Karışımlar - 1

Fen bilimleri öğretmeni tahtaya çözünme hızına etki eden faktörlerle ilgili iki hipotez yazarak öğrencilerinden
bu hipotezleri destekleyen deney düzeneklerini kurmalarını istemiştir.

Hipotez I : Çözünen maddenin tanecik boyutunun küçülmesi çözünme hızını artırır.

Hipotez II : Çözücü sıcaklığının artması çözünme hızını artırır.

Öğrencilerden Tuna Hipotez I i, İrem ise Hipotez II yi destekleyen deney düzeneklerini oluşturmuştur.

Mahir Öğretmen, karışımların sınıflandırmasını öğrencilere daha iyi anlatabilmek için karışımların tanecik yapılarını gösteren iki modeli sınıfa getirmiştir.

Mahir Öğretmen öğrencilerinden bu tanecik modellerine ait karışım örnekleri vermelerini istemiştir. Öğrencilerin verdiği örnekler aşağıdaki gibidir.

Yukarıda karışımların sınıflandırılması ile ilgili bir şema ve örnekler verilmiştir.

Bilgi: Birden çok maddenin kendi özelliklerini kaybetmeden bir araya gelmesiyle karışımlar oluşur. Her noktasında aynı özelliği gösteren ve tek bir madde gibi davranan karışımlara homojen karışım (çözelti) adı verilir.

Aşağıda bir deney düzeneği oluşturulmuş olup deneyin aşamaları ve gözlem sonuçları yer almaktadır.

Araç Gereçler:

• X katisı
• Y sıvısı
• Erlenmayer
• Kaşık ve ısıtıcı

Deneyin Yapılışı:

I. Aşama : : X katisı ile Y sıvısı erlenmayerin içine konulup kaşık yardımıyla
karıştırılmıştır.

Gözlem : X katısı Y sıvısı içinde çözünmüştür.

II. Aşama : : Oluşan çözelti bir süre ısıtılmıştır.

Gözlem : Y sıvısı buharlaşmış ve erlenmayerde sadece X katısı kalmıştır.

Bilgi: Her tarafında aynı özelliği gösteren ve tek bir madde gibi görünen karışımlara homojen karışım denir.
Karışımı oluşturan maddeler karışımın her tarafına eşit olarak dağılmadıysa bu tür karışımlara heterojen karışım denir.

Büşra verilen bilgileri kullanarak aşağıdaki maddeleri homojen ve heterojen karışım olarak sınıflandırmak istemektedir.

Ahmet’in hazırladığı karışımın tanecik modeli aşağıdaki gibidir.

Bir araştırmacı su ve şeker kullanarak K, L ve M çözeltilerini hazırlamış ve bu çözeltilerin oluşum sürecinde çözünen maddelerin çözünme sürelerini ölçerek kaydetmiştir.

Ölçüm sonuçlarında K, L ve M çözeltilerindeki çözünen maddelerin çözünme süreleri arasında M > L > K ilişkisi olduğuna ulaşmıştır.