Demokratikleşme Yolunda Atılan Adımlar - 1

Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası kuruluş bildirisinde; 

Yönetimin ve hükümetin sıkı biçimde denetlenmesi gerektiği.

 Türkiye Devleti’nin halk egemenliğine dayalı bir cumhuriyet olduğu.

 Ekonomide liberal bir çizgi izleyeceği. 

Temel hak ve özgürlüklerin sağlanmasını desteklediği. 

Halkın dini duygularına saygılı olduğu. 

Cumhurbaşkanı seçilen kişinin partisinden istifa etmesi gerektiğini belirtilmiştir.

Demokrasilerin düzgün işleyebilmesi için birden fazla partiye gerek vardır. Siyasi partiler demokratik hayatın ve çoğulculuk sisteminin vazgeçilmez unsurlarıdır. Çok partili demokratik rejimlerde halk, siyasi partiler aracılığıyla kendi düşüncelerini serbestçe ifade etme özgürlüğüne sahiptir. Bu nedenle Mustafa Kemal, Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası’nın kurulmasını olumlu karşılamıştır. Böylece Halk Fırkası’ndan sonra yeni Türkiye’nin ikinci partisi ve ilk muhalefet partisi kurulmuş olmuştur. 

Mustafa Kemal'in çok partili hayata geçişi olumlu karşılamasında; 

I. Farklı görüşlerin meclise yansımasını sağlamak,

 II. Hükümetin denetlenerek daha iyi yönetilmesini sağlamak,

 III. Yeni Türkiye’nin demokratikleşmesini sağlamak

Atatürk Dönemi’nde kurulan siyasi partiler incelendiğinde;

 I. Kazım Karabekir ve Fethi Okyar Bey’ler partilerini Atatürk’ün isteğiyle kurmuşlardır. 

II. Milli egemenlik konusunda partiler aynı görüştedir.

 III. Çok partili hayata geçiş denemeleri amacına ulaşamamıştır,

 Mustafa Kemal’in yaptığı inkılâpların bazıları şunlardır: 

• TBMM’nin açılması • Saltanatın kaldırılması 

• Cumhuriyetin ilanı • Halifeliğin kaldırılması 

• Kadınlara seçme ve seçilme hakkının verilmesi

 • Çok partili hayat geçiş denemeleri