12. Sınıf: Türk Dili ve Edebiyat - Test Çöz - Okul derslerinde veya sınavlarda kendini geliştirmek ve başarılı olmak istiyorsan tek yapman gereken Test Sorular uygulamasını kullanmak
TestSorular'da sadece oturum açmış öğrenciler çözdükleri testlerden puan kazanabilir.
Yok benim amacım puan toplamak değil sadece kendimi geliştirmek istiyorum diyorsan, sorular seni bekliyor.
I. Saz eşliğinde söylenmeleri,
II. Anlatıcıların jest ve mimiklerini kullanmaları,
III. Anlatılması birkaç gece boyu sürecek kadar uzun olmaları
IV. Olayların “ideal” nitelikteki bir kişinin etrafında oluşması
V. Kahramanların toplumu temsil etmeleri ve toplum adına savaşmaları
Divan edebiyatında olay ağırlıklı konuların işlendiği bir türdür. Kafiye örgüsünün müsaitliğinden dolayı divan şiirinin en uzun nazım biçimidir. Beyitler arasında anlam bütünlüğü vardır. Bu yönleriyle hikâye ve romanın divan edebiyatındaki karşılığıdır. Genellikle aruzun kısa kalıplarıyla yazılır.
Eserin birinci derecede kahramanı, Kazakistan kaynaklarına göre Kızılordalıdır ve mezarı Sırderya Irmağı'nın kenarındadır. Hikâye kahramanının doğumu, mitoloji ve efsane ile süslenerek 36 ayda gerçekleşmiştir. O, doğduğunda olağanüstülükler olmuş, mevsim değişmiştir. Tıpkı doğumu gibi ölümü de olağanüstülüklerle doludur. Bir rivayete göre 295 yıl yaşamıştır. Öleceğini hissedince dört bir yana gitmiş ama her gittiği yerde kendi mezarını kazanlarla karşılaşmıştır. Bunun üzerine ölümden kaçamayacağını anlamış ve Sırderya Irmağı’nın üzerine seccadesini sermiş ve ibadet etmeye başlamıştır. Bu sırada bir yılan onu sokmuş ve ırmağın dalgaları kahramanın bugünkü mezarının olduğu yere bırakmıştır.
Lutf ile dediler ey sühan-senc Leylî Mecnûn Acemde çokdur Takrire getür bu dâstânı | Ey söz tartmasını bilen, lütfen cihâna bir gizli hâzineyi aşkâra eyle! Leylâ ile Mecnûn, Acemde çoktur. Türkler arasında bu efsane yoktur. Bu destanı yaz. Bu eski bahçeyi tazele! |
(I) Halk hikâyeleri, nazım-nesir karışımı bir yapıya sahiptir. (II) Hikâyenin anlatım ve tasvir kısmı (olaylar) mensur, duygu ve heyecanı ifade eden bölümler ise manzum olarak söylenir. (III) Anlatıcı, hikâyenin saz eşliğinde söylediği mensur kısmında istediği değişikliği yapabilirken manzum kısımlarda şiiri olduğu gibi vermek zorundadır. (IV) Hikâyenin manzum bölümlerinde başta mesnevi ve gazel olmak üzere koşma, mani, semai, türkü gibi halk şiirinin hemen her şeklinde ve türünde örneklere rastlanabilir. (V) Hikâyelerde nesirden nazma geçilirken genellikle; aldı sazı eline”, “aldı ..." “bakalım ne dedi”, “deyüp kesti" şeklinde kalıplaşmış ifadeler kullanılır.
Dede Korkut Hikâyelerinde yer alan eski Türk gelenekleri arasında;
I. Kahve ikramı
II. Toy etme (Toplantı yapıp karar verme)
III. Ad koyma
IV. Kız isteme ve başlık alma
V. Sövüş etme (Misafir için hayvan kesme)
Halk hikâyeleri kaynakları bakımından üç grupta toplanmaktadır; Türk kaynaklı olanlar, Arap - İslam kaynaklı olanlar, İran- Hint kaynaklı olanlar.