Dünya Edebiyatında Roman - 1

Çocuklar o sırada ilahicilere mahsus rahlenin etrafına toplanmış, sıralara tırmanıyor, dua kitabını karıştırıyordu; bazıları da ayaklarının ucuna basarak günah çıkarma odasına kadar sokuluyordu. Fakat papaz birdenbire yetişip şamarları savurmaya başladı. Yakalarından tutup havaya kaldırıyor, sanki onlar birer ağaçmış da kilisenin taşlarına dikmek istiyormuş gibi hızla yere kakıyor, iki diz üstü oturtuyordu. Emma'nın yanına dönünce alaca enfiye mendilini boylu boyunca açtı, bir köşesini dişleri arasına sıkıştırdı ve:

- Doğrusu, dedi, çiftçilerin hali acınacak şey! Emma:
- Acınacak daha neler var! dedi.
- Elbette; mesela şehirdeki işçiler...
- Onları demek istemedim…

Bu parçayla ilgili olarak;

I. Olay III. kişi ağzından anlatılmıştır.
II. Anlatıcı aradan çekilerek okuyucu ve kahramanı karşı karşıya getirmiştir.
III. Modernizm anlayışının özelliklerini yansıtmaktadır.

Orhun-Yenisey yazıtlarını birer birer didikliyor, kadim Türk dili sözlüklerini gözden geçirip başka kaynakları da irdeliyordu. Sonunda bir gece vahiy inmişçesine telaşla uyandı uykusundan. Masa lambasını açtı, kalbi parçalanacak gibi çarpıyordu. Taşın üzerindeki yazıyı gösteren kâğıt planları ile tüm çalışmalarını içeren kâğıt parçalarını birleştirdi.

19. yüzyıl Rus toplumunun ruhsal dalgalanmalarına çarpıcı bir aşk ve ihanet anlatısıyla ışık tutar. Realist bir eserdir. --- bu eserinde kişileri tek tek ruhsal açıdan incelemiş, romanına psikolojik boyut kazandırmıştır. --- dürüst bir evliliğin getirdiği mutlulukla evlilikteki yasak aşkın yol açtığı yıkımı anlatır. Sıra dışı bir gözlem gücü, kusursuz bir üslubu vardır.

20. yüzyılın en önemli Alman yazarlarından biridir. 1929’da Büyülü Dağ romanıyla Nobel Edebiyat Ödülü’nü kazandı. 1947’de Doktor Faustus adlı romanını yayınladı. Sanatçı bu romanında Nazi dönemiyle ilgili düşüncelerini açıklar. Ona göre Nazizmin oluşup gelişmesi bir rastlantı olmayıp Alman tarihinin sonucudur.

I. Yüzbaşının Kızı, Maça Kızı
II. Ana, Benim Üniversitelerim
III. ‘Babalar ve Oğullar, Rudin

Ernest Hemingway, eserlerinde mücadeleci, yenileceklerini bilseler de yiğitçe direnerek yaşamlarına anlam vermeye çalışan kişilerin portrelerini çizer. Realizmden etkilenen sanatçı, 1954’te Nobel Edebiyat Ödülü’nü kazanmıştır. Özlü ve çarpıcı bir dil kullanan Hemingway --- gibi ardında pek çok eser bırakmıştır.

İhtiyar adam, zayıf ve kavruk hâliyle bir tahtayı andırıyordu. Ensesinde bıçak yarasına benzeyen kırışıklar vardı. Tropik bölgelerde denizden yansıyan güneş ışınlarının etkisiyle yanaklarını zararsız bir cilt hastalığının kahverengi lekeleri kaplamıştı. Şakaklarına dek iniyordu bu lekeler. Elleri, büyük balık çekmekten sicimin açtığı derin yara izleriyle doluydu ancak hiçbiri yeni değildi bu izlerin, eskiydi; kurumuş bir gölün çatlakları gibi eski…

Ernest Hemingway’in Yaşlı Adam ve Deniz adlı eserinden alınan bu parçayla ilgili;

I. Betimleyici anlatım ağır basmaktadır.
II. Anlatıcı, olay örgüsünün içinde yer alan kahramanlardan biridir.
III. Bilinç akışı tekniğine yer verilmiştir.
IV. Kahramanın psikolojik durumundan söz edilmiştir.
V. Devrik cümlelere yer verilmiştir.

Fransız yazar, romanda realizmin kurucusu olarak kabul edilir. Olaylar bir mantık sırasıyla, hâkim bakış açısıyla anlatır. Kahramanları tutarlı bir biçimde sunar. Eserlerinde nedenselliği ve arka plan ile karakterler arasındaki ilişkiyi açıklamakta ustadır. Vadideki Zambak, sanatçının üzerinde en çok çalıştığı bir dünya klasiğidir. Goriot Baba ise yarattığı ilginç baba tipiyle ve anlatım ustalığıyla dünya edebiyatında önemli bir yere sahiptir.