Ünite Tekrar Testleri - 3

Osmanlı padişahı Orhan Gazi Dönemi’nde:

• Bursa fethedilerek başkent yapıldı. Bizans ile yapılan Maltepe (Palekanon) Savaşı ile İznik ve İzmit alındı. Çimpe Kalesi alınarak Rumeli’ye geçiş sağlandı. Ayrıca Çanakkale ve Balıkesir’de kurulmuş olan Karesioğulları Beyliği’ni topraklarına katınca Osmanlı Devleti ilk deniz kuvvetine sahip oldu.
• Yaya ve müsellem adıyla ilk düzenli orduyu kurdu. İlk kez divan teşkilatını kurdu. İznik’te ilk medreseyi açtı.

I. Ümit Burnu’nun keşfedilmesi
II. Süveyş Kanalı’nın açılması
III. Reform hareketlerinin yaygınlaşması
IV. Atlas Okyanusu limanlarının önem kazanması

Yukarıda Coğrafi Keşifler ile ilgili harita verilmiştir.

Kristof Kolomb yolculuğa çıkarken yaptırdığı Santa Maria (Santa Maria) adlı, okyanus şartlarına dayanıklı gemisine güveniyordu. Elinde Martellus’un (Martelyus) çizdiği harita ve yanındaki pusula sayesinde kaybolmayacağı düşüncesi ile denize açıldı ve sürekli batıya doğru ilerledi.

Fatih Sultan Mehmet ile Trabzon seferinde yanında bulunan Uzun Hasan’ın annesi Sara Hatun arasında şu konuşma geçer: Sara Hatun: “Hey oğul! Bir Trabzon için bunca zahmet çekmek nedendir?” dedi. Padişah cevap verdi: “Ana! Bu zahmet din yolunadır ki ahirette Allah’ın yanına varınca mahcup olmayalım. Zira bizim elimizde İslam kılıcı vardır, eğer bu
zahmete katlanmazsak bize gazi demek yalan olur.” dedi.

Karamanoğlu Beyliği özellikle Osmanlı Avrupa’ya sefer yaptığında Anadolu’daki Osmanlı topraklarına saldırırdı. I. Murat bu durumla ilgili olarak: “Şu ahmak zalimin yaptığı işleri görün. Ben din gayretiyle Allah yolunda, bir aylık mesafede düşman içine girdim, ömrümü gece gündüz gazaya verdim, çok mihnet ve bela çektim. Hâlbuki o gelip Müslümanları yağma etti. Ey Gaziler! Ben nasıl cihadı bırakıp Müslümanlara kılıç çekeyim.” der.

Bu bilgilere göre Osmanlı Devleti ile ilgili olarak;

I. Savaşlar, gaza ve cihat niyeti ile yapılmıştır.
II. Dindaşları ve soydaşları ile savaşmak istememiştir.
III. İslam dinini kabul etmeyen tüm toplumlarla savaş yapılması esas alınmıştır.

Yukarıda Coğrafi Keşiflerin bazı sonuçları verilmiştir.

Osmanlı padişahı II. Murat Dönemi’nde yaşanan bazı gelişmeler söyledin

• İstanbul kuşatılmış fakat alınamamıştır.
• 1444 yılında Varna Savaşı’nda Haçlı ordusu bozguna uğratılmıştır.
• 1448 yılında II. Kosova Savaşı’nda intikam isteyen Haçlılar tekrar yenilgiye uğratılmıştır. Bu savaş ile Avrupalıların Türkleri Balkanlardan çıkarma ümidi kalmamıştır.

Avrupa’da Rönesans hareketlerinin başlamasında Müslümanlardan öğrenilen kâğıt ve matbaanın geliştirilmesi ile çok sayıda kitabın basılması etkili olmuştur. Çünkü bu sayede bilginin yayılması hızlanmış ve kolaylaşmıştır. Coğrafi Keşifler sonucu zenginleşen Burjuva sınıfının sanat ve bilimle uğraşanlara destek olmaları sanat, kültür ve bilimde ilerlemelere katkı sağladı. Eski uygarlıklara ait eserler Müslümanların kaynaklarından alınarak çevirileri yapıldı. Bu eserlerin incelenmesi bilim, kültür ve sanat ile uğraşanların ufkunu açtı. Bütün bu gelişmeler “yeniden doğuş” anlamına gelen Rönesans Hareketi’nin başlamasında etkili olmuştur.

Bu bilgilerden hareketle Rönesans’ın başlamasında;

I. Uygarlıklar arasındaki kültürel etkileşim
II. Bilgiye ulaşımının ve iletişimin kolaylaşması
III. Avrupalıların ekonomik olarak zenginleşmesi
IV. İslam dünyasının Batı üzerindeki kültürel ve siyasi baskı kurması

Osmanlı devşirme kanununda işlemin nasıl yapılacağını, her kazadan ne kadar çocuk toplanacağını, toplama sırasında nelere uyulacağı belirtilmişti. Devşirme konusunda yeniçeri ağası yetkiliydi. Yeniçeri ağası ihtiyaca göre, Osmanlı bakanlar kurulu durumundaki divana başvurarak devşirilmesi gereken miktarı bildirir, divan ise kanun gereğince ferman çıkarır, devşirme yapılacak bölgeleri belirler ve bu iş için memurlar tayin ederdi. Görevlendirilen memur, devşirme yapacağı bölgenin mahallî kadılarının, tımarlı sipahilerinin, köy kethüdalarının ve kilise yetkililerin de yardımıyla 8 ile 18 yaş arasındaki gençlerden uygun olanları seçerdi. Sadece bir oğlu bulunan ailelerin çocuğu alınmazdı.