5. Sınıf: Fen Bilimleri - 3. Ünite: Kuvvetin Ölçülmesi ve Sürtünme - Kuvvetin Ölçülmesi Test Soruları
TestSorular'da sadece oturum açmış öğrenciler çözdükleri testlerden puan kazanabilir.
Yok benim amacım puan toplamak değil sadece kendimi geliştirmek istiyorum diyorsan, sorular seni bekliyor.
Bilgi: İki cisim temas ederken birbirlerine etki ediyor ise uyguladıkları kuvvet temas gerektiren kuvvettir. Günlük yaşamımızda temas gerektiren kuvvetleri itme ya da çekme olarak görürüz.
İki cismin birbirine dokunmadan uzaktan etkileşiyor ise bu kuvvetler temas gerektirmeyen kuvvet olarak adlandırılır.
Yukarıda verilen bilgileri değerlendiren Alper günlük hayatta karşılaştığı bazı durumları göz önüne alarak aşağıdaki tabloyu oluşturmuştur.
Bilgi: Dinamometreler; yayların esneklik özelliğinden yararlanılarak, kuvveti ölçmek için yapılmış araçlardır. Faruk 10 bölmeli bir dinamometre ile çantasının ağırlığını ölçmüştür. Çantanın dinamometrede meydana getirdiği uzama miktarı Şekil l’deki gibidir.
Faruk, aynı dinamometre ile kalem kutusunun ağırlığını ölçtüğünde ise dinamometredeki uzama miktarı Şekil ll’deki gibidir.
Bilgi: Bir dinamometreye olabileceğinden daha fazla kuvvet uygulandığında içindeki yay esnekliğini kaybederek bozulur. Dinamometre içerisine konulan bir engel yayın taşıyabileceğinden daha fazla bir kuvvet uygulandığında esnekliğin bozulmamasının önüne geçilmeye çalışılır.
Aşağıda K ve L dinamometrelerine uygulanan kuvvetler ile bu kuvvetlere bağlı olarak dinamometrelerin uzama miktarlarını gösteren grafikler verilmiştir.
Bilgi: Dinamometreler yayların esneklik özelliğinden yararlanılarak yapılmıştır. Yayların belirli bir esneklik sınırı vardır. Dinamometrelerdeki yayların uzama miktarına göre uygulanan kuvvet ölçülebilir.
Türkiye’nin en güçlü insanı yarışmasına katılan Tuna, Elif ve Onur’un yarışmanın Eskişehir etabındaki görevi aşağıdaki gibidir.
Görev: Yarışmacılar bir ucuna dinamometre bağlanmış iplere kuvvet uygulayacaktır. Dinamometredeki uzama miktarı en fazla olan yarışmacı, yarışmanın Eskişehir etabını kazanacak ve 10 puan alacaktır. İkinci olan yarışmacı 8 puan, üçüncü olan yarışmacı 6 puan alacaktır.
Kurallara göre oyuna başlayan Tuna dinamometredeki yayı 90 cm, Elif 80 cm uzatabilirken Onur uyguladığı kuvvet ile dinamometredeki yayın esnekliğini bozmuştur.
Dinamometreler yayların esneklik özelliğinden yararlanılarak yapılmış araçlardır. Dinamometrenin kancasına asılan cisim yayın uzamasına neden olur. Uzama miktarı ölçülerek cismin ağırlığı belirlenmiş olur.
Özdeş cisimler aşağıdaki gibi dinamometrelerin kancalarına takıldığında yaylardaki uzama miktarlarının farklı olduğu gözlemlenmiştir.
K dinamometresinin üzerinde ölçebileceği en büyük kuvvet değerinin 10 N olduğu belirtilmiştir.