Hücre Zarından Madde Geçişleri - 4

Bir U borusunun ortasına yarı geçirgen bir zar yerleştirilip, borunun A koluna protein çözeltisi, B koluna ise saf su şekildeki gibi dolduruluyor.

Bir süre sonra, hazırlanan düzenekte;

I. Su molekülleri B kolundan, A koluna doğru geçer.
II. Protein molekülleri B koluna geçemez.
III. B kolunda sıvı seviyesi düşerken, A kolunda yükselir,

Şekilde, geçiş yönü oklarla belirtilen bazı moleküllerin hücre zarından taşınımı görülmektedir.

Bu moleküllerin taşınımıyla ilgili,

I. Basit difüzyondur.
II. Oksijen, karbondioksit, steroit hormonlar ve A, D, E, K vitaminlerinin kendiliğinden yayılmasıdır.
III. Hücre zarındaki taşıyıcı proteinler ile gerçekleşir,

Canlı bir bitki hücresinde sitoplazmanın yoğunluğu ile turgor basıncının zamana bağlı değişimi grafikte görülmektedir.

Şekilde, hücre zarından glukozun taşınması görülmektedir.

Hücre zarından madde geçişlerine ilişkin farklı yollar şekilde görülmektedir.

Amino asit ve glukoz moleküllerinin canlı bir hücrenin zarından geçiş yönleri şekilde belirtilmiştir.

Buna göre belirtilen hücrenin, glukoz ve amino asit molekülerinin tamamını hücre içine alması sürecinde;

I. Aktif taşıma
II. Pasif taşıma
III. Endositoz

Tabloda, bazı moleküllerin hücre zarından taşınma özelliklerine göre gruplandırılması görülmektedir.

Bir kara bitkisinde köklerden mineral alımı yüzdesinin sıcaklığa bağlı değişimi grafikte gösterilmiştir.

Bağırsak zarlarıyla iki bölmeye ayrılan bir "U" borusunun 1. ve 2. bölümlerine farklı çözeltiler konularak aşağıdaki deney düzeneği hazırlanıyor.

Şekilde, hücre zarından bazı moleküllerin geçiş yönleri görülmektedir.

Şekildeki X, Y ve Z geçişleriyle ilgili;

I. X geçişi kolaylaştırılmış difüzyon olup, amino asitler bu yolla taşınabilir.
II. Y geçişi, her iki ortamın derişim farkını korumaya yönelik gerçekleşen pasif taşımadır.
III. Z geçişi aktif taşımayı temsil eder ve enerji harcandığı için moleküller her zaman hücre içine doğru taşınır.