. Saltanat sistemi uygulanmaktadır.
II. Yönetim ile ilgili iş bölümü yapılmıştır.
III. Yerleşik hayata geçilmiştir.

Türkler İslamiyet’i kabul ettikten sonra yaşanan gelişmelerden bazıları şunlardır:

• Türk hükümdarların sultan, hünkâr, hüdavendigâr, gıyaseddin vb. unvanlar kullanmışlardır.
• Yarı göçebe yaşayan Türkler şehir hayatına uyum sağlamaya başlamışlardır.
• Kervansaray, cami, türbe gibi yapılar inşa etmişlerdir.
• Türk töresine uygun olan örfi hukuk kurallarının yanında şer’i hukuk kurallarını uygulamışlardır.

Beyt’ül Hikmet: Abbasiler tarafından, 800’lü yılların başında, Bağdat şehrinde kurulan kütüphane ve çeviri merkezinden oluşan bir kurumdur. Bu merkezde, özellikle Yunanca, Hintçe, Farsça ve Latince eserlerin çevirileri yapılmıştır. Bu dönem İslam dünyasında aydınlanmanın ilk adımı olarak görülmektedir. Bu merkezde Pisagor, Aristo, Hipokrat, Öklid, Platon, Galen, Sokrat, Sushruta, Charaka, Aryabhata ve Brahmagupta gibi ünlü düşünür ve bilim insanlarının eserleri hem tercüme edilmiş, hem de bu eserler ve yazarların düşünceleri derinlemesine incelenmiştir. Zamanla büyüyen ve gelişen merkez, Bağdat’ın da büyümesine ve sadece İslam diyarlarında değil eski dünyanın tamamında tanınan bir merkez olmasını sağlamıştır. Abbasi halifelerinin burada çalışan bilim insanlarına yüksek maaşlar bağlamaları da bu merkezin popüler olmasında etkili olmuştur.