Bilim Medeniyeti - 4

Cündişâpûr tıp okulunun başkanı olan Curcîs b.
Buhtîşû Abbasi başkenti Bağdat’a davet edilmiş ve
Abbasi Halifesi Mansûr’un sarayında başhekim sıfatıyla
tıp alanında Grekçe ve Farsça’dan tercümeler yapmıştır.

Bu durum Abbasilerle ilgili olarak;

I. pozitif bilimlere karşı ilgi duyulduğunun,
II. farklı kültür havzalarıyla etkileşim içerisinde olunduğunun,
III. Bağdat'ın, çağının kültür merkezlerinden biri olduğunun

Emevi halifesi Ömer b. Abdülaziz muhalefet gruplarına
eşit ve adaletli yaklaşarak iç barışı temin etmeye çalışmıştır.

Buna göre;

I. zımmilerin haksız yere el konulan kiliselerini, evlerini ve diğer mallarını iade etmesi,
II. Hz. Ali taraftarlarına yönelik baskıyı kaldırması,
III. çeşitli devlet dairelerinde çalışan üst düzey görevlerdeki gayrimüslimleri bu görevlerinden uzaklaştırması

Mısır’daki son — sultanı Turanşah’ın öldürülmesinin
ardından devlet yönetiminde etkin olan Türk kökenli
askerler, Sultan Necmeddin Eyyûb tarafından satın
alınarak Mısır’a getirilmiş Türklerden oluşan askerî birliklerde
yetişerek komuta katına yükselmişlerdi. Bunlar
zaman içerisinde devlette söz sahibi olmuş ve nihayetinde
— Devleti’ni kurmuşlardır.

Tuleytula başpiskoposu Bağdat’taki Beytülhikme’ye
benzer bir kurumu kendi şehrinde kurmuştur. Arap
dili ve edebiyatının da öğretildiği bu kurumda çalışan
Müslüman, Hristiyan ve Yahudi tercümanlar felsefe,
astronomi, matematik, tıp, kimya, tarih, coğrafya
ve edebiyat gibi ilim dallarıyla ilgili çok sayıda Arapça
eseri Latince’ye çevirmişlerdir. Bu çalışmalar sırasında
Tuleytula, farklı milletlerden ve dinlerden bilim insanı
ve tercümanların yaşadığı önemli bir İlmî merkez durumundaydı. 

İspanya’da gerçekleştirilen bu türden faaliyetlerin;

I. Arapça’nın yaygınlaşması ve zenginleşmesi,
II. farklı kültürler arası etkileşimin hızlanması,
III. Antik Çağ eserlerinin yeniden tanınması,
IV. siyasal çekişmelerin sona ermesi

• Pisagor, Platon, Aristo, Hipokrat, Öklid gibi ilk Çağ bilim insanlarının eserlerinin çevrildiği bir tercüme odasıdır.
• Yalnızca tercüme faaliyetleri gerçekleştirilmemiş çeşitli alanlardaki eserler sınıflandırılarak bunlara yenileri de eklenmiştir.
• Kütüphane işlevi de gören bu kurum zamanla İslam dünyasının merkezinde bir bilim akademisi hüviyetini kazanmıştır.

Fatma Öğretmen İslam Tarihi konusunu işlediği dersinde öğrencilerine dört soruluk (D)-(Y) cevaplı bir test hazırlamış ve testinde:
I. Tolunoğulları Devleti 868 yılında Abbasîler’in Mısır valisi Türk asıllı Ahmed tarafından kurulmuştur.
II. Abbasîlerin zayıfadığı X. yüzyılda Mısır, Suriye ve Filistin bölgelerinde hüküm süren ihşidîler Devleti Türk asıllı Muhammed b. Tuğc tarafından kurulmuştur.
III. ihşidîler Devleti Flicaz bölgesini denetim altına alan ilk Türk devletidir.
IV. Hıttîn Savaşı’nda Haçlıları büyük bir yenilgiye uğratan Memlukler Orta Doğu’da etkinliklerini artırdılar.
sorularını sormuştur.
Öğrenciler de sırasıyla:
Buğra: D,D,D ve Y
Aslı: D,Y,D ve Y
Yağmur: D,D,Y ve Y
Kubat: Y,Y,Dve Y
Emine: D,D Y ve Y
cevaplarını vermişlerdir.

İslam tarihinde çeşitli dönemlerde gerçekleşen gelişmelerle ilgili:

I. Hz. Ali: Başkentin Medine’den Kûfe’ye taşınması
II. Hz.Osman: İlk İslam donanmasının oluşturulması
ili. Abbasiler: Çinlilere karşı Talaş Savaşı’nın kazanılması
IV. Emeviler: Kuzey Afrika'nın fethinin başlaması

Emevi ve Abbasi aileleri birbirlerine rakip siyasi güçler olmalarına karşın ortak özelliklere de sahiptir.

Buna göre;

I. saltanat sisteminin benimsenmesi,
II. ümmetçi anlayış,
III. İranlı ve Türklerden bürokraside yararlanılması,
IV. şer-i hukuk düzeninin benimsenmesi,
V. Arapçanın resmi dil olarak kullanılması