Ünite Tekrar Testleri - 2

Öğretmen: “Dünya’nın dönme ekseninin eğik olması veya Güneş etrafındaki dolanma hareketi sonucu Güneş ışınlarının yer yüzeyine düşme açısı yıl boyunca değişir.”

Öğretmen yukarıdaki bilgiyi doğrulamak amacıyla öğrencilerinden deney düzenekleri tasarlamalarını istiyor. Bazı öğrencilerin tasarladığı düzenekler aşağıdaki gibidir:

Aslı; kürdan, pinpon topu ve el fenerini kullanıp iki farklı düzenek kuruyor. Bu düzeneklerin bir
tanesinde pinpon topunu zemine dik bir şekilde, ikinci düzenekte kürdanı pinpon topuna eğik bir
şekilde batırıyor. Daha sonra el fenerini pinpon topuna “d” kadar uzaklıkta tutarak pinpon toplarının
üstündeki A noktalarının sıcaklık değerlerini dijital termometreyle ölçüyor.

Veli; kürdan, pinpon topu ve el fenerini kullanıp iki farklı düzenek kuruyor. Bu düzeneklerin her
ikisinde kürdanın pinpon toplarına aynı açıyla batırıp el fenerinin pinpon toplarına uzaklığını “d” ve
“2d” olarak ayarlıyor. Daha sonra top üzerindeki A noktalarının sıcaklık değerlerini dijital termometre
ile ölçüyor.

Hasan; kürdan, mum ve pinpon topunu kullanıp iki düzenek tasarlıyor. Düzeneklerde kürdanları
pinpon toplarına aynı eğik açıyla batırıp, pinpon toplarını mumun etrafındaki eşit uzaklıktaki noktalara
koyuyor. Daha sonra pinpon toplarının üzerindeki A noktalarının sıcaklık değerlerini dijital
termometreyle ölçüyor.

Yukarıdaki gazete haberine göre;

I. Aşırı avlanma denizanalarının ekosistemdeki sayısını arttırmıştır.
II. Denizanaları çevreyi kirleten ürünleri çevreye zarar vermeyen ürünlere dönüştürülebilir.
III. Denizanaları gibi bazı canlı türlerinin sayısındaki artış gelecekte insanoğlunun karşılaşacağı en sık problemlerden biri olabilir.
IV. Küresel iklim değişikliği tüm canlılar için zararlı olmayabilir,

Ünlü işadamı Ali Bey’in 2019 - 2020 yılılarında seyahat edeceği ülkeler, uçuş tarihleri ve konaklama sürelerini gösteren tablo aşağıdaki gibidir.

Ali Bey’in seyahat programında yer alan ülkelerin Dünya üzerindeki konumu yukarıdaki gibi olduğuna göre ;

I. Güney Afrika’da iken Güneş ışınları bu ülkeye Türkiye’ye göre daha eğik açılarla gelmektedir,
il. Seyahati boyunca dört mevsimi de yaşamıştır.
III. Yeni yılı Avustralya’da yaz mevsiminde kutlamıştır,

Dünya’nın çeşitli yerlerinde gece ve gündüz süreleri yıl boyunca değişime uğrar. Bu durum yerkürenin dönme ekseninin, Güneş çevresindeki yörünge düzlemine dik olmayıp, 23° 27' lık bir eğime sahip olmasından kaynaklanmaktadır. Ekvatorda gece ve gündüz süreleri yıl boyunca birbirine eşittir. Diğer bölgelerde, bu eşitlik sadece ilkbahar ve sonbahar başlangıcında gerçekleşir.

Kuzey Yarım Küre’de 21 Mart ilkbaharın başlangıcıdır. Sonbaharın başlangıç tarihi ise 23 Eylül’dür. Güney Yarım Küre’de mevsim başlangıçları Kuzey Yarım Küre’nin tam tersidir.

Kutup bölgesinde ise durum daha da ilginçtir. Yıl boyunca Güneş sadece bir kez, ilkbahar başlarken doğar. Sonbahar başlangıcına kadar 6 ay süren gündüz süresi yaşanır.

Bilgi: Islak ve kuru termometre havanın bağıl nemini ölçmek için kullanılır. İki termometre arasındaki fark birbirine ne kadar yakınsa bağıl nem miktarı o kadar fazladır. İki sıcaklık birbirine eşitse bağıl nem %100’dür.

Bir meteorolog Bursa ilinin 3 günlük nem miktarını bulmak için ıslak ve kuru termometreler kullanarak yukarıdaki ölçüm sonuçlarını elde ediyor.

Hava tahmini; belirli bir ülke, bölge veya merkezde, bir zaman dilimi içinde görülebilecek meteorolojik olayların gözlem ve analizlere dayanılarak sübjektif veya objektif yöntemler kullanılarak önceden öngörülme çalışmaları olarak adlandırılır. 

Hava tahmini üç aşamalıdır. Bunlar; gözlemler, analiz ve tahmindir. 

Hava tahminlerinde gözlemler ve kullanılan ürünler: yer gözlemleri, gemi gözlemleri, yüksek atmosfer gözlemleri, radar ürünleri, uydu görüntüleri ve otomatik meteoroloji istasyonları verileri olmak üzere sınıflandırılır. Hava tahminlerinde gözlemler ve kullanılan ürünler aşağıdaki gibidir. Verilen bilgiyi ve görseli değerlendiren bazı öğrencilerin görüşleri aşağıda verilmiştir.

Tarık : Hava tahmini çalışmalarında farklı gözlem türleri ve teknolojilerin kullanılması hava tahminindeki hata payını azaltmak içindir.

Arif : Farklı gözlem araçlarından elde edilen veriler tek bir merkezde toplanır ve analiz edildikten sonra tahmine dönüştürülür.

Fatih : Teknolojik aletlerin kullanımı sonucu elde edilen veriler sayesinde hava tahminlerinde yanılma payı %0 olmuştur.
 

Analemma: Bu gördüğünüz, “tuhaf 8” olarak da bilinen analemma şeklidir. Anaiemma şekilleri,Güneş’in yıl içerisindeki farklı günlerde her seferinde aynı yerden aynı saatte gökyüzündeki
yerinin işaretlenmesi sonucunda elde edilir.

Analemma Dünya’nın Güneş etrafındaki dönüş yörüngesinin dairesel değil eliptik; dönme
ekseninin de dik değil, eğik olmasından kaynaklanır.

Siz de 12 ay içerisinde, örneğin eşit aralıklarla dağılmış 24 farklı günde hep aynı saatte aynı noktada durarak Güneş’in fotoğrafını çeker ve bir görüntü birleştirme yazılımıyla bu fotoğrafları birleştirirseniz, bir analemma elde edebilirsiniz. 

Ayrıca diğer gezegenlerde elde edilen analemmalar “8” şeklinde değildir. Çünkü farklı gezegenlerin eksen eğiklikleri ve yörünge biçimleri farklıdır.

Yukarıda Analemma hakkında bazı bilgiler verilmiştir.