Ünite Tekrar Testleri - 1

(I) Divriği ve civarında en erken yerleşim Hititler Dönemi’ne kadar inmektedir. (II) Yöre, Mengücek Oğullarının yönetimi altında olduğu dönemde Ahmet Şah ve eşi Turan Melek tarafından cami ile birlikte 1228-1229 yıllarında yaptırılmıştır. (III) İslam mimarisinin bu başyapıtı iki kubbeli türbeye sahip bir cami ve ona bitişik bir hastaneden oluşmaktadır. (IV) Yapılar, mimari özelliklerinin yanı sıra, sergilediği zengin Anadolu geleneksel taş işçiliği örnekleriyle UNESCO Dünya Miras Listesi’nde yer almaktadır.

(I) Ahırın avlusunda oynarken aşağıda, gümüş söğütler altında görünmeyen derenin hüzünlü şırıltısını işitirdik. (II) Evimiz büyük kestane ağaçları arkasında kaybolmuş gibiydi. (III) Annem, İstanbul’a gittiği için benden bir yaş küçük olan kardeşim Hasan’la artık Dadaruh’un yanından hiç ayrılmıyorduk. (IV) Dadaruh, babamın seyisi, yaşlı bir adamdı. Sabahleyin atları görebilmek için erkenden ahıra koşuyorduk.

(I) Bir kış akşamı büyük ateşin karşısında büyük sandalyede oturduğumuzu hatırlıyorum. (II) Bebek, beşiğinde uyumuştu. Annemle ikimiz mutfakta yalnızdık, babam da iş toplantısındaydı. Kardeşlerim sokakta oynuyordu. (III) Annem, Peter’in okul kitabını eline almış dokunduğu her şeyi altına çeviren kralla ilgili küçük hikâyeler okuyordu. (IV) Gölgeler odayı karartana ve bebek derin uykusundan uyanıp ağlayana kadar bana kitap okumaya devam etti. Böylece sihir bozulmuş ve büyü kaybolmuştu.

Tek başlarına bir anlam taşımayan, kendisinden önceki kelimeyle ilgi kurarak cümle içinde anlam kazanan sözcüklere edat denir.

(I) Divriği ve civarında en erken yerleşim Hititler Dönemi’ne kadar inmektedir. (II) Yöre, Mengücek Oğullarının yönetimi altında olduğu dönemde Ahmet Şah ve eşi Turan Melek tarafından cami ile birlikte 1228-1229 yıllarında yaptırılmıştır. (III) İslam mimarisinin bu başyapıtı iki kubbeli türbeye sahip bir cami ve ona bitişik bir hastaneden oluşmaktadır. (IV) Yapılar, mimari özelliklerinin yanı sıra, sergilediği zengin Anadolu geleneksel taş işçiliği örnekleriyle UNESCO Dünya Miras Listesi’nde yer almaktadır.

Çeşitli duygular karşısında kendimizi ifade ederken çıkardığımız anlamlı ve anlamsız sözcüklere ünlem denir. Örneğin “Eyvah!” sözcüğünü korku ve endişemizi belirtmek için kullanırken “Oh!” ünlemini rahatladığımızda kullanırız. “Dur, gitme!” seslenme, “Ah!” acı, “Tüh!” pişmanlık gibi dilimizde onlarca ünlem bulunmaktadır.

“Gibi” edatı cümleye eşitlik ve benzerlik anlamı katar. Örneğin “Kardeşinin pamuk gibi elleri vardı.” cümlesinde benzerlik anlamı katarken “Bu sınıfta onun gibi çalışkan başka biri yok.” cümlesinde eşitlik anlamı katmıştı

Tek başlarına bir anlam taşımayan fakat cümle içinde başka sözcüklerle anlam ilişkisi kuran sözcüklere edat(ilgeç) denir. Örneğin “Sınavı kazanabilmek için çok çalışmalısın.” cümlesindeki “için” sözcüğünün tek başına bir anlamı yoktur ama diğer sözcüklerle beraber cümleye “amaç” anlamı katmıştır.

- Ak küheylan gecenin ayazında şahlandı yine. 

- Kaç saat oldu siz buraya geleli? 

- Birkaç elma göndermeliydin bana.