Ünite Tekrar Testleri - 3

Yukarıda farklı maddelere ait tanecik modelleri verilmiştir.

Aşağıda element ve bileşikler ile ilgili bazı bilgiler veren iki çizgi romanı karakteri verilmiştir.

Geçmişten günümüze bilim insanlarının oluşturduğu bazı atom modelleri ile ilgili görseller ile bu modelleri inceleyerek değerlendiren bazı öğrencilerin görüşleri aşağıda verilmiştir.

Selçuk: Elektron kavramından bahseden ilk kişi Rutherford’tur.
Dilara : Elektronun çekirdek etrafında düzenli hareket ettiğini ilk olarak Bohr ortaya atmıştır.
Derya : Atomun yapısında küçük tanecikler olduğu fikrini ilk kez Thomson ileri sürmüştür.
Sinan : Bilimsel bilgiler zamanla değişikliğe uğrayabilir.

Bilim sergisi ziyareti sırasında Zeynep sanal gerçeklik uygulaması sayesinde bileşik oluşturmak istemiştir. Yapması gereken görseli verilen bileşiğe ait doğru miktarda ve cinste atomları tablodan seçerek bileşik kutusuna yerleştirmektedir.

Zeynep’in karşısına sırasıyla yukarıda verilen numaralandırılmış bileşikler çıkmış ve bu bileşikleri karşısına çıkan aşağıdaki atomlar ile oluşturmaya çalışmıştır.

Zeynep’in karşısına sırasıyla yukarıda verilen numaralandırılmış bileşikler çıkmış ve bu bileşikleri karşısına çıkan aşağıdaki atomlar ile oluşturmaya çalışmıştır.

Yapılan iki deney ve bu deneye ait gözlemler aşağıdaki gibidir.

Ahmet Öğretmen sınıfta karışımlar konusuyla ilgili aşağıdaki deney düzeneklerini hazırlıyor.

Yapılan deneyler ile ilgili,

I. 1. düzenekteki karışım homojen, 2. düzenekteki karışım heterojendir.
II. 2. düzenekteki homojen karışımda C 02 (karbondioksit) çözünendir.
III. 1. düzenekteki karışım ayırma hunisi kullanılarak bileşenlerine ayrılır.

Bilgi: Karışımı oluşturan maddeler karışımın her yerine eşit olarak dağılırsa homojen, eşit olarak dağılmazsa heterojen karışım oluşur.

Bir karışımı oluşturan X, Y ve Z katılarının suda ve alkolde çözünürlükleri ile ilgili bazı bilgiler verilmiştir.

• Suda sadece X maddesi çözünmektedir.
• Alkolde sadece Z maddesi çözünmektedir.

Karışımdaki X, Y ve Z maddelerini ayırmak için karışıma ilk önce su ilave edilip karıştırılıyor ve 1. süzme işlemi yapılıyor. Daha sonra süzgeç kağıdında kalan maddeler alkol ile karıştırılıp 2. süzme işlemi yapılıyor.

Buna göre;

I. Başlangıçta X, Y ve Z maddelerinin tanecik boyutları birbirinden farklıdır.
II. 1. süzgeç kağıdının üzerinde kalan tüm maddeler alkolde çözünür.
III. 2. süzgeç kağıdında Y maddesi kalır,

Bilgi: Bir maddenin başka bir madde içinde homojen olacak şekilde dağılmasına çözünme adı verilir.

Bir araştırmacı çözünme hızına etki eden faktörleri belirlemek için aşağıdaki etkinliği hazırlıyor.

Deneyin Yapılışı:

Her bir düzenekte kullanılan özdeş bardaklara eşit miktarda su ve şeker konularak şekerlerin çözünme süreleri kronometre yardımıyla ölçülüyor.

Araştırmacının gözlem sonuçları aşağıdaki gibidir.

• I. düzenekte sıcak suda daha hızlı çözündü.
• II. düzenekte toz şeker daha hızlı çözündü.
• III. düzenekte karıştırma işlemi çözünme hızını artırdı.

Buna göre araştırmacının gözlem sonuçlarının nedenleri ile ilgili;

I. Tane boyutu küçüldükçe çözünen maddenin çözücü ile temas yüzeyi arttığı için çözünme daha hızlı gerçekleşmiştir.
II. Her üç düzenekte de şekerin suda çözünmesi, çözünen ve çözücü maddelerin birbirleri ile etkileşimi sonucunda gerçekleşmiştir.
III. Sıcaklık arttıkça moleküller daha hızlı hareket eder ve çözücü ile çözünen molekülleri daha kısa sürede etkileşir. Bu da çözünme olayını hızlandırır.

Bilgi: Saf maddelerin kaynama süresince sıcaklıkları sabit kalırken saf olmayan maddeler kaynarken sıcaklıkları değişebilir.

Aşağıda iki sıvıya ait sıcaklık - zaman grafiği verilmiştir.