Abbasi Devleti ve Türkler - 2

Tolunoğulları ile İhşidilerin;

I. Mısır’da kurulup Yakın Doğu’da genişlemeleri,
II. Abbasi otoritesinin zayıflamasıyla kurulmaları,
III. Hicaz’ı denetim altına almaları

Tarih Öğretmeni Abbasiler döneminde İslam dünyasının ulaştığı en geniş sınırları gösteren yukarıdaki haritayı öğrencilerine göstermiş ve onlardan çıkarımlarda  bulunmalarını istemiştir.

Öğrencileri de sırasıyla:

Arda : Kuzey Afrika’nın fethi tamamlanmıştır.
Ayşe : Üç kıtada egemenlik kurulmuştur.
Banu : Anadolu yarımadası kısmen fethedilmiştir.
Cenk : Maveraünnehir havzası denetim alanına alınmıştır.
Derya : Denizlerde Roma imparatorluğu’na üstünlük  kabul ettirilmiştir.
çıkarımlarda bulunmuştur.

Abbasiler geniş bir coğrafyaya hakim olmalarına ve zengin bir bilim ve kültür hayatına sahip olmalarına karşın IX. yüzyıldan itibaren zayıflamaya başlamışlardır.

Abbasiler 751 yılında yönetime gelmelerinin ardından
içte ve dışta önemli teditlerle karşılaşmış ve bunlara
karşı yoğun bir mücadele vermişlerdir.

Abbasi Devleti’nde Türklerin zamanla halifeleri  görevden alma ve tayin edecek bir konuma ulaşmalarında ve siyasi nüfuzlarını artırmalarında;

I. Türk birliklerinin Abbâsî ordusunda yoğun bir  biçimde kullanılması,
II. yönetimin merkezinin bir dönem Sâmerrâ olması,
III. Büveyhoğullarının Bağdat’ı işgal etmesi

• Kıpçak kökenli bir esir olarak Mısır’a gelmiş ve kısa zamanda kendini göstererek Bahriyye Memlüklerinin önde gelen liderleri arasına girmiştir. • Suriye’ye giren Moğollara karşı Memluk sultanı Kutuz’un sevkettiği orduda öncü kuvvetlerin kumandanlığını yapmış ve Aynıcâlût’ta Moğollar’ın hezimete uğramasında önemli rol oynamıştır. • 17 yıl süren saltanatı sırasında Mısır ve Suriye'deki Memlûk Devleti’nin gerçek kurucusu olmuş ve Moğol ve Haçlı tehlikesine karşı ülkesini ve İslam dünyasını korumaya yönelik politikalar yürütmüştür.

I. Halifenin belirlenmesinde saltanat sisteminin benimsenmesi
II. Arapçanın resmi dil kabul edilmesi
III. İslâmî Arap sikkenin bastırılması
IV. Mevali politikasının benimsenmesi

Abbasiler Dönemi’nde görülen;
• Bağdat şehrinin kurularak devletin merkezi hâline getirilmesi
• Emevi hanedanına karşı cephe alan çeşitli grupların birleştirilmesi ve Emevi saltanatına son verilmesi
• Ekonomi gelişmiş, bilim ve eğitim düzeyi artmış; Bağdat, Doğu’nun en büyük ve en önemli ekonomik merkezi hâline gelmiş ve Abbasiler en parlak dönemlerini yaşaması
• Bizans ilk kez vergiye bağlanması