Edebiyatın Bilimlerle İlişkisi - 1

“ Evet ölüyordu, Süreyya’ya acımakla başlayan duyguları şimdi kendinin de bir oyuncak olmasından taşmış, hırs, ıstırap, tiksinme, merhametsiz bir ateşle onu yakmaya, hiddet ve şiddet onu kudurtmaya başlamıştı. ‘Ah eğer sen de yalansan Suat, eğer sen de hainsen... O halde kime tutunmalı? Neye inanmalı?’ diye ağlamak geliyordu içinden.”

Sokrates’in hiçbir şey dediği yoktur aslına bakarsanız. Bütün dedikleri ve demedikleri, öğrencisi Platon’dan aktarmadır. Ama Platon bile, tüm bencilliğine karşın, velinimetinin ağzına böyle bir söz koymamıştır. Sokrates’in dediği “Bilmediğimi biliyorum”dur. Bu söz de “ Neleri bilmediğimi biliyorum”, “Bilmediklerimin neler olduğunu biliyorum” , “ Bir şeyi bilip bilmediğimi biliyorum”, “ Bilmediğim şeyi, bilirim sanmıyorum”, “Bilmediklerimi bilir geçinmiyorum “anlamlarına gelebilir ama “Hiçbir şey bilmiyorum” anlamına hiç gelmez.

I. Kemal Tahir, Devlet Ana adlı romanında Osmanlı Devleti’nin kuruluş sürecini farklı bir bakış açısıyla ele almaktadır. 

II. Peyami Safa, otobiyografik karakterli romanı olan Dokuzuncu Hariciye Koğuşu'nda ruh çözümlemeleri yaparak hasta bir gencin iç dünyasını yansıtır. 

III. Hüseyin Rahmi Gürpınar, Mürebbiye ve Şıpsevdi romanlarıyla döneminin toplumsal yaşamına ayna tutar. 

IV. Albert Camus, Yabancı adlı romanında insanın yeryüzündeki konumunu, varoluş problemini sorgular. 

Numaralı cümlelerde edebiyatın çeşitli bilim dallarıyla olan ilişkisi ortaya konmuştur. I numaralı cümlede edebiyatın — ilişkisi, II numaralı cümlede — ilişkisi, III numaralı cümlede — ilişkisi, IV numaralı cümlede — ilişkisi ortaya konmuştur.

“ İstanbullu Hoca tekrarladı:

 — Sen Müslümansın ve OsmanlIsın. Bunun ne demek olduğunu sana söyleyeyim mi? Dinle: Senin cetlerin defalarca ve defalarca Konstantiniye diye sefere çıktılar.

 Amma yalnız kanları bu fethin şerefini elde etmeye yetmedi. Ve Arap dahi defalarca aynı şeref uğruna, başlarında Eyyub Ensari’nin taşıdığı sancak da olduğu halde aynı sefere çıktılar amma bu emsalsiz fethe yalnız İslam da yetmedi. Vakta ki senin kanın İslam’ın imanı ile birleşti, işte o zaman Allah’ın takdis ettiği büyük fetih müyesser oldu. Senin ikbalin, senin varlığın bu birliğe bağlıdır. Birinden koptun mu uçurum seni yutar, yutacaktır.”

Cahit Sıtkı Tarancı 

“Yaş otuz beş yolun yarısı eder 

Dante gibi ortasındayız ömrün”

 diye yazmıştı şiir ödülünü kazanan yapıtında. Ne kadar da karamsar bir şiir demişlerdi kimileri. Onlara göre yaşama isteği vermeliydi sanat, yaşama bağlanma tutkusu... Nahit Sırrı Örik’le konuşuyorduk bir gün. O da okumuş bu “Otuz Beş Yaş” şiiri konusundaki yazıları: “ Neresi karamsar beyefendi?” dedi. “Adam yetmiş yaşına gelmeyi gözüne kestirmiş...”

Hikmet sayılır bunca rubâîmiz var 

Sokrat’ça Felâtun’ca rubâîmiz var 

Hikmetten fazla şi’ri andırır bir de 

Üstâd Şekip Tunç’a rubâîmiz var