Divan Şiiri - 4

I. Tuyuğ - Kadı Burhanettin
II. Gazel - Nedim
III. Şarkı - Yahya Kemal
IV. Kaside - Nef’i
V. Mesnevi - Baki

I. Seherden seyre vardum murg zara 
  Hezaran murg gördüm geldi zara

II. Gül ü laleyle zeyn almış çemenler 
    Oyuna girdi gönlekcek semenler

III. Çü gördüm nakş-ı Ergenj oldı sahra 
      Edüp bir nice rengin şi’r peyda

IV. Kadem  basdum izar-ı mihr ü maha 
     Ki ta erdüm cenab-ı Padişaha

V. Hem gül gibi rengin-i mana ile zahir
    Hem neş’e gibi halet-i sahbada nihanız
 

(I) Divan edebiyatında, mısra ortalarında iç kafiyeleri olan gazellere murassa gazel denir. (II) Bu tarz gazellerde iç kafiye, matladan sonraki beyitlerde, birinci dizenin sonundaki kelimelerle her beytin ortasındaki kelimeler kafiyeyi oluşturur. (III) İkinci dizenin son kelimesi ise matla beytindeki kafiyeye bağlıdır. (IV) Bu gazeller, genellikle, ortadan iki eşit parçaya ayrılabilen aruz kalıplarıyla yazılırlar. (V) Fuzûlî ve Şeyh Gâlib’in divanlarında bu tarz şiirler vardır.

………. ,öğüt verici bir olayı anlatan uzun şiirdir. Bu tür şiirlerde savaş, aşk, tarihî olaylar, din ve tasavvuf konularıyla birlikte, çeşitli toplumsal konular da işlenir. Divan edebiyatında bugünkü anlamda roman ve öykü yoktu. Bu tür şiirler roman ve öykü ihtiyacını o dönemde karşılıyordu. Aruzun kısa kalıplarıyla yazılan bu türde beyit sınırlaması yoktur.

I. Bir uzun bir kısa dizeden oluşan, beyit biçiminde yazılan nazım biçimidir.
II. Tek dörtlükten oluşan, aruzun sadece özel bir kalıbıyla yazılan nazım biçimidir.
III. Bir şaire ait beyit alınarak araya aynı ölçü, aynı kafiye ve aynı konuda üç dize yazarak beşlemektir.
IV. Aruzun iki eşit parçaya bölünebilen kalıplarıyla yazılan ve mısra ortalarında iç kafiye bulunan özel gazel biçimidir