Cümle Çeşitleri - 2

(I) 10 ciltlik Seyahatname, Evliya Çelebi’nin 40 yıllık seyahatlerinde aldığı notlardan oluşuyor. (II) Doğudan batıya, kuzeyden güneye 17. yüzyıl Osmanlı ülkesini anlatıyor. (III) Yazarın son derece renkli ve sıra dışı kişiliği nedeniyle eser, hem tarih hem filoloji dalları hem de edebiyat açısından taşıdığı önem dolayısıyla bir dünya klasiği sayılıyor. (IV) Evliya Çelebi gerek gördüğü fakat dilde bulunmayan, okuyanın kolayca kavrayamayacağı sözcükleri yaratan, tanık olduklarını kendi algılayışına göre değiştirip büyüterek yansıtan bir kişidir. (V) Bu yüzden önce onun dilinin şifrelerini çözmek, kişilik özellikleriyle tanışmak ve düşünce yapısını öğrenmek gerekiyor.

(I) Mağaraları yalnızca bilim insanları incelemiyor. (II) Doğa sporlarına ilgi duyanların bazıları da mağaracılığa merak sarmış. (III) Onlar için mağaracılık, bir yandan keşif gezisi yaparken bir yandan da mağaraların derinliklerine ulaşmayı amaçlayan bir spor dalı. (IV) Doğayla iç içe olmayı, yeni yerler görmeyi seven herkes bu sporu yapabilir. (V) Ama kapalı ve karanlık yerlerde kalmaktan rahatsızlık duymamaları gerekiyor.

I. Yâr oturmuş, kurulur naz postuna.
II. Bu çamlıkta söylemiş son sözlerini babam.
III. Şu karşıki bayırda verdim kuzuyu kurda.
IV. Daha gün batmadan kapanırdı kapılar.
V. O çay ağır akar, yorgun mu bilmem

“Toprak, insana huzur veren güzel kokular yayar etrafına.”