Milli Edebiyat Romanı - 5

Cumhuriyet’in ilanından bir yıl önce yayımlanan ..... Çalıkuşu, ..... Ateşten Gömlek, ..... Nur Baba, Kiralık Konak, ..... tefrika edilen Sözde Kızlar adlı yapıtları, I. Dünya Savaşı ve Millî Mücadele yıllarının anılarını aksettirdikleri gibi değişen sosyal ve siyasal koşulların getirdiği sorunları dikkate sunan birer belge olarak kalırlar.

Yazar bu romanda, romanın kahramanı ile Türk toplumunun yaşadığı değişim sürecini anlatır. Bu romanda Rabia adlı kadın kahramanın kişiliğinde Doğu kültürünü, İtalyan Peregrini ile Batı kültürünü yansıtmaya çalışır. Yazar, ayrıca eserde Jön Türklerin faaliyetlerine de yer verir.

..... , bir din kurumu olan Bektaşi tekkelerinin Meşrutiyet devrindeki durumunu anlattığı ..... adlı romanında, gerçek kimliğinden uzaklaştırılan tekke hayatını, çapkın bir tekke şeyhi olan Nuri’nin yaşadıkları çevresinde tarikatlardaki çözülmeleri ele almıştır. Romanın konusu, içgüdüleriyle yaşayan bir tarikat şeyhi olan Nuri’nin konakta aklın öngörüsüyle yaşama tarzını sürdüren Nigar’ı, yalıda gönül penceresinden hayata bakan Ziba Hala aracılığıyla elde etmesidir.

1896’da Servetifünun dergisinde yayımladığı bir hikâye ile o topluluk yazarları arasında görünen ……  , ilk hikâyelerinde Servetifünuncuların ortak dil ve üslubunu kullandı. Türkçülük ve Yeni Lisan akımını benimsedikten sonra yerli ve millî konularda sade bir dille yazdı. Roman türündeki tek eseri ….. .

Ateşten Gömlek
Vurun Kahpeye
Yaban

Reşat Nuri Güntekin, ilkin İstanbul Kızı adıyla oyun olarak yazdığı Çalıkuşu romanında, romanın başkahramanı Ayşe aracılığıyla Anadolu’da yaşamayı seçen idealist, aydın Türk kadınını ele almıştır.

(I) Halide Edip Adıvar, önce Fecriati topluluğunda yer almış, daha sonra Millî Edebiyat akımının içinde yer almıştır. (II) Millî Edebiyat Dönemi’nin tanınmış romancılarındandır. (III) İlk romanlarında aşk konusunu işlemiş, kadın psikolojisi üzerinde ayrıntılı çözümlemelere girişmiştir. (IV) Daha sonra toplum yaşamındaki değişiklikleri, Türkçülük düşüncesini ve Kurtuluş Savaşı’nı işlemiştir. (V) Konuşma diline bağlı kalmaya çalışmıştır, dili özensizdir, zaman zaman çok basit cümle yanlışları yapmıştır.

Millî Edebiyat Dönemi sanatçıları roman türünde önemli eserler vermiştir. ……… yazdığı ………. adlı yapıt bunlardan biridir.