Endokrin Sistem ve Duyu Organları - 8

Aşağıdaki şemada dilin üç farklı bölümünde bulunan tat tomurcukları ve bunlarda algılanan tatların algılanma oranları gösterilmiştir.

Buna göre,

I. Bir tat tomurcuğu yalnız bir tadın algılanmasını sağlar.
II. Dilin ucu da arkası da bütün tat çeşitlerini algılar.
III. Dilin arka kısmı acıyı diğer tatlara göre daha fazla algılar.
 

İnsan vücudunda basınç, hareket, dokunma, ses gibi uyaranlara karşı duyarlı olan reseptörlere ''mekanoreseptörler'' adı verilir.

İnsanda;

I. dil,
II. deri,
III. kulak,
IV. burun,

Bir öğrencinin parmak ucuna aynı anda batırılan iki iğne arasındaki uzaklığa bağlı olarak öğrencinin batırılan iğne sayısına verdiği cevaplar grafik 1’de verilmiştir. Aynı uygulama sırtta denendiğinde grafik 2’de gösterilmiştir.

Sırt ve el arasındaki bu farklılığa;

I. iki bölgedeki özelleşmiş dokunma reseptörlerinin farklı sayıda olması,
II. iki bölgedeki özelleşmiş ağrı reseptörlerinin farklı sayıda olması,
III. derideki epitel dokuda kan damarı bulunmaması,

İnsan vücudunda;

I. basınç,
II. dokunma,
III. ses,

Aşağıdaki şemada kimyasal bir uyartının tat tomurcuğunda elektriksel bir uyartıya dönüştürülmesi gösterilmiştir.

Buna göre tadın algılanması sürecinde;

I. duyu reseptör hücrelerinin hücre zarında reseptör potansiyelinin oluşması,
II. tat moleküllerinin duyu reseptör hücrelerindeki reseptörlere bağlanması,
III. duyu reseptör hücrelerinin salgıladığı nörotransmitterlar sayesinde duyu nöronun uyarılması,

Koku reseptörleriyle ilgili,  

I. Aksonları beyindeki koku soğancığına kadar uzanır. 
II. Koku sinirleriyle sinaps yapar. 
III. Mukusta çözünmüş koku molekülleri tarafından uyarılır.

Gevşek bağ dokuyla ilgili,

I. Kan damarı bakımından zengindir.
II. Özel hücrelerden ve liflerden oluşur.
III. Hücreler arası madde bakımından zengindir.

İnsan derisinde bulunan;

I. korun,
II. malpighi,
III. alt deri,

Bir insanın içtiği kahvedeki şekerin tadını alabilmesi için;

I. şeker yoğunluğunun belirli bir değerin üzerinde olması,
II. papilladaki tat tomurcuklarında bulunan reseptörlerin uyarılması,
III. duyu sinirlerinde impulsun talamusa uğradıktan sonra beyin kabuğuna iletilmesi,

Aşağıdaki şemada insanda bulunan gevşek bağ dokunun bir bölümü gösterilmiştir.

Buna göre, gevşek bağ dokusuyla ilgili,

I. Kan damarı bulundurmayan dokuların beslenmesine yardımcı olur.
II. Bulundurduğu lifler sayesinde bulunduğu bölgeye esneklik kazandırır.
III. Vücut savunmasına yardımcı olur.

Bir bireyin yer çekimine ya da doğrusal harekete göre konum almasında;

I. otolit taşları,
II. tulumcuk ve kesecik,
III. yarım daire kanalları,

Aşağıdaki şemada insan derisinde bulunan bazı reseptörler ve konumları gösterilmiştir.

Bu durum;

I. derinin farklı kısımlarının farklı uyarılara duyarlı olması,
II. farklı uyarıların farklı algılanması,
III. reseptörlerin çabuk duyarsızlaşması,

Aşağıdaki şemada insan vücudunda bulunan bir epitel gösterilmiştir.

Bu epitel türüyle ilgili,

I. Salgı epitelidir. 
II. Uyarıların alınıp nöronlara iletilmesini sağlar. 
III. Kanallı bezlerdir.

Cem içtiği bir bardak çaya bir küp şeker atmaktadır. Cem 40 gün boyunca her gün içtiği çaya üç küp şeker atıyor. 40 gün sonra bir bardak çaya iki küp şeker attığında içtiği çayı şekersiz olarak algılamıştır.

Buna göre,

I. Tat reseptörlerinin eşik değerleri değişebilir.
II. Tat sinirlerinin impuls hızı değişebilir.
III. Tat sinirlerinin akson çapı değişebilir.

Mert sol elini sıcak, sağ elini soğuk suya aynı anda sokuyor. Sonra da her iki elini de aynı anda ılık suya daldırdığında ılık suyu sol eliyle soğuk, sağ eliyle sıcak olarak algılıyor.
 

Ballı süt içen bir insan içtiği sütün tadının yanında balın da tadını algılar.

Bu insanın hem sütün hem de balın tadını ayrı ayrı algılayabilmesi;

I. dildeki farklı tomurcukların farklı tatları daha yoğun algılaması,
II. beyin kabuğundaki tat merkezinde farklı tatların farklı bölgelerde değerlendirilmesi,
III. farklı tatların beyin kabuğuna farklı nöronlarla taşınması,