İstiklal Yolculuğu - 4

27 Aralık 1919’da Ankara’ya gelerek Temsil Heyeti ve Mustafa Kemal, Ankara'yı Millî Mücadele'nin merkezi olarak seçmiştir.

Fransız Komutan Brunot, Sivas Kongresi’nin toplanması halinde Sivas Valisi Reşit Paşa’ya şehrin işgal edileceğini bildirmiş ve İstanbul Hükümeti de Elâzığ Valisi Ali Galip’i kongreyi basmakla görevlendirmiştir. Bu olumsuzluklara rağmen Sivas Kongresi, Mustafa Kemal öncülüğünde toplanmıştır.

Sivas Kongresi’nde Temsil Heyeti tarafından Ali Fuat Cebesoy Batı Cephesi Komutanı olarak atanmıştır.

Sivas Kongresi sonucu istifa eden Damat Ferit Paşa Hükümeti yerine Ali Rıza Paşa Hükümeti kurulmuştur. Ali Rıza Hükümeti temsilcisi Bahriye Nazırı Salih Paşa ile Temsil Heyeti Başkanı Mustafa Kemal arasında yapılan 

Amasya Görüşmelerinde alınan; 

• Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti’nin hukuki varlığı tanınmalıdır. 

• Mebusan Meclisi kısa zamanda ve İstanbul dışında toplanmalıdır.

 • İstanbul Hükümeti, Sivas Kongresi kararlarını kabul etmelidir. 

kararlarından sadece Mebusan Meclisinin İstanbul’da açılması İstanbul Hükümeti tarafından kabul edilmiştir.

 İstanbul Hükümeti bu tutumu ile,

 I. Anadolu üzerindeki otoritesini korumayı,

 II. Temsil Heyeti’nin güçlenmesini önlemeyi, 

III. Millî Mücadele’nin başarıya ulaşmasını sağlamayı

 Amasya Genelgesi’nden sonra İstanbul ve askerlikle ilişkisi kesilen Mustafa Kemal’e, başta Kâzım Karabekir olmak üzere Anadolu’daki komutan ve mülki amirlerin büyük bir çoğunluğu verdikleri desteği sürdürmüşlerdir. Amasya Genelgesi’nden sonra Kâzım Karabekir ve Doğu Anadolu Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti’nin öncülüğünde doğu illerinin temsilcilerinden oluşan Erzurum Kongresi toplanmıştır. Kongre, lO Tem m uz’da toplanması kararlaştırılmış olmasına rağmen; 23 Temmuz’da bir okul salonunda 56 delege ile çalışmalarına başlamıştır. Mustafa Kemal’in davetli olarak katıldığı bu Kongreye asil üye olabilmesi için, Erzurum delegesi Cevat Dursunoğlu istifa ederek, kendi yerine Mustafa Kemal’in seçilmesini sağlamıştır. Mustafa Kemal’in başkan seçildiği Kongre milli bir hâl almış, umumi değerlendirmeler yapılmış ve doğu illerinin durumu görüşülmüş, Millî Mücadele’nin temelleri açısından önemli kararlar alınmıştır.

Amasya Genelgesi’nde “Her türlü etki ve denetimden uzak millî bir heyet oluşturulmalıdır.” kararı alınmıştır. 

Bu karara göre; 

I. Heyetin hiçbir kuruma bağlı olmayacağı, 

II. Tüm yurdu temsil edeceği, 

III. Saltanat ve hilafetin korunacağı