İmparatorlukların Ulus Devletlere Dönüşümleriyle Yaşanan Demografik Değişim - 1

Avrupa’da yaşanan ihtilaller Osmanlı Devleti’nde öncelikle Balkan topraklarında yaşayan milletleri etkilemiştir.

Bu durumun sebepleri arasında,

I. Coğrafi yakınlık,
II. Avrupa devletlerinin kışkırtmaları,
III. Balkanların demografik yapısı

Balkanlardan Osmanlı Devleti’ne yapılan Türk göçleri sonucunda,

I. barınma

II. beslenme

III. dini

IV. yerleşme

V. sağlık

Fransız ihtilali sonrası kurulan milli devletlerde meşruiyetin kaynağı imparatorluklarınkinden farklı unsurlara dayandırılmıştır.

Bu bilgiye göre milli devletlerde meşruiyetin kaynağının,

I. laiklik,

II. soy,

III. din

18. yüzyılın sonlarından 20. yüzyılın başlarına kadar çeşitli nedenlerle başta Balkanlar’dan, Kırım’dan, Kafkasya’dan olmak üzere farklı coğrafyalardan Osmanlı Devleti’ne doğru büyük kitlesel göç hareketleri olmuştur.

Bu durumun Osmanlı Devleti’nde;

I. idari,
II. ekonomik,
III. sosyal

1831 - 1882 yılları arasında Osmanlı Devleti’ne yapılan göçlerle ilgili hazırladığı proje ödevini sınıfa sunan 11/A sınıfı öğrencisi Ali konuyu maddeler halinde anlatmaktadır.

Ali’nin göçlerle ilgili sıraladığı,

I. Devlette maddi sıkıntılar oluşmuştur.

II. Göçleri düzenlemek ve yönlendirmek için komisyon kurulmuştur.

III. Göçlerin büyük çoğunluğu Suriye, Irak ve Filistin bölgelerindenyapılmıştır.

IV. Göçmenlerin birçok ihtiyacı devlet tarafından karşılanmıştır.

V. Yapılan savaşların kaybedilmesi sonucunda gerçekleşmiştir

1911 yılında yayımlanan Gotha yıllığında Balkan nüfusunun, 10. 23 milyon olduğu ve bunun 6 milyonunu Türklerin oluşturduğu, Bulgarların 4, Romenlerin 7, Sırpların 3, Yunanlıların 2,5 ve Karadağlıların ise çeyrek milyon nüfusa sahip olduğu yazmaktadır.

Osmanlının son dönem şair ve düşünürlerinden olan Filozof Rıza Tevfik 1912 yılında yitirilen topraklarla ilgili yazdığı “Rumeli İçin” adlı şiirinde, “Hey Rıza, dökülen bu kan bizimdi Düşmana kul olan canan bizimdi Rum eli! O nazlı vatan bizimdi Biz beğenmedik el aldı gitti” dizelerini söylemiştir.

Filozof Rıza Tevfik’in bu dizeleri ile ilgili,

I. devletin sınırları daralmıştır,

II. şiir Balkan Savaşları sonrasında yazılmıştır,

III. Rumeli’nin kaybı Türk edebiyatına konu olmuştur

Avrupa’da aldığı yenilgiler ve toprak kayıpları sonucunda Osmanlı Devleti’nin,

I. sınır,

II. demografik,

III. yönetim

Balkanlardan Osmanlı Devleti’ne yapılan göçlerin engellenememesi Osmanlıların,

I. kültürel,

II. siyasi,

III. askeri

1812’de Miloş Obranoviç önderliğinde Sırplar Osmanlı Devleti’ne karşı isyan etti. Ancak Padişah İkinci Mahmut, Miloş Obronoviç’i Sırp Krallığı’na getirerek Sırplara bazı ayrıcalıklar verdi. Rusya’nın bu isyana karışmasını önlemek amacıyla Osmanlı Devleti, Miloş’u Sırp Prensi ilan etti.

II. Mahmut bu tutumuyla Sırpların,

I. Panslavizm

II. Milliyetçilik,

III. Osmanlıcılık

1848 ihtilalleri sırasında özgürlük mücadelelerinde bulunan Çekler, Macarlar ve Lehlerden (Polonyalılar) önemli sayıda nüfus Rusların ve Avusturyalıların baskısından kaçarak Osmanlı Devleti’nin topraklarına sığındı. Osmanlı yönetimi, Avusturya ve Rusların baskısına rağmen Macar ve Leh mültecileri iade etmedi. Sultan Abdülmecid, “Tacımı veririm, tahtımı veririm fakat devletime sığınanları asla geri vermem” diyerek Rus ve AvusturyalIları reddetti.

Bu bilgiye göre Osmanlı Devleti ile ilgili,

I. Avrupa kamuoyunda prestiji artmıştır,

II. mazlumları korumuştur,

III. demokrasiye önem vermektedir 

Fransız İhtilalinin yaydığı milliyetçilik akımından Avrupa’daki,

I. Avusturya - Macaristan,

II. Rusya,

III. İngiltere 

Osmanlı Devleti’ne yapılan göçler sonrasında bazı sorunlar ortaya çıkmıştır. Bu sorunları çözmek için 1857 tarihli bir Kanunname yayımlanarak 1850-1861 yıllarında bir komisyon kurulmuştur.

Yapılan göçlerle birlikte Osmanlı Devleti’nin demografik  yapısında değişiklikler yaşanmıştır diyen bir konuşmacı bu sözüne,

I. Anadolu’da Türk ve Müslüman nüfusun artması,

II. Çek, Macar ve Lehlerden oluşan büyük grupların OsmanlIlara sığınması,

III. Avrupa’ya öğrenci gönderilmesi

Balkan topraklarında yaşayan milletlerin ihtilallerden etkilenme ihtimali ortaya çıkınca böyle bir durumla karşı karşıya kalmak istemeyen Osmanlı Devleti, Avrupa’da yaşanan olayları yakından takip etmiş ayrıca Balkanlar’daki eyalet ve sancaklardaki gelişmeleri de sıkı takibe almıştır.

Osmanlı Devleti’nin bu tutumu,

I. dağılmayı önlemek,

II. azınlıkları kontrol altına almak,

III. Fransız İhtilali’nin yaydığı fikirleri engellemek

Muhacirun Nizâmnâmesinin birinci maddesine göre, padişaha karşı sorumlu olan Muhacirun Komisyonu, Erkan-ı Harbiye nezaretinden (Genel Kurmay Bakanlığı) dört, Dâhiliye Nezareti’nden (iç işleri Bakanlığı) iki, Maliye, Ticaret ve Nâfia (Bayındırlık Bakanlığı) nezaretleri ile Orman idaresi’nden birer üye olmak üzere toplam on üyeden meydana gelmişti.

Bu bilgilere göre Muhacirun Komisyonu ile ilgili,

I. farklı bakanlık temsilcilerinin katılımı ile oluşturulmuştur,

II. kararlarında bağımsızdır,

III. askeri alan temsilcilerinin sayısı diğerlerine göre fazladır.

Osmanlı Devleti içerisinde yaşayan milletler, Fransız İhtilali’nden zaman içinde etkilendi.

Buna göre,

I. Sırp,
II. Bulgar,
III. Macar