5. Sınıf: Sosyal Bilgiler - 6. Ünite: Etkin Vatandaşlık - Ünite Tekrar Testleri Test Soruları
TestSorular'da sadece oturum açmış öğrenciler çözdükleri testlerden puan kazanabilir.
Yok benim amacım puan toplamak değil sadece kendimi geliştirmek istiyorum diyorsan, sorular seni bekliyor.
Ülkemizin yönetiminde etkin olan kurumlar Cumhurbaşkanlığı ve Bakanlar Kuruludur. Bu kurumların başında bulunan Cumhurbaşkanı ve Bakanlar ülke yönetimiyle ilgili çeşitli kararlar alır. Karar alma sürecinde bazı kurullar kendilerine yardımcı olurlar. Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliği ve Devlet Denetleme Kurulu, Cumhurbaşkanlığının karar alma sürecinde yardımcı olurlar. Bakanlar Kurulu; Cumhurbaşkanı ve bakanlıklardan oluşur. Cumhurbaşkanı, bakanlıklar arasında iş birliği yapılmasında ve hükümetin genel siyasetinin belirlenmesinde etkilidir. Bakanlar görevlerini yerine getirirken bireysel olarak sorumluluk alanları ile ilgili kararlar alabilirler. Ülkemizde merkezi yönetime ve bakanlara yardımcı olmak, belli kanunlarda görüş bildirmek ve denetim yapmak gibi amaçlarla oluşturulmuş çeşitli kurullar vardır. Bu kurullara örnekler aşağıdaki gibidir.
Milli Güvenlik Kurulu: Milli Güvenlik Kurulu, Milli Güvenlik ile ilgili konularda tavsiye niteliğinde kararlar alır ve bu kararları Bakanlar Kuruluna bildirir.
Danıştay: İdari mahkemelerce verilen karar ve hükümlerin son inceleme kuruludur.
Sayıştay: Merkezi yönetim bütçesi kapsamındaki kamu gelir ve giderlerini denetler.
7- 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı ile TBMM’nin açılışının 100’üncü yıl dönümü dolayısıyla Ulus’taki Birinci Meclis’te tören düzenlendi. Törenin Açılış konuşmasında TBMM Başkanı: “Açılışının 100. yıl dönümünü andığımız, kutladığımız bu Meclis, zorluklar ve zorbalık karşısında sinmenin değil cesaretle onları alt etmenin milletimizin en asli kudreti olduğunu, her an bize ihtar eden bir abidedir ve bizler burada, bu abidenin bize anlattıklarına kulak vermek, o anlatılanları hazmedip kendimize rehber kılmak için bulunuyoruz. 100 yıl önce ve çetin şartlar altında kurulan bu Gazi Meclis, milletimizi teşkil eden bütün unsurları ve farklılıkları bünyesinde barındırıyordu. O kurucu Meclis’te, asker, yönetici, avukat, memur, din adamı, öğretmen, doktor, eczacı, aşiret reisi, diplomat, emniyet mensubu, çiftçi, esnaf gibi değişik meslek gruplarından milletvekilleri bulunuyordu. Hepsinin ortak ideali, göklerimizde hür bir şekilde dalgalanan ay yıldızlı bayrağımızın altında tam bağımsız bir şekilde yaşamaktı.” demiştir.
Bu konuşmaya göre;
I. Meclisin zor şartlar altında kurulduğu,
II. Mecliste herkesin temsil edildiği,
III. Milletvekillerinin amaçlarının bağımsızlık olduğu
Günlerden 24 Ocak 2020, saatler 20.55’i gösteriyordu. Türkiye’nin Elazığ ilinde meydana gelen ve yaklaşık 40 saniye süren deprem, başta Elazığ olmak üzere Adıyaman, Malatya ve Kayseri illerinden de hissedildi. Depremde 41 kişi ölmüş, 1466 kişi ise yaralanmıştır. Elâzığ, Adıyaman ve Kayseri’de binlerce ev yıkıldı, yüzlerce iş yeri zarar gördü. Bölgeye binlerce polis, jandarma, AKUT, UMKE, doktor, hemşire ve sağlık personeli sevk edilmişti. Sayın Cumhurbaşkanımız yaptığı açıklamada yıkılan evler için çok sayıda konutun TOKİ tarafından inşa edileceğini duyurdu.
Buna göre devletimiz;
I. Güvenlik,
II. Barınma,
III. Eğitim,
IV. Sağlık
15 yaşındaki Polat, babasının isteği üzerine istemediği hâlde babasına fikirlerini söyleyemediği ve kendisi ile ilgili kararlar hakkında söz sahibi olmadığı için okulu bırakıp bir kafede işe başlamıştır.
Yalnızca bu bilgilerden hareketle Polat’ın;
I. Eğitim hakkı,
II. Katılma hakkı,
III. Düşünce özgürlüğü
Ailem benimle ilgili konularda düşüncemi soruyor, ben de düşüncelerimi onlara söylüyorum. Okulda da sosyal kulüp çalışmalarında özgürce düşüncemi belirtiyor, alınan kararlara katkıda bulunuyorum. Okul öğrenci temsilcisi seçimlerinde aday olarak hem seçme hem de seçilme hakkımı kullandım. Arkadaşlarımın oylarıyla temsilci seçildim. Şimdi okul idaresiyle birlikte öğrencilerle ilgili kararlarda görüşlerimi belirtiyor ve alınan kararlara katkı yapıyorum. Düşüncelerime önem verilmesi kendimi değerli hissetmemi sağlıyor.
Katılım, insanların yaşamlarını etkileyen toplumsal, siyasal ve ekonomik gelişmelere dair söz sahibi olmaları açısından temel bir insan hakkıdır. Bu yönüyle de hem kamu kurumlan ve yurttaş ilişkilerinde hem de yurttaşlar arasında belli bir güç ve yetki paylaşımını gerekli kılar. Günümüzde pek çok ülke temsili demokrasi ile yönetilmektedir. Genel anlamda temsili demokrasi, seçimler yoluyla görev başına gelen vekillerin parlamentoda halkı temsil etmesidir. Halk, milletvekili seçimleri, yerel seçimler ve referandum yoluyla katılım gösterir. Çoğulculuk, halkın egemenliği, yasalar önünde eşitlik, adalete erişim hakkı, özgür ve adil seçimler, toplumsal refahın ve örgütlenme ve ifade özgürlüğü haklarının sağlanması demokrasinin temel ilkelerini oluşturur. Halk egemenliği ilkesinin bir sonucu olarak seçilmişlerin yetkileri Anayasa ve yasalarla sınırlandırılmıştır. Örgütlenme özgürlüğüne sahip yurttaşlar farklı eğilimleri temsil eden siyasal partilere üye olabilir, çalışmalarına katılabilir ve siyasal katılım haklarını daha geniş bir çerçevede kullanabilir. Gelişkin bir demokrasiye sahip ülkelerde sivil toplum devletten ayrı, halkın görüşlerini ifade edip tartışabileceği ve sivil değerler kazanacağı bir alan olarak yapılanmıştır. Sivil toplum örgütleri de demokratik katılımın araçları olarak bu çerçevede büyük öneme sahiptir.
Ülkemizde görülen yeni tip Koronavirüs (Covid -19) salgınına karşı alınan tedbirler karşısında 65 yaş ve üzeri ile kronik hastalığı olan vatandaşların sokağa çıkması yasaklandı. Bunun üzerine Mozaik Köyü muhtarı Yasin Bey ve azaları, "Sosyal Destek Grubu” kurarak sokağa çıkma yasağı olan vatandaşların acil ihtiyaçlarını gidermeye çalışmıştır. Bu kapsamda muhtar Yasin Bey, cep telefonuna gelen mesaj ve aramalar ile hangi vatandaşın neye ihtiyacı olduğunu belirleyip oluşturdukları ekiplerle ihtiyaçlarını gidermektedir.
Buna göre Muhtar Yasin Bey ve azaların bu çalışması ile ilgili;
I. Sosyal yardımlaşma ve dayanışmaya önem verdiği,
II. Valinin emirlerini doğru bir şekilde uyguladığı,
III. İşsiz vatandaşlara iş imkânı sağladığı
Madde 6
Egemenlik, kayıtsız şartsız milletindir. Türk milleti, egemenliğini; Anayasa’nın koyduğu esaslara göre, yetkili organları eliyle kullanır. Egemenliğin kullanılması, hiçbir surette hiçbir kişiye, zümreye veya sınıfa bırakılamaz. Hiçbir kimse veya organ kaynağını Anayasadan almayan bir devlet yetkisini kullanamaz.
Toplumun tüm ihtiyaçlarının devlet tarafından karşılanması mümkün olmayabilir. İnsanlar, toplumun çeşitli sorunlarını çözmek ve birtakım ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla bir araya gelerek bazı sosyal gruplar oluştururlar. Yardımlaşma, dayanışma ve iş birliği içinde hareket ederek toplum yararına hizmet eden bu kuruluşlara Sivil Toplum Kuruluşları denilir. Sivil Toplum Kuruluşları, yaptıkları çalışmalarla devletin resmî kurumlarına destek olur. Sivil Toplum Kuruluşları, ticaret amacı gütmezler.