Ünite Tekrar Testleri - 2

Bilgi: Teleskoplar gök cisimlerini özellikle yıldızları incelemek
için kullanılan cihazlardır. Mercekli bir teleskobun
büyütme gücü optik (objektif) merceğinin odak
uzaklığının göz (oküler) merceğinin odak uzaklığına
bölünmesiyle hesaplanır. Bir teleskop büyütmenin
yanı sıra gözlenecek gök cismini gözün algılayabileceği
kadar parlak da göstermelidir.

Bu durum göze ulaşan ışık miktarını artırmakla mümkün
olabilir. Bunu yapmanın yoluysa optik (objektif)
mercek çapını büyütmektir.

Astronomiye ilgisi olan Fidan verilen bilgiyi de değerlendirerek
kendisine bir teleskop almak istiyor.

Bilgi: Teleskoplar uzaktaki cisimlerin ışığını toplayarak onları görmemizi sağlarken aslında o cisimlerden yakaladığı ışığa göre onları büyütmüş olur. Bundan dolayı teleskoplar büyütme gücüne sahiptir. Bu büyütme gücü mercekli teleskoplarda merceklerin odak uzaklıklarının birbirine oranı ile belirlenir. Bu durumda büyütme gücü şöyledir.

Büyütme Gücü = Objektif merceğin Odak Uzaklığı / Göz Merceğinin Odak Uzaklığı

Yüksek büyütme oranına sahip göz merceği kullandığınızda cisme ait görüntünün kalitesi de bozulacaktır.

Bir gök cismine ait mercekli teleskopla elde edilen görüntüler Şekil -1 ve Şekil - 2’de verilmiştir.

Şekil - 2’deki görüntü, Şekil - 1’deki görüntüden daha büyük olduğuna göre;

I. Teleskop seçiminde büyütme özelliğinin yanı sıra görüntü kalitesine de dikkat etmek gerekir.
II. Objektif merceklerinin odak uzaklıkları eşitse Şekil - 1’deki görüntünün elde edildiği teleskobun göz merceğinin odak uzaklığı Şekil - 2’deki görüntünün elde edildiği teleskobun göz merceğinden daha küçüktür.
III. Göz merceklerinin odak uzaklıkları eşit ise Şekil - 1’deki teleskobun objektif merceğinin odağı daha küçüktür.

Yukarıda uzay teknolojileri ürünü olan araçlara ait bazı bilgiler verilmiştir.

Bu bilgiler değerlendirildiğinde;

I. Uzay teknolojileri ile üretilen araçların tamamı insansız çalışan araçlardır.
II. Uzay teknolojilerinin gelişmesiyle insanların şimdilik gitme imkânı bulamadıkları gök cisimlerini araştırma
fırsatı doğmuştur.
III. Uyduların hepsi uzayda bilinmeyen gök cisimlerinin keşfi için gönderilmiştir.

Bilgi: Gözlem evi seçiminin iki ana aşaması bulunur. Bunların birincisi bulutluluk, yükseklik, bağıl nem, toplam
su buharı, rüzgar hızı, vb. verilerden aday bölgelerin belirlenmesidir.

İkincisi ise aday bölgelerdeki zirvelerde en az 2 - 3 yıl süreyle ayrıntılı ve yüksek çözünürlüklü gözlemler yapılmasıdır.

Bir araştırmacı uzun yıllar boyunca Türkiye’nin bulutluluk oranını gözlemlemiş rasathane kurmak için en uygun
yeri tespit etmeyi amaçlamış ve yukarıda verilen haritayı oluşturmuştur.

Zehra Öğretmen astronomi ile ilgili kavramları açıklamalarıyla birlikte karışık olarak tabloya yazmış ve öğrencilerinden sembollerle gösterilen kavrama ait açıklamayı uygun numaralarla eşleştirmelerini istemiştir. Eşleşme sonucunda tahtaya (4x3) lük bir bulmaca çizerek içerisine semboller yerleştirmiştir.

Uzay araştırmaları sayesinde günlük yaşamımızda kullanılan birçok araç geliştirilmiştir. Bunlardan biri de duman dedektörüdür.

Bilgi: HR (Hertzsprung - Russel) Diyagram yıldızların parlaklıkları ve sıcaklıkları arasındaki ilişkiyi açıklayan bir
dağılım grafiğidir.

Yukarıda HR diyagramı olarak bilinen yıldızların parlakları ile etkin sıcaklıkları arasındaki ilişikiyi anlatan görsel
yer almaktadır.

Yukarıda M83 galaksisi ile ilgili bazı bilgiler verilmiştir.

Buna göre M83 galaksisi ile ilgili olarak;

I. Düzensiz galaksidir.
II. İçerisinde Güneş’ten büyük kütleli yıldız oluşumları vardır.
III. Andromeda galaksisi ile aynı galaksi türüne aittir örnektir,