Genel Tekrar Testi - 5

Görüşme olarak da bilinir. Alanında uzman ve tanınmış kişilerle yapılan, soru-cevap tekniğine dayanan konuşmalardır. Geniş halk kesimlerini ilgilendiren konularda yapılabileceği gibi belli bir uzmanlık alanına yönelik konuları da işleyebilir. Söyleşmeye dayalı anlatımın kullanıldığı, öğretici yönü bulunan bir sözlü anlatım türüdür.

Bir yazın yapıtının eleştirel yönden incelenmesi için geliştirilen çeşitli disiplinler söz konusudur.

1948'de tefrika edilip 1949'da kitap olarak basılan Huzur romanı medeniyet değiştirme meselesine geniş bir perspektiften bakar. İhsan, Nuran, Suat ve Mümtaz isimli başlıkları bulunan roman bu dört ana karakter üzerinden yürür. Huzurda aktüel zaman, il. Dünya Savaşı'nın başlamasından önceki gündür. Roman 31 Ağustos 1939'da saat sabah 09.00'da başlar, ertesi gün saat sabah 09.00'da Almanya'nın Polonya'ya girdiği haberiyle son bulur. Yazar büyük bir başarıyla küresel değişim ve dönüşümlerin doğurduğu kaosu, Türkiye'nin geçirmiş olduğu modernleşme süreçlerini ve bütün bunların bireylerin hayatlarını ne şekilde etkilediğini nakleder. Roman, adının çağrıştırdığının tersine bireysel huzursuzluğun evrenselleşmesiyle son bulur. Romanın merkez karakteri Mümtaz, bütün bu huzursuzluğun ve parçalanmanın simgesel ismine dönüşür.
 

I. Tarihsel gerçekliğe yer verilmiştir. 
II. Eserin kapsamı ele alınmıştır.
III. Eserin dil özellikleri örneklerle açıklanmıştır. 
IV. Kişisel görüş bildirilmemiştir.

I. Oy Fırat Asi Fırat 
II. Bir Karış Toprak 
III. Can Pazarı
IV. Beş Kuşak Konuşuyor 
V. Ha Bu Diyar

I. Eleştiri, geniş bir bilgi birikimi gerektirir.
II. Eleştiride belge ve örneklerden yararlanılmaz..
III. Eleştirmen, alanında yetkinleşmiş olmalıdır.
IV. Eleştirmen, sanatçıya ve topluma kılavuzluk yapar. 
V. Eleştirmenin peşin yargılardan uzak olması gerekir.

Eleştirmen:
- Peki, şiirinizde neden sadece ferdi izlekleri işlediniz? 
Şair:
- Öteden beri şiirin bireysel bir ifade alanı olduğunu düşündüm. Şimdiye değin ideolojik ve toplumsal yanı olan bir şiir yazmadım. Yazmayı da düşünmüyorum. Şiirde şairane söyleyişi önceliyorum.

Bu şiirlerde dilin özgün bir biçimde kullanıldığını söylemek mümkün. Şair, önceki şiir kitaplarında olduğu gibi bu son şiir kitabında da kendine has bir şiir dünyası oluşturmayı başarmış. En kapalı olduğu söylenebilecek dizelerde bile anlaşılırlığı elden bırakmamış.

----, kendi uzmanlık alanlarında tanınmış kişilerle gerçekleştirilen sorulu - cevaplı konuşmalardır. Genellikle gazete ve dergilerde yayımlanır. Tek bir yazı şeklinde olabileceği gibi aynı konuda dizi yazı şeklinde de yayımlanabilir.

Bir tür ütopya sayılabilecek Yeni Turan, Halide Edip Adıvar'ın yurt sorunlarına ağırlık verdiği ilk romanıdır. Yazar Ateşten Gömlek ve Vurun Kahpeye'de de Kurtuluş Savaşı sırasında Anadolu'da tanık olduğu kahramanlıkları, direnişleri, ihanetleri anlatır. Bununla birlikte, bireysel bir aşk sorununun anlatıldığı bu romanlarda da yüceltilmiş kadın kahraman yerini korur. Ancak bu kez, yine olağandışı bu kadın, öncekiler gibi bireysel sorunlarla sarsılan bir aydın ya da bir sanatçı olarak değil ulusal dava peşinde erdemlerini kanıtlayan ya da düşmana karşı savaşan bir yurtsever olarak çıkar karşımıza.

(I). Bir sanat veya edebiyat yapıtının çeşitli yönlerden ele alındığı yazı türüne eleştiri adı verilir. 
(II) Eleştiri yazıları, kişisel yaşamı konu alan metin türlerindendir. 
(III) Bu tür, eski edebiyatımızda tenkit olarak adlandırılmıştır. 
(IV) Eleştiri yazıları eleştirmenler tarafından kaleme alınır. 
(V) Eleştirmen bir metni gerek konu gerek yapı yonundeninceleyen kişidir.

I. Muallim Naci 
II. Ahmet Cevdet Paşa
III. Recaizade Mahmut Ekrem 
IV. Berna Meran
V. Namık Kemal