Modern Türk Tiyatrosu (Tanzimat'tan Cumhuriyete) - 4

--- , Çamdeviren, Deli Ozan, Akıllı Ozan gibi takma adlarla yazdığı şiirlerinde daha çok memleket meselelerini, siyasî çekişmeleri ve dil konularını işlemiştir. Ayrıca tiyatro eserleri de kaleme almış ve manzum mektep temsilleri yazmıştır. Köy meselelerini işleyen Canavar ile devletin o yıllardaki resmî tarih tezini destekleyen Akın, Özyurt ve Kahraman bunların en tanınmışlarıdır.

--- , Reşat Nuri Güntekin'in Millî Edebiyat Donemi'nde yazdığı tiyatro eseridir. Eserde farklı çevrelerde büyümüş iki gencin evlilikleri ve bu evlilikte kadının mutsuzluğu ve bir bebeğin hayatındaki önemi anlatılmaktadır. Yazar, tiyatrosunda farklı çevrelerde yetişmiş iki insanın evlenmesinin getirdiği sorunları dile getirirken, ailede bir erkek çocuğun olması zorunluluğu saplantısına da yer vermiştir.

- İhtiyar Olsam da
- Binnaz
- Kenan Çobanları
- Sekizinci
- Hançer

Binnaz, Lale Devri’nde geçer. Düşmüş bir kadın uğruna
feda edilen yiğit bir erkeği şiirli bir atmosfer içinde işleyen
üç perdelik bir manzum tragedyadır. Tiyatro, hece vezniyle
yazılmış oyunlar arasından sahnelenmiş ilk yapıtlardan
biridir. Oyunun konusu Binnaz adlı güzel bir kıza âşık
olan iki delikanlının birbiriyle olan mücadeleleridir. Bu
mücadeleler Efe Ahmet’in idam edilmesiyle sonuçlanır.

Millî Edebiyat Donemi'nde tiyatro türünde birçok eser verilmiştir. Bunlardan bazıları;

I. Kenan Çobanları, Maske ve Ruh,
II. Nirvana, Veda, Sağanak adlı oyunlardır.

Beni kim görse, kız, Melike, Melek
Bir mezarlıkta korkudan sinerek
Daima haykırır, inilderler
Bana baykuş, ölüm ve kan derler

dizeleri, aruzla yazılan, 2 Mart 1971’de oynanan üç perdelik Baykuş adlı oyundan alınmıştır. Oyun Darülbedayi'de oynanan ilk yerli oyunlardandır. Muhsin Ertuğrul, piyesi hem yönetmiş hem de “ihtiyar Köylü” rolünde piyeste oynamıştır. Daha sonra bir konuşmasında oyunun yazarı olan --- zaten bu rolü, Muhsin Ertuğrul için yazdığını söylemiştir. Mehmet, Yolcu, Ayşe ve Perilerin Melikesi ise oyunun diğer kahramanlarıdır.

Meşrutiyet Dönemi oyun yazarı olan sanatçı, Cumhuriyet Devri’nde de yazmayı sürdürmüştür. Darülbedayi’nin yönetim kurulu üyeliliğini de yapan sanatçı, dönemin en önemli komedi yazarlarından biridir. Fransızcadan pek çok uyarlama yapmıştır. Piyeslerinde Fransız komedisinin etkileri açıkça görülür. Doğal ve canlı bir dili, güçlü bir tekniği vardır. Fırsat Yoksulu, Gücü Gücü Yetene, Kısmet Değilmiş, Mavi Sakarın Sekizinci Karısı (Uyarlama), Ceza  Kanunu (Uyarlama) oyunlarından bazılarıdır.

Namık Kemal’in orta oyunundan etkilenerek yazdığı Şair
Evlenmesi adlı eseri yazılan ilk tiyatromuzdur. Bu eser,
görücü usulüyle evlenmenin sakıncalarını efe alan bir töre
komedisidir.