Ünite Tekrar Testleri - 1

Murat Öğretmen “Kütle ve Ağırlık” kavramlarını daha iyi öğretebilmek için sınıfta aşağıdaki etkinliği düzenliyor.

Gerekli Malzemeler:
Eşit kollu terazi, dinamometre, değişik boyutlarda
3 cisim, kalem, ip, etiket
Deneyin Yapılışı:
• Etiketlerin üzerine A, B ve C yazarak etiketleri cisimlerin üzerine yapıştırınız.
• Cisimleri eşit kollu terazide tartınız. Elde ettiğiniz verileri tabloya not ediniz.
• Cisimlere özdeş ipler bağlayarak dinamometreye asınız. Gözlemlediğiniz değerleri tabloya not ediniz.

Beren enerji dönüşümlerini gözlemlemek amacıyla şekildeki gibi bir düzenek hazırlıyor.

Beren hazırladığı düzenekte K noktasından serbest bıraktığı bilyenin M noktasına kadar çıkabildiğini gözlemliyor.

Bilyenin N noktasına kadar çıkabilmesi için,

I. Zemini yağlamak
II. Bilyeyi K noktasından bırakırken hareket yönünde kuvvet uygulamak
III. Bilyeyi K noktasından daha yüksekte bir noktadan serbest bırakmak

Bir araştırmacı, 5 kitap, tahta, levha, paspas, mermer ve toprak zemin kullanarak aşağıdaki deney düzeneklerini
hazırlıyor.

Araştırmacı tahta levhayı şekillerdeki gibi yerleştirip eğik düzlemi oluşturduktan sonra oyuncak arabayı serbest
bırakıyor. Arabanın zeminlerdeki ilerleme mesafesini metreyle ölçüp aşağıdaki tabloya not ediyor.

Naim Süleymanoğlu 1988 yılında Seul Olimpiyatları’nda 9 Dünya, 6 olimpiyat rekoru kırarak büyük bir zafer
kazanmıştır. Kendi kilosunun 3 katından fazla kaldırarak efsane olan Süleymanoğlu, spor otoritelerine göre tüm
zamanların en iyi haltercisi ünvanıyla Dünya spor tarihine adını altın harflerle yazdırmıştır.
Aşağıdaki görsel Naim Süleymanoğlu’nun halter müsabakasında iki farklı durumunu göstermektedir.

Ali evde bowling oyununda kullanılan labutlara aynı mesafeden tenis ve futbol toplarıyla aşağıda belirtilen atışları yapıyor.

1. Atış : Ali, tenis topunu labutlara yavaş bir şekilde fırlatıyor ve 2 tane labutun devrildiğini gözlemliyor.
2. Atış : Ali, tenis topunu 1. atışından daha süratli bir şekilde fırlatıyor ve 4 tane labutun devrildiğini gözlemliyor.
3. Atış : Ali, futbol topunu 2. atıştaki topun sürati ile fırlatıyor ve 6 tane labutun devrildiğini gözlemliyor.

Etkinlikte kullanılan topların sahip olduğu enerji ile ilgili;

I. Atışlarda topların sahip oldukları kinetik enerjiler arasında 3 > 2 > 1 ilişkisi vardır.
II. 2. atıştaki topun hareket enerjisi, 3. atıştaki topun hareket enerjisinden daha fazladır.
III. Topun labutları devirirken sahip olduğu enerji topun sadece kütlesine bağlıdır.

Fen bilimleri dersinde “Kuvvet ve Enerji" konusu öğrenildikten sonra aşağıdaki deneyler yapılmış ve belirtilen
yüksekliklerden serbest bırakılan topların kum zemin üzerinde bıraktıkları izlerin derinlikleri aşağıdaki gibi gözlenmiştir.

Bir araştırmacı, farklı kütlelere sahip oyuncak arabaları eğik düzlemin tepesinden serbest bırakarak sürtünmesiz X ve Z yatay düzleminde aldıkları yollar ile sürtünmeli Y ve T düzlemlerinde aldıkları yolları karşılaştırıyor.

Bir araştırmacı aşağıda verilen hipotezleri kurmuştur.

Hipotez - I : Cisme uygulanan kuvvetin büyüklüğü
arttıkça fiziksel anlamda yapılan iş artar.

Hipotez - II : Cismin uygulanan kuvvet doğrultusunda
yer değişme miktarı arttıkça fiziksel anlamda
yapılan iş artar.

Araştırmacı kurduğu düzenekler ve yaptığı ölçümler
ile I. hipotezini doğrulamıştır. Ancak II. hipotezini
test etmek için tasarladığı düzeneklerde hata yapmıştır.

Bilgi : Gezegenlerin kütlesi arttıkça kütle çekim kuvveti artar.

Bir astronot uzaydaki gök cisimlerinin cisimlere uyguladığı
yer çekimi kuvvetini araştırmak için özdeş
topları düzenek yardımıyla aynı süratle yukarı fırlatıyor.
Topların çıkacağı maksimum yüksekliği ölçüp
aşağıdaki sütun grafiğini oluşturuyor.

Şekilde özdeş yaylar ve oklar kullanılarak hazırlanmış sistemlerle duvara asılı hâlde bulunan kırmızı, yeşil ve
mavi balonlara hedef alınarak atışlar yapılmıştır. Sistemde kullanılan oklar her yöne hareket edebilmektedir.