Ünite Tekrar Testleri - 3

Mustafa Kemal, Türk Milletinin huzur ve refah içinde yaşamasının ancak milli egemenliğe dayalı “cumhuriyet” yönetimiyle olacağına inanmıştır.

Demokratik devletlerde aynı fikirlere sahip olan insanların bir araya gelerek hareket etmesi ve farklı siyasi düşüncelerle kendilerini ifade etme imkanı bulabilmesi önemlidir. Halk sağlanan demokratik ortamla farklı seçenekler içerisinden tercihini yaparak çoğulcu demokrasiye katkı sağlamış olur.

Osmanlı Devleti’nde, Divan’da devlet meseleleri görüşülür fakat son kararı yine padişah verirdi. Padişah mutlak yetkiye sahip olmasına karşın bu yetkiyi keyfi kullanmaz; kanun, nizam, örf ve İslam hukukunu da dikkate alarak kararlarını verirdi. Fatih Sultan Mehmet Dönemi’nde yayınlanan Fatih Kanunnâmesi ile birlikte örfe dayalı hukuk sistemi yazılı hâle getirilmiştir.

Ülke yönetiminde kadınların yer almasına yönelik ilk adım 1930’da Türk kadınına belediye seçimlerinde seçme ve seçilme hakkı verilmesiyle atıldı. 1933’te Türk kadını muhtarlık seçimlerine katılma hakkı elde etti. 5 Aralık 1934’te kadınlar genel seçimlerde de seçme ve seçilme haklarını kazandılar.

Tanzimat Fermanı'nın en önemli sonuçlarından birisi Osmanlı Devleti'nin "Hukuk Devleti" olma özelliği kazanmasıdır.

1856 yılında Osmanlı Devleti tarafından ilan edilen Islahat Fermanı'nın kararlarından bazıları şunlardır:

• Müslim-gayrimüslim bütün tebaanın can, mal ve namus emniyetinin sağlanması
• Irk, dil ve din sebebiyle hiç kimse veya tebaanın aşağılanmaması, bu doğrultuda onur kırıcı tabirlerin kullanılmaması; kimsenin din ve mezhep değiştirmeye zorlanmaması; Müslüman veya gayrimüslim bütün tebâanın memurluklara, okullara ve askerî hizmetlere girebilmeleri; rüşvet ve yolsuzlukların cezalandırılması ve bunun bütün memurlara uygulanması

1839’da ilan edilen Tanzimat Fermanı ile kanun gücünün üstünlüğü ilk defa padişah tarafından kabul edilmiş ve padişah kendi haklarını sınırlandırmıştır. Bu fermanla Müslüman ve gayrimüslimlerin can, mal ve namus güvenliği devletin koruması altına alınmış, kanun önünde de herkes eşit kabul edilmiştir.

Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nde yasama yetkisi Türkiye Büyük Millet Meclisi, yürütme yetkisi Cumhurbaşkanı ve Bakanlar Kurulu, yargı ise bağımsız mahkemelerce kullanılır. Bu duruma “-------” denir.

1930 yılına gelindiğinde birçok alanda inkılap yapılmıştı fakat ülkede tek bir parti olduğu için siyasi rekabet yaşanamıyordu. Ülke tek parti ile yönetiliyor, hükümete karşı eleştiri ve denetim eksikliği yaşanması demokrasi adına engel teşkil ediyordu.