İşgal Yıllarında Anadolu : Mondros Ateşkes Antlaşması - 2

Mondros Ateşkes Antlaşması’nda yer alan,

 I. İtilaf Devletleri güvenliklerinin tehlikede gördükleri yerleri işgal edebilecektir.

 II. Vilayet-i Sitte’de herhangi bir karışıklık çıkarsa buralar işgal edilecektir.

 III. Osmanlı ordusu derhal terhis edilecektir. IV. İstanbul ve Boğazlar itilaf Devletleri’nin denetimine bırakılacaktır.

“...Türk ata yurduna ve Türk’ün bağımsızlığına saldıranlar kimler olursa olsun onlara bütün ulusça silahlı olarak karşı çıkmak ve onlarla savaşmak gerekiyordu. Bu önemli kararın bütün gereklerini ilk gününde açıklamak elbette yerinde olamazdı. Uygulamayı birtakım evrelere ayırmak ve olaylardan yararlanarak ulusun duygu ve düşüncelerini hazırlamak ve adım adım ilerleyerek amaca ulaşmaya çalışmak gerekiyordu...” 

Buna göre Mustafa Kemal ile ilgili;

 I. Sabırlı ve disiplinlidir.

 II. Vatan ve millet sevgisine sahiptir. 

III. Sorunlarına çözüm üretmeye çalışmıştır,

• İstanbul’un serbest liman yapılmasıyla ticari menfaatimiz olacaktır. 

• Boğazların elimizde olması demek bütün Türkiye’nin bizim olması demektir. 

• Anadolu’nun işgali ise kuvvetlerimizi dağıtmak anlamına gelir ki bu da bizim zararımızadır.

Mondros Ateşkes Antlaşmasından sonra başlayan işgaller karşısında İstanbul hükümeti çaresiz kalmıştır. Yaşanan siyasi bunalım Ahmet izzet Paşa’nın istifasına neden olmuştur. 9 Kasım 1918’de Tevfik Paşa Hükümeti kurulmuştur. Kısa bir süre görev yapan Tevfik Paşa Hükûmeti’nin de görevi bırakması üzerine yeni hükümet Damat Ferit Paşa tarafından kurulmuştur (4 Mart 1919). Damat Ferit’e göre işgaller geçiciydi. Bu nedenle işgallere karşı sessiz kalınmalıydı. İtilaf Devletleri’ni kızdıracak tutum ve davranışlardan kaçınılmalıydı. Barış antlaşması imzalanıncaya kadar İtilaf Devletleri’ne karşı uzlaşmacı bir politika izlenmeliydi. 

Bu metne göre;

 I. Osmanlı Devleti'nde hükümet bunalımı yaşanmıştır.

. II. Osmanlı yöneticileri işgallerin kalıcı olmadığını düşünmektedir.

 III. Damat Ferit Paşa halkın işgallere karşı tepkisini önlemeye çalışmıştır.