İmparatorlukların Ulus Devletlere Dönüşümleriyle Yaşanan Demografik Değişim - 2

Millî devlette vatandaşlar arasında farklı sınıfsal yapıların olmaması temel ilke olmuştur. Bu ilke ile bütün vatandaşlar eşit olarak kabul edilmişlerdir. Vatandaş kavramı genelleştirilmiş ve böylece her yurttaş ülkenin egemenliği ile direkt bağlantılı hâle getirilmeye çalışılmıştır.

Bu durumun Avrupa’daki,

I. cumhuriyet,

II. mutlakiyet,

III. meşrutiyet,

Anadolu’ya göç eden kitleler Osmanlı demografik yapısını önemli ölçüde değiştirmiştir.

Bu durumun Osmanlı Devleti’nde,

I. Anadolu’da nüfusun artması,
II. şehir ve köy nüfus dağılımını etkilemesi,
III. yeni yerleşim birimlerinin oluşması

XVIII. yüzyıldan itibaren Avrupa’da insanların zenginleşmeye başlaması,

I. tüketim,
II. lüks malların üretimi,
III. köy yerleşimi

Balkan Savaşları sonucunda bölgede yaşayan halkın büyük bir bölümü Osmanlı topraklarına göç ederken bir kısım halk da bölgede kalmaya devam etti.

Bu durumun Osmanlı Devleti’nde,

I. demografik yapının değişmesi,
II. azınlık sorununun oluşması,
III. ekonomik sıkıntıların artması

Uyu yavrum, gözlerinde uyku var,
Sen büyürsen, düşmanlara korku var
Baban şehit, yüreğinde oku var
Bu ok vatan kaygısıdır ninni.
Uyu yavrum tepesinde haç yanan
Camiler var, bu mu seni ağlatan?
Dayanamaz çiğnenmeye bu vatan
Camilere götür hilâl ninni
Hem yurdu, hem öcünü al ninni...

1830 ve 1848 ihtilalleri sonucunda yaşanan savaşlar birçok Avrupalının göç etmesine yol açtı. Avrupa’da yaşanan bu siyasi ve toplumsal kargaşa ortamından kurtulmak isteyen bir kısım Macar, Polonya ve Çek halkı Osmanlı topraklarına sığındı.

Avrupalıların Osmanlı Devleti’ne sığınmalarında Osmanlıların,

I. hoşgörülü yapıya sahip olmaları,
II. mazlumları korumaları,
II. mutlakıyetle yönetilmeleri

Yunan İsyanı sırasında İngiliz şair Byron’ın eserlerinde Türkler zalim, Yunanlılar mazlum olarak gösteriliyordu. Lord Byron’ın Antik Çağ Yunanlıları hakkında yazdığı eserler, Avrupa’da Filhelenizm (Yunan hayranlığı) akımını başlatmış ve Avrupalıları Yunan isyanına yakınlaştırmıştı. Avrupa'nın pek çok yerinde para toplanıyor, gönüllüler Mora yarımadasına gidiyorlardı. Fransız Jourdan, Türker'e karşı Rodos Şövalyeleri’ni tekrar canlandırmak isterken, Lord Byron bizzat Yunanistan’a giderek Yunanlıların bağımsızlığı için savaşmıştı. Avrupalılar, Osmanlıları Avrupa medeniyetinin kurulduğu topraklardaki Hristiyanları idare eden despotlar olarak görüyor ve Hristiyanların Müslüman hâkimiyeti altında yaşamaya mecbur olmaları Avrupa için ayıp olarak kabul ediliyordu.

1829’da Yunanlılar bağımsızlıklarını ilan etti. Şimdiye kadar görülmeyen ve Yunanların bağımsızlığıyla başlayan bu süreç artarak Osmanlı Devleti’nin yıkılışına kadar devam etti.

Paragrafta verilen bilgilere göre,

I. Osmanlı Devleti’nin parçalandığı,
II. Osmanlılardan ayrılan ilk gayrimüslim milletin Rumlar olduğu,
III. Osmanlı Devleti’nin eski gücünde olmadığı

1908 yılında Avusturya’nın, Osmanlı toprağı olan Bosna-Hersek’i işgalinin ardından bu bölgede yerleşik bulunan Müslümanların göçlerinin engellenmesi için Osmanlı Devleti uluslararası alanda bazı girişimlerde bulunmuştur.

Osmanlı Devleti’nin bu şekilde davranması,

I. bölgede Avusturya’nın nüfuzunun artmasını engellemek,
II. olası bir göç hareketinin büyük ekonomik sıkıntılar getirecek olması,
III. Avusturya devleti ile olan ilişkilerin düzeltilmek istenmesi

XIX. yüzyılda Osmanlı Devleti’ne, XXI. yüzyılda Türkiye Cumhuriyeti’ne yönelik göçlerin karşılaştırılması yapıldığında,

I. kaybedilen topraklardan gerçekleşmesi,
II. genellikle Müslümanlar tarafından yapılmaları,
III. göçmenlerin vatanlarının yabancı işgaline uğraması

Rusların Boğazları ele geçirip Akdeniz’e inmek istemeleri ile Balkanlardaki milliyetçi isyanları desteklemeleri beraber düşünüldüğünde bu durumun,

I. Panslavizm,
II. Şark Meselesi,
III. Kavalalı Mehmet Ali Paşa İsyanı

Tarih öğretmeninizin, “Osmanlı Devleti’nde son iki asrında Balkanlardan Anadolu’ya yapılan göçlerd Fransız ihtilalinin bir etkisi var mıdır?” sorusuna bu ihtilalin ortaya çıkardığı,

I. milliyetçilik akımının yaygınlaşmasına bağlı olarak ulusların bağımsızlıklarını kazanma çabaları içine girmeleri,
II. demokratik gelişmelerin hızlanarak artması,
III. laiklik ve inanç özgürlüğünün yayılması

XIX. yüzyılda kaybedilen topraklardan yaşanan göçlerin Osmanlı Devleti’nde,

I. vergi gelirlerinde gerileme,
II. tarım alanlarında daralma,
III. Anadolu Müslüman nüfusunda azalma

4.  ve 5. soruları verilen paragrafa göre cevaplayınız. 

XIX. yüzyılda Fransa, ihtilalin getirdiği “Her millete bir devlet” anlayışıyla çevresindeki çok uluslu devletleri parçalayıp hâkimiyet alanını genişletmek istiyordu. Bu anlayışını temel özgürlüklerin aracı gibi göstermeye de çalışmıştı. Amerika Birleşik Devletleri’nin XX. yüzyılın başlarında gündeme getirdiği Wilson Prensipleri de bu fikrin devamı niteliğinde olmuştur. Amerika Birleşik Devletleri de bu fikirleri kendi yayılmacı emelleri doğrultusunda kullanmıştır. Ayrıca Avrupa’da 1830 ve 1848 ihtilalleri mutlakiyetçi krallıkların sonunu getirmiştir. Demokratik devlet ve toplum düzeni, devletin laikleştirilmesi ve millî devletlerin oluşumunu hızlandırmıştır.

Tarih öğretmeninizin, “Osmanlı Devleti’nde son iki asrında Balkanlardan Anadolu’ya yapılan göçlerd Fransız ihtilalinin bir etkisi var mıdır?” sorusuna bu ihtilalin ortaya çıkardığı,

I. milliyetçilik akımının yaygınlaşmasına bağlı olarak ulusların bağımsızlıklarını kazanma çabaları içine girmeleri,
II. demokratik gelişmelerin hızlanarak artması,
III. laiklik ve inanç özgürlüğünün yayılması

1830 ve 1848 İhtilallerinin Avrupa’da,

I. yönetim şekilleri,
lI. ulusal devletler,
III. toplumsal yapı

XIX. yüzyılın başlarından itibaren demiryollarının kurulması ve gelişmesi toplumlarda,

I. dikey hareketlilik,
II. etkileşim,
III. yatay hareketlilik