Maddenin Hal Değişimi - 1

Aşağıdaki görselde saf bir maddenin hâl değişim olayları numaralandırılmış oklarla gösterilmiştir.

Görselde numaralarla gösterilen bölümlerle ilgili;

I. 2, 4 ve 6 numaralı olaylarda madde çevresine ısı verir.
II. 5 numaralı olay maddenin önce sıvı hâle, sonra da gaz hâle geçtiği değişimi ifade eder.
III. 3 numaralı olay sıvının her tarafında gözlemlenir,

Büyük kâsenin içine sıcak su konuluyor. Ardından boş küçük kâse hareketsiz kalacak şekilde büyük kâsenin içine bırakılıyor. Büyük kâsenin üzeri şekildeki gibi streç film ile kapatılıp streç filmin ortasına gerginliği sağlamak amacıyla madeni para konuluyor. Bir süre sonra küçük kâsenin içine su damlacıklarının düştüğü gözleniyor.

Aşağıda maddenin hâl değişimi konusu ile ilgili bir örnekten bahsedilmiştir.

Uçaklar Neden Gökyüzünde Beyaz İz Bırakır?

Yüksek irtifada uçan uçakların motorları ardında beyaz izler kalırken, alçak irtifadan uçak uçaklarda bu izler görülmez. Atmosferde sıcaklık yerden yükselmeye başladıkça düşer. Bu sıcaklık değeri yaz aylarında bile 10 bin metre yükseklikte yaklaşık -50 °C civarındadır. İçinde su buharı bulunan sıcak egzoz dumanı dışarı atılınca -50 °C sıcaklıktaki soğuk ve düşük basınçlı hava katılaşıp içinde küçük buz parçacıkları oluşur. Meydana gelen hâl değişimi uçakların ardından beyaz iz oluşmasına neden olur. Meydana gelen hâl değişimi uçakların ardından beyaz iz oluşmasına neden olur.

Defne; sıcak ir yaz gününde dondurmasını yerken bir miktar eridiğini fark ediyor. Defne, dondurmasının hemen üzerine bir poşet geçirerek buzdolabının dondurucu kısmına koyuyor. Bir süre bekledikten sonra Defne donmuş dondurmasını yemeye tekrar devam ediyor.

Bugünlerde ülkemiz farklı iklim tiplerinin hâkimiyeti altına girdi. Yarın İstanbul ve Samsun yağmurlu bir gün geçirecek. Erzurum’da ise kar yağışı hakim. Bu ilimizde kara kış kendini gösterecek. Muş ve Malatya illerimizde hava bulutlu. Adana Ankara ve İzmir illerimiz parçalı bulutlu bir gün geçirecek ve güneş kendini zaman zaman gösterecek. Antalya ilimiz, güneşli bir gün geçirecek ve hava sıcaklıkları mevsim normallerinin üzerinde seyredecek.

Baran Öğretmen yukarıda verilen hava durumu raporunu öğrencilerine sunmuş ve öğrencilerinden raporda geçen hâl değişimleri ile ilgili bazı değerlendirmelerde bulunmalarını istemiştir.

Kurşun dökmek halk arasında nazardan korunmak için yapılan batıl bir davranıştır.

Aşağıda kurşun dökme sürecindeki bazı aşamalar verilmiştir.

Kış aylarının en zevkli ve heyecan verici etkinliklerinden biri de kar topu oynamaktır. Ceylin yılın ilk kar yağışı gerçekleştiğinde heyecanla arkadaşlarıyla kartopu oynamak için sokağa çıkmıştır. Birkaç kar topu yapıp arkadaşlarına attıktan sonra elinin çok üşüdüğünü farketmiştir.

Saf bir maddenin hâlleri K, L ve M harfleri ile sembolize edilmiştir.

Katı hâlde olduğu bilinen bu madde hâl değiştirerek L ve M hâllerine dönüştüğü gözlemlenmiştir. M hâli maddenin gaz hâlini sembolize etmektedir.

Bilgi: Yoğuşma bir maddenin gaz hâlden çevreye ısı vererek sıvı hâle geçmesidir. Yoğuşma olayı buharlaşmanın tam tersidir.

Bilgi: Gaz hâlindeki bir maddenin ısı vererek sıvı hâle geçmesine yoğuşma denir. Yoğuşma olayı sonunda buğulanma gerçekleşir. Araba camlarının buğulanması sürücülerin araç kullanmalarını zorlaştırır. Araç camlarındaki buğulanma araç içindeki sıcaklık ile dış ortamın sıcaklığı arasındaki farktan kaynaklanır. İki ortam arasındaki sıcaklık farkı ne kadar fazla ise camlardaki buğu oluşma hızı ve miktarı artar. Kış aylarında araç camlarının iç yüzeyinde buğulanma gerçekleşirken, yaz aylarında araçtaki klimanın çalıştırılmasına bağlı olarak camların dış yüzeyinde buğulanma gerçekleştirir.