İslam Dünyası Liderliği - 1

Bir tarih öğretmeni Yavuz Sultan Selim Dönemi savaşlarının anlatıldığı bir derste şöyle demiştir: “Memlûk sultanına bağlı olan Dulkadir Beyi Alaüddevle, bu savaş ile bozguna uğratılmıştır. Böylece Dulkadiroğulları toprakları Osmanlı yönetimine geçmiştir.”

Safevi hükümdarı Şah İsmail, Karamanoğulları ile Osmanlı aleyhine ittifak kurmuş ve Yavuz Sultan Selim tahta çıktığı zaman kutlamak için elçi göndermemiştir.

Çaldıran Savaşı’nda (1514) Yavuz Sultan Selim; ordusunun top arabaları, yeniçeri ve azeblerce sıkı şekilde korunan merkezinde yerini almıştır.

Ridaniye Savaşı (1517) sonrası Venedikliler, Kıbrıs Adası için Memlûklulara ödediği vergiyi Osmanlı Devleti’ne vermeyi kabul etmiştir. Mısır ve Kızıldeniz kıyılarına sahip olan OsmanlıIar, Hint ve Akdeniz arasındaki ticaret yoluna da hâkim olmuştur.

Buna göre Ridaniye Savaşı’nın Osmanlı Devleti’ni;

I. ekonomik açıdan gelişme,
II. Akdeniz’de Türk hâkimiyetini sağlama,
III. uluslararası ilişkilerde söz sahibi olma

Çaldıran Savaşı (1514) sonucunda Tebriz, Musul, Kerkük ve Erbil Osmanlı topraklarına katılmış, Tebriz, Halep ve Bursa ipek Yolu’nun da hâkimiyeti Osmanlılara geçmiştir. Ayrıca Anadolu’daki Safevi tehlikesi kırılmıştır.

Bir tarih öğretmeni dersinde öğrencilerine: “Yavuz Sultan Selim Dönemi’nde, Osmanlı Devleti’nin Doğu’ya yönelik siyaset izlemesinin gerekçeleri nelerdir?” sorusunu sormuştur.

Öğrencilerden bazılarının verdiği cevaplar şöyledir:

I. İpek Yolu ticaretini ele geçirmek
II. İslam dünyasının lideri olmak
III. Anadolu Türk siyasi birliğini sağlamak
IV. İslam dünyasında mezhep birliğini sağlamak

II. Bayezit'in son dönemlerde sağlık durumu bozulmuş, vezirlerin yönetimde etkinlikleri ve şehzadelerin birbirleriyle olan mücadeleleri artmıştır.

Yağız bir tarih kitabında, Osmanlı Devleti’nin İslam dünyasının liderliği doğrultusunda; Safeviler, Dulkadiroğulları ve Memlûklular gibi devletlerle yoğun mücadelelere giriştiği bilgisine ulaşmıştır.