Maarif Kongresi - 1

Mustafa Kemal Maarif Kongresi açılış konuşmasında şunları söylemiştir. “Bugün için memleketin aydınlanması uğruna ayrılabilecek şey; eğitimimizin geleceğine dayanak olacak bir temel kurmaya yeterli değildir. Ancak elverişli ve yeterli koşullarla araçları elde edinceye kadar geçecek savaş günlerinde de tam bir özenle işlenip çizilmiş bir ulusal eğitim programı yapmaya ve eldeki eğitim ve öğretim kuruluşlarımızı bugünden verimli bir çabayla çalıştıracak esasları hazırlamaya bakmalıyız.”

Kurtuluş Savaşı Dönemi’nde (1919-1922) yürütülen bağımsızlık mücadelesi, eğitimi de derinden etkilemiştir. Bununla beraber, eğitim bu mücadeleye önemli katkılarda bulunmuştur. TBMM’nin açılışından hemen sonra, 6 Mayıs 1920’de Maarif Nezareti adıyla yeni bir teşkilât kurularak eğitimin millî bir sisteme göre ele alınması kabul edilmiştir. 25 Kasım 1920’de mecliste alınan bir kararla öğretmen ve öğrencilerin askerlik yükümlülükleri ertelenmiş, 15 Temmuz 1921’de savaşın en yoğun olduğu bir dönemde Ankara’da Maarif Kongresi toplanmıştır.

Mustafa Kemal Paşa, Milli Mücadele’nin en kritik günleri olan Kütahya - Eskişehir Savaşları’nın tüm şiddetiyle devam ettiği günlerde Ankara’da Maarif Kongresi’nin toplanmasını sağlamıştır. Cehalete karşı savaşın, en az bağımsızlık kadar önemli olduğunu söyleyerek cepheye gönüllü olarak gitmek için Ankara’ya gelen öğretmenleri tekrar okullarına göndermiştir.

Mustafa Kemal’in, bu konuşmasına göre; 

I. Milletin geri kalmışlığında eski eğitim sistemi etkili olmuştur. 

II. Yeni eğitim sistemi Türklere özgü bir sistem olarak planlanmıştır. 

III. Yeni eğitim sisteminin hiçbir kültürünün etkisi altında kalmayacağı vurgulanmıştır,

Kütahya - Eskişehir Savaşları’nın devam ettiği sırada, Mustafa Kemal, Öğretmenler Derneğinin düzenlediği Maarif Kongresi için Ankara’ya gelmiştir. Kongre’nin açılış konuşmasını yapan Mustafa Kemal, toplantıya katılan her öğretmenle bire bir sohbet etmiştir. Kongrede, yeni Türk Devleti’nin takip edeceği millî eğitim politikasına ve bu politikanın nasıl gerçekleştirileceğine dikkat çekilmiştir.

 Buna göre;

 I. Mustafa Kemal Millî Mücadele’nin zafere ulaşacağından emindir. 

II. Mustafa Kemal öğretmenlerin’in fikirlerini dinlemiştir. 

III. Savaş dönemi, eğitime verilen önemi azaltmamıştır,