12. Sınıf: Türk Dili ve Edebiyat - 3. Ünite: Şiir - Cumhuriyet Dönemi - Halk Şiiri - Test Çöz - Müfredata uygun kazanım kavrama testleri ve cevapları bu sayfada.
TestSorular'da sadece oturum açmış öğrenciler çözdükleri testlerden puan kazanabilir.
Yok benim amacım puan toplamak değil sadece kendimi geliştirmek istiyorum diyorsan, sorular seni bekliyor.
Gitmişti makama arz-ı hâl için
’Bey' dedi, yutkundu, eğdi başını
Bir azar yedi ki oldu o biçim
’Şey’ dedi, yutkundu eğdi başını
Kapıdan dört büklüm çıktı dışarı
Gözler çakmak çakmak, benzi sapsarı
Bir baktı konağa alttan yukarı
‘Vay’ dedi, yutkundu, eğdi başını.
Göç mevsimi, yaylaya giderken susadım. Yol kenarında bulunan çeşmeye su içmeye gittim. Kayanın dibindeki gözeden su içtim. Çimenlerin üzerine uzanıp çiçekleri koklarken uyumuşum. Rüyamda bir sedirde oturan üç derviş gördüm. Dervişlerden birisi su verdi. Suyu içtim. İçim yanmaya başladı. Öndeki derviş bana mühürlü bir fermanı okuttu. Daha sonra birlikte Kuran'dan ayetler okuduk. Uyandığımda çeşmenin yanındaydım. Kendimi çok güçlü hissediyordum. Hafızamda bazı şeylerin yer ettiğini anladım. Babamlar beni hayli aramışlar. Ne kadar uyuduğumu bilmiyorum. Babamlar beni bulduklarında bir şeyler söylüyor, şiir gibi bir şeyler okuyormuşum. Babam benim durumumu hemen anlamış ve beni korumaya almış. Haram bir şey yer, maneviyatımı zedelerim diye kırk gün beni yanından ayırmamış. Daha sonra başımdan geçenleri şiirle söyledim. İlk söylediğim şiir şudur:"
Bak Leyle-i Kadir Cuma gününde.
Derin bir uykuda divanı gördüm.
Üç derviş oturur sâki önünde,
Sima Bedir nuru, nişanı gördüm.
I. dörtlük
Elinden bir dolu içtim
Türlü türlü derde düştüm
Cümle varlığımdan geçtim
Senin yolunda yolunda
II. dörtlük
Eğildim, bir dolu içtim.
Pirin elinden, elinden.
Yandı yüreğim, kül oldu.
Narın elinden elinden.
Saz ve söz hâkimiyetinin yanında bilimse! kongre ve toplantılarda sunduğu bildirileri ilgi ile izlenmiştir. Halk edebiyatı ve folklorla İlgili olarak çeşitli dergilerde makaleler yayımlamıştır. Âşık edebiyatını, 150 kadar âşık makamı ve halk hikâyesini en iyi biten âşıklarımızdandır. Asya, Avrupa ve Amerika’da ülkemizi temsil etmiştir. UNESCO tarafından "Yaşayan insan Hâzinesi” listesine alınmıştır. Gönül Bahçesi adlı şiir kitabı Kültür Bakanlığı tarafından yayımlandı. Ben Bir Şeyda Bülbül, Gel, Güzel Görünür şiirleri ünlüdür.
Çarık: Aman kardeş çok üşüdüm
Sen köşede ben dışarda
Senin ile kardeş idim
Sen köşede ben dışarda
Mes: Elin yüzün çamur bu ne
Git ahırda kızınsana
Laf istemem uzun çene
Ben köşede sen dışarıda
Dilâver CEBECİ:
Ben istemem böyle kolay zaferi
Akmalı alnımdan ülkümün teri
Aktarıp toprağı, yırtıp gökleri
Muammalar içre bileyim seni
Şeref TAŞLIOVA:
Ben türkü söyledim dil açmak için
Dağları erittim yol açmak için
Ulu çınar gibi dal açmak için
Sevgi ırmağından sulayım seni
I. şiir:
Nazlı yâre el salladım.
Geri döndü kızdı bana.
Yaklaşınca adım adım,
Kaş gözünü süzdü bana.
II. şiir:
Gafil ile ehil, toprak ile taş,
Deniz ile sahil, kuru ile yaş,
Âlim He cahil, sulh ile savaş,
Biri birisinin karşılığıdır.
Dikkat et, araştır, gözlerini aç
Sanat her yiğidin kârı değildir.
Eser yazarının serindeki taç
Altındandır, soğan zarı değildir.
Örneğinde olduğu gibi içinde “b. f, m, p, v” ünsüzlerini bulundurmayan sözcüklerle yazılan şiirlere --- adı verilir. Halk şiiri geleneğinde yaygın bir sanat ve âşıklar arasında yapılan zor bir atışma türüdür. Bu yarışmada âşığın iki dudağı arasına iğne veya kibrit çöpü konur. Böylece, iğne batınca başarısızlığı anlaşılır.
I. Saz çalma
II. İrticalen şiir söyleme
III. Tapşırmaya yer verme