Atmosfer ve Sıcaklık - 1

Yer çekiminin etkisiyle Dünya’yı çepeçevre kuşatan gaz tabakasına atmosfer veya hava küre denir. Atmosfer, canlıların yaşayabilmesi için ihtiyaç duyulan gazlardan oluşur.
 

I. Su buharı
II. Azot
III. Karbondioksit
IV. Oksijen

Atmosferin olmaması durumunda yeryüzünde;
 

I. gölgelerin tam karanlık olması,
II. gündüz ile gece arasında sıcaktık farkının artması,
III. volkanik faaliyetlerin artış göstermesi,
IV. meteorların yanarak parçalanması

Yer çekiminin etkisiyle Dünya’yı çepeçevre kuşatan gaz tabakasına
atmosfer veya hava küre denir. Atmosferin varlığı
canlıların yaşaması için oldukça önemlidir.

Uzayda yer alan sayısız meteor, atmosfere girdikten sonra hızla Dünya’ya doğru yönelir. Ancak bu meteorlar atmosfer içinde sürtünmenin etkisiyle yanarak parçalanır ve birçoğu yeryüzüne ulaşmaz.

Atmosferin ortalama kalınlığının 10.000 km olduğu sanılmaktadır. Fakat yeryüzünden itibaren ortalama 180-200 km’den sonra, atmosferi oluşturan gazlar iyice seyrekleşmekte ve atmosferin özellikleri büyük ölçüde bozulmaktadır. Atmosferde bulunan gazların %98’lik bölümü yerden ilk 28 km’lik kısımda bulunmaktadır.

Yer çekimi etkisiyle Dünya ile birlikte hareket eden atmosferin şekli, Dünya’nın şekline benzer. Yani atmosferin Ekvator üzerine rastlayan kısmı şişkin, kutup noktalarına rastlayan kısmı ise basıktır.
 

Buna göre atmosfer kalınlığının farklı olmasında;
 

I. Yer çekimi etkisinin Ekvator’da az, kutuplarda fazla olması,
II. Sıcaklık ortalamasının Ekvator’da fazla, kutuplarda az olması,
III. Çizgisel hızın Ekvator’da fazla, kutuplarda az olması

Atmosferi oluşturan aşağıdaki gazlardan biri kendini aşağıdaki
şekilde tanıtmaktadır.
“Atmosferde oranımın çok az olduğuna bakmayın. Benim
fazla olduğum yerlerde, hava daha yavaş ısınır ve daha yavaş
soğur. Bu şekilde ısınma ve soğumanın yavaş olması,
sıcaklık farklarının da az olmasını sağlar. Aynı zamanda yağış
oluşumu atmosferde benim bulunmam ile ilişkilidir. Yani kısaca
benim varlığım canlı yaşamının devamlılığı için oldukça
önemlidir.’